Anket: Erkeklerin üçte biri kadına şiddeti normal buluyor
13 Haziran 2023
Almanya'da yapılan bir ankete katılan genç erkeklerin üçte birinin kadınlara arada sırada şiddet uygulanmasını normal karşıladığını açıklaması geniş yankı buldu. Plan International adlı çocuklara yardım kuruluşunun yaptığı, Almanya genelinden bin erkeğin katıldığı "Gerilim Sahası Erkeklik" başlıklı anketinde, Alman toplumunda erkeklerin sahip olduğu rol ve genç erkeklerin toplum içinde genel olarak kendi rollerini nasıl gördükleri masaya yatırıldı.
Sonuçlara göre yaşları 18 ile 35 arasında değişen erkek katılımcıların yüzde 33'ü partnerleriyle bir tartışma sırasında arada sırada "ellerinin kaymasını", yani şiddete başvurmalarını "kabul edilebilir" olarak görüyor. Yüzde 34'lük kesimse partnerinin kendisine "saygı duymasını sağlama" gerekçesiyle şiddet kullanabileceğini belirtiyor.
Muhafazakâr Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) Meclis Grup Başkan Yardımcısı Andrea Lindholz, anket sonuçlarına ilişkin olarak Berlin'de yaptığı açıklamada, erkek şiddetine karşı daha fazla adım atılması gerektiğine dikkat çekti. Lindholz, "Devlet ve toplum genç erkeklerin gelişimi, eğitimi ve aydınlatılmasıyla daha fazla ilgilenmek ve önleyici taslakları geliştirmek zorunda" diyerek anket sonuçlarının ardından taleplerini dile getirdi.
"Federal Erkekler Forumu" adlı sivil toplum kuruluşu uzmanlarından Karsten Kassner ise Funke medya grubuna bağlı gazetelere yaptığı açıklamada, anket sonuçlarını "ürkütücü" diye nitelendirdi. Kassner, "Sorun erkeklerin üçte birinin kadınlara yönelik fiziksel şiddeti hafife alması. Bunun acilen değişmesi şart" diye vurguladı.
Yazar Altıntaş: Sonuçlar sürpriz değil
Alman medyasında geniş yer bulan anketin sonuçları Almanya'da erkeklerin toplumdaki rolü konusunda çalışmalar yapan yazar Fikri Anıl Altıntaş için sürpriz olmamış. Almanya'da erkeklik, erkeklerin rolü ve Müslüman-Türk erkekler konusundaki projelerde çalışan ve Alman medyasına bu konuda yazılar yazan Altıntaş’ın aynı zamanda Almanya’da Türk-Müslüman bir erkek olarak büyümesini sorguladığı "Im Morgen wächst ein Birnbaum/Armut ağacı sabah büyür" adlı kitabı da kısa süre önce çıktı.
Altıntaş, DW Türkçe'ye yaptığı açıklamada, anketler ve araştırmaların birçok kez Almanya'da geldikleri sosyal çevreden bağımsız olarak erkeklerin ilişki içi ya da dışında kadınlara yönelik şiddetinin günlük yaşamın bir parçası olduğunu gösterdiğini hatırlatıyor. 2022 yılında yapılan Leipzig Otoriterlik Araştırması'na dikkat çeken Altıntaş, "Bu araştırma Almanya’da erkeklerin yüzde 33'ünün feminizm karşıtı ve seksist bir dünya görüşüne sahip olduğunu gösterdi" diye aktarıyor.
Almanya'da bu yıl kayıtlara geçirilmiş 50 kadın cinayeti vakası olduğunu da söyleyen Altıntaş, "Rakamlar sadece bilinen erkek şiddetinin toplumun genelinde beyaz ya da beyaz olmamalarından bağımsız bir bütün olarak toplum için sorun olduğunu gösteriyor" ifadesini kullanıyor.
Erkekler kendilerine "geleneksel bir rol" biçiyor
Plan International kuruluşunun yaptığı anketin bir başka önemli sonucu ise erkeklerin kendilerine biçtiği rolle ilgili. Genç erkeklerin çoğu kendisine "geleneksel bir erkek rolü" biçiyor.
Yüzde 71'lik kesim kişisel sorunlarını yardım istemeden kendisinin çözmesi gerektiğini savunurken, yüzde 51'i duygularını göstermeyi "zayıflık belirtisi" olarak nitendiriyor ve bu durumun kendilerini "saldırılabilir kıldığına" inanıyor. Katılımcıların yüzde 52'si de kendilerinin para kazanması gerektiğini, partnerlerinin ise ev işlerinden sorumlu olması gerektiği görüşünde. Yüzde 49'luk kesim ilişki ya da evliliklerinde karar sürecinde son sözün kendilerinde olması gerektiğini savunuyor.
Genç kuşak içinde eşitlik ve feminizme karşı artan bir duyarlılık olduğuna inandığını söyleyen yazar Altıntaş, buna rağmen kadın-erkek eşitliği fikrine uzak olanların sayısının hâlâ fazla olduğunu belirtiyor. Altıntaş özellikle dijital mecralardaki duruma dikkat çekerek, "Örneğin sosyal medyanın etkisiyle feminizm karşıtı tutum artıyor. Dijital mecrada uzun süredir çok agresif anti-feminist bir tepki var. Bu, özellikle kadınlar ve LGBTİ bireylere yönelik yorumlar ve nefret söylemlerinde somut olarak görülüyor" diye ekliyor.
"Almanya'nın yeni erkek modellerine ihtiyacı var"
Fikri Anıl Altıntaş'a göre Almanya'nın yeni erkek modellerine ihtiyacı var. Özellikle de baba rolü konusunda. Altıntaş bunu, "Örneğin yarı zamanlı çalışan, şiddete karşı olan, aynı oranda çocuk bakım hizmetini üstlenen, dayanışmaya önem veren ve sorumluluk alan yeni rol modellerine ihtiyaç var" şeklinde özetliyor.
Plan International'ın yaptığı anketin erkeklerin yüzde 54'ünün değişim baskısı nedeniyle kendilerini geliştirmeye istekli olduğunu gösterdiğini belirten Altıntaş, "Bu gençlere pedagojik eğitim seçenekleri sunulmak zorunda. Aynı zamanda siyasi, hukuki ve toplumsal yapılarda değişiklik yapılması acil bir siyasi gereklilik" diye konuşuyor. Altıntaş örneğin cinsiyet temelli pazarlama uygulamalarına son verilmesi gerektiğini vurguluyor.
Anket gerçeği ne kadar yansıtıyor?
Anket sonuçlarının, Alman toplumundaki gerçeği ne kadar yansıttığı konusu da tartışmalara neden oldu. Plan International’ın anketinde çalışan psikolog Eckard Preis, anketin bilimsel standartları karşıladığını ve çıkan sonuçların da bu alandaki 30 yıllık mesleki tecrübeleriyle örtüştüğünü savundu. Deutschlandfunk'a konuşan Preis ankete katılanların kuruluşun internette verdiği ilanlar, mail listesinde olanlar, gazete ilanları ve telefonla bulunduğunu ve bu ankete katılanlara düşük miktarda ücret ödendiğini belirtti.
İstatistik uzmanı Sabine Zinn ise ankete katılanların seçilme biçiminden ötürü sonuçların gerçeği yansıtmayacağı görüşünde. Alman Ekonomi Araştırmaları Ensitüsü (DIW) uzmanlarından Zinn, enstitünün her yıl yaptığı anketler için 30 bin kişiyi Alman nüfusunu temsil etmesi için rastgele seçtiğini söyledi. Zinn, ilan ve reklam aracılığıyla ankete katılacakların bulunmasını, "Büyük olasılıkla bu kişiler bu konuda söyleyecek sözü olanlar ve bu da çarpıtmalara neden olabilir" sözleriyle eleştirdi.
Almanya’da istatistiklerde kadına yönelik şiddet
Plan International'ın toplumdaki erkek rolüne dair anketi Almanya'da kadına yönelik şiddeti bir kez daha gündeme getirdi. Federal Kriminal Dairesi'nin (BKA) geçen yıl Kasım ayında açıkladığı istatistiklere göre Almanya'da 2021 yılında saatte 13 kadın şiddete maruz kaldı.
2021 yılında partneri ya da eski partneri tarafından şiddete maruz kalanların toplam sayısı 143 bin 16. Bu vakaların yüzde 80,3'ünde kurbanlar kadındı. Bu vakalar ağır yaralama, kasıtlı yaralama, tehdit, aşağılama ve tecavüz olarak sıralandı. Rapora göre Almanya’da 2021'de en az 109 kadın öldürüldü.