Almanya Federal Mahkemesi'nden basın özgürlüğüne destek

Almanya’da Federal Adalet Mahkemesi (BGH), basın özgürlüğünü destekleyen bir karara imza attı. Mahkeme, Alman ordusunun "gizli" ibareli belgelerini yayınlayan Westdeutsche Allgemeine gazetesine karşı "telif haklarının ihlali" gerekçesiyle ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep eden hükümeti haksız buldu.

Gazetenin Alman ordusunun Afganistan misyonu ile ilgili hazırlanan belgelerini yayınlamasının basın özgürlüğü kapsamında değerlendirilebileceğine hükmeden mahkeme, belgelerin yayınlanmasının kamu çıkarına olduğuna kanaat getirdi. Mahkeme Başkanı Thomas Koch, karar gerekçesini okurken, "Basın özgürlüğünün ağırlığı daha fazladır" ifadesini kullandı.

Mahkeme, dış güvenlik tehdidi gerekçesiyle söz konusu raporların yayınlanmasına engel olunması noktasında telif hakları yasasının geçerli olmadığına hükmetti. Mahkeme, bu durumlarda, vatana ihanet gibi suçları düzenleyen farklı yasaların devreye girebileceğini ifade etti. Ancak Alman hükümeti, bu yönde bir suçlamayla dava açmış değil.

Avrupa Adalet Divanı, Temmuz 2019’da aynı davayla ilgili verdiği kararda, Alman hükümetinin ancak sözü edilen belgelerde "fikri yaratıcılık" söz konusu olduğu takdirde telif hakkı ihlali tezini öne sürebileceğine kanaat getirmişti. Mahkeme bu durumda belgelerin siyasi açıdan "özel bir anlam" taşıması halinde de yayınlanmasının yasal olarak mümkün olabileceğini kaydetti.

Talebe ret yanıtı gelmişti

Gazetenin ait olduğu, o dönemde WAZ Medya Grubu adını taşıyan Funke Medya Grubu, Eylül 2012’de, ordunun son 11 yıldaki Afganistan’daki faaliyetlerine ilişkin raporlara erişim talebinde bulunmuştu. Söz konusu talep, devlet tarafından, güvenlik kaygıları gerekçesiyle reddedilmişti. Bunun ardından medya grubu, söz konusu belgelere başka bir yoldan ulaşmış ve Westdeutsche Allgemeine gazetesi bu belgeleri internet sitesinde yayınlamıştı.

Sözkonusu belgeler, Alman ordusunun 2001- 2012 yılları arasında Afganistan’da yürüttüğü faaliyetlere ilişkin gizli haftalık askeri raporlardan oluşuyor. Bazı federal milletvekiline verilen belgelerin yalnızca kısaltılmış halleri kamuoyunun bilgisine sunulmuştu. Ancak Westdeutsche Allgemeine, belgelerin tamamını yayınlamıştı. Alman hükümeti bunun üzerine, gazetenin telif haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle mahkemeye ihtiyati tedbir başvurusunda bulunmuştu.

Reuters/BÜ,TY

© Deutsche Welle Türkçe