Almanya'da hükümet vatandaşlık reformunda uzlaştı
20 Aralık 2023
Almanya'da koalisyon partileri vatandaşlığa geçişlerin kolaylaştırılması ve sınır dışı işlemlerinin hızlandırılmasını öngören iki yasa tasarısında uzlaşma sağladı.
Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti'nin (FDP) meclis grupları tarafından yapılan ortak açıklamada, "modern bir göç toplumunun gerekleri ile insaniyet ve düzen ilkelerine" uygun bir uzlaşmaya varıldığı belirtildi. Açıklamada, böylece hem vatandaşlık hukukundaki reformun hem de geri göndermelerin iyileştirilmesine yönelik yasanın, Ocak 2024'te Federal Meclis'te oylanmasının önünün açıldığı kaydedildi.
Vatandaşlık hakkı ile iltica başvurusu reddedilenlerin geri gönderilmesine ilişkin yasalarda reform öngören tasarılar kabinede kabul edilmesinin ardından Kasım ayının sonunda Alman meclisinin gündemine gelmiş ve tartışma yaratmıştı.
Her iki yasa tasarısının da yılın son oturum haftasında yine gündeme alınarak, mecliste kabul edilmesi planlanıyordu. Ancak Yeşillerin her iki tasarıda da talep ettiği değişiklikler FDP tarafından reddedildi. Bu nedenle de yasa tasarıları yılın son oturumunda gündeme alınamadı.
Vatandaşlığa geçiş yasası
Vatandaşlığa geçişin hızlandırılmasına ilişkin yasa tasarısı, çifte vatandaşlığın yanı sıra Almanya'da ikamet eden göçmenlerin sekiz yıl yerine beş yıl sonra vatandaş olabilmesini öngörüyor. Tasarıya göre, eğitim veya işte üstün başarı gösterenler, çok iyi Almanca öğrenenler veya gönüllü olarak sivil toplum kuruluşlarında çalışanlara üç yıl sonra da Alman vatandaşlığına geçme imkânı tanınabilecek. Ancak Alman vatandaşı olmak isteyen göçmenlerin devletten sosyal yardım almaması ön koşul olarak getiriliyor.
Yeşiller ve SPD grubundan bazı milletvekilleri ise bu konuda bazı istisnalar yapılmasını, engelliler ve hiç borçlanmadan işsiz kalanların, sosyal yardım alsa dahi vatandaşlığa geçebilmesini istiyordu.
Alman haber ajansı dpa'nın koalisyon çevrelerinden edindiği bilgilere göre vatandaşlığa geçişte bazı istisnalar yapılması konusunda görüş birliği sağlanamadı. FDP Milletvekili Ann-Veruschka Jurisch, buna rağmen duruma göre değerlendirme yapılarak engellilerin veya geçimlerini tek başlarına sağlamakta zorlananların da vatandaşlığa geçmelerinin mümkün olabileceğini ifade etti.
Yeşiller taviz verdi
İltica başvurusu kabul edilmeyenlerin geri gönderilmesine ilişkin yasa tasarısı ise geldikleri ülkelere geri gönderilecek kişilerin son anda bulunamaması gibi nedenlerle sınır dışı edilememesini engellemeyi hedefliyor. Tasarı, geri gönderme merkezlerinde tutulma süresinin 10 günden 28 güne çıkarılmasını öngörüyor. Bunun yanı sıra yetkililerin sınır dışı edileceklerin bulunduğu her odaya girmesini mümkün kılıyor.
Ancak Yeşiller yetkililerin giriş izinlerinin alanının genişletilmesini eleştiriyordu. Bunun yanı sıra geri gönderme ve sınır dışı merkezlerinde tutulanlara ücretsiz hukuki destek sağlanması da tartışma yaratan bir konuydu.
Yeşiller Grup Başkanvekili Konstantin von Notz, "Geri göndermelere ilişkin yasal düzenlemede acı verici tavizler vermek zorunda kaldık" dedi. Von Notz, bunların bu durumla karşı karşıya kalanlar için daha sert bir tutum anlamına geldiğini de sözlerine ekledi. Von Notz aynı zamanda, Yeşiller olarak birçok noktada "hukukun üstünlüğü standartlarına uygun" iyileştirmeler sağladıklarını da söyledi.
Buna göre, sınır dışı edileceklerin veya geri gönderme merkezlerinde tutulanların hukuki olarak danışabilecekleri kimse yoksa avukat tayin edilmesi öngörülüyor.
dpa, AFP/JD, BK