Almanya'da seçmenler meclisin küçültülmesinden yana

Almanya'da yeni yapılan bir ankete göre halkın büyük çoğunluğu Federal Meclis'in küçülmesinden yana. Bertelsmann Vakfı'nın Allensbach kamuoyu yoklama enstitüsüne yaptırdığı ankete katılanların yüzde 78'i meclisteki milletvekili sayısının 598'e düşürülmesinden yana olduğunu ifade etti. Bu kesim ayrıca milletvekili sayısının 736 olmasının gereksiz ve masraflı olarak gördüklerini belirtti.

Meclisin küçültülmesinden yana olanların oranı Almanya'nın doğusunda yaklaşık yüzde 86 ile daha yüksek. Batı'da ise bu görüşte olanların oranı yüzde 76 seviyesinde. Ankete katılanların sadece yüzde 11'i meclisin küçültülmesi fikrini paylaşmıyor ve Federal Meclis'in halkın çıkarlarını olabildiğince iyi bir biçimde temsil edebilmesinden yana olduklarını belirtiyor. Bu kapsamda mecliste 600 mü yoksa 700 mü milletvekili olduğununun belirleyici olmadığını ifade ediyorlar. Yüzde 11'lik bir kesim ise meclisin küçültülüp küçültülmemesi gerektiği sorusuna çekimser kaldı.

Ankete katılanlara ayrıca Federal Meclis seçimlerindekendileri açısından neyin önemli olduğu soruldu. Yüzde 69'luk bir kesim hiçbir partinin seçim yasası ya da seçim sistemi nedeniyle diğer partilere göre bir avantaj sahibi olmaması gerektiğini belirtti. Yüzde 65'lik bir kesim seçim sistemi ve vekil dağıtımının makul olması gerektiğini savunurken ankete katılanların yüzde 63'ü milletvekili sayısının belirlenen üst sınırı geçmemesi gerektiğini ifade etti.

Almanya'nın karmaşık seçim sistemi

Almanya'da Federal Meclis'teki milletvekili sayısı prensip olarak 598 olarak belirlenmiş durumda. Bu milletvekillerinden 299'u, hemen hemen birbirine eşit olan 299 seçim çevresinde seçmenin aday için verdiği "ilk" oylarla doğrudan seçiliyor. Geri kalan 299'u ise seçmenin belli bir siyasi parti için kullandığı "ikinci" oylarla, partilerin aday listesine göre belirleniyor. İlk oylarla kazandığı milletvekili sayısı, ikinci oylarla kazandığı milletvekili sayısından fazla olan siyasi partiler, aldıkları oy oranından daha güçlü bir temsiliyete kavuşuyor. Bu durumu engellemek yani en güçlü partinin meclisteki temsiliyetini, aldığı oy oranına yakınlaştırmak için bu kez diğer partilere ek milletvekillikleri veriliyor. Bu da meclisteki sandalye sayısının toplamda artmasına neden oluyor.

Almanya'daki bu karmaşık seçim sistemi Federal Meclis'teki milletvekili sayısının da sürekli olarak artmasını beraberinde getiriyor. 2021 yılında yapılan son genel seçimlerde 736 ile milletvekili sayısı Almanya'da ilk kez bu kadar yüksek olmuştu.

Alman parlamentosu seçim yasasında reform yapılması için bir komisyon görevlendirdi. Ancak hükümeti oluşturan Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti ile muhalefetteki Hrıstiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) seçim yasasının nasıl değiştirilmesi gerektiği konusunda birbirinden son derece farklı görüşlere sahip. Hükümetin konuyla ilgili yakın zaman içinde parlamentoya bir yasa tasarısı sunması bekleniyor.

dpa / EC, HS