Deutschland übernimmt Vorsitz im UN-Sicherheitsrat (1.7.)
1 Temmuz 2011
Almanya’nın son kez BM Güvenlik Konseyi başkanlığı yaptığı 2003 yılında Irak savaşı başlamak üzereydi. Dışişleri Bakanı Joschka Fischer dramatik konsey toplantıları sırasında, Irak’a saldırılmasına neden karşı olduklarını anlatmaya çalışmıştı. 2011 yılının temmuz ayında da, Almanya’nın başkanlık edeceği Güvenlik Konseyi’nin gündemini, daha düşük düzeyde de olsa yine uluslararası krizler işgal edecek. Örneğin Güney Sudan devletinin kurulması, Arap ülkelerindeki çalkantılar ve Afganistan’daki durum.
Güvenlik Konseyi oturumlarına başkanlık edecek olan Almanya’nın BM’deki daimi temsilcisi büyükelçi Peter Wittig bu önemli konular dururken Almanya’nın diğer alanlarda girişim başlatmasının kolay olmayacağına dikkat çekti. Almanya’nın ajandasında, silahlı anlaşmazlıklarda okullara yapılan saldırıların yaptırımla cezalandırılması da var. Dönem başkanı, Güvenlik Konseyi’nin, çocuk haklarının korunmasıyla ilgili bir karar hazırlamasına ve kararın dışişleri bakanının ay ortasındaki New York ziyareti sırasında onaylanmasına çalışacak.
Dönem başkanı uzlaştırıcı olmalı
BM Güvenlik Konseyi her gün toplanıyor. Bazı günler birden fazla oturum yapıldığı da oluyor. Veto hakkını haiz beş daimi üye ile, aralarında Almanya’nın da bulunduğu on geçici konsey üyesi kapalı kapılar ardında toplanıyor ve konsey başkanlığı alfabetik sırayla her ay başka bir devlete geçiyor. Almanya Birleşmiş Milletler Derneği genel sekreteri Beate Wagner, bir ay sürse de, dönem başkanlığının formaliteden ibaret olmadığını söyledi. Bayan Wagner, 'Dönem başkanı siyasi ve diplomatik bir misyon üstlenmiş olur. Güvenlik Konseyi’ndeki dengeler, dönem başkanına sunulan öneriler, üyeler arasındaki görüşmelerin başarıyla sonuçlandırılıp, bir karar ya da bildiriye dönüştürülmesi, gibi. Bunun basit bir görev olduğu söylenemez', dedi.
Aracılık yaparken inisiyatifi kaybetmemek, Güvenlik Konseyi başkanından beklenen en önemli özellikler. Diplomatik mahareti ve devletler topluluğundaki olumlu imajı Almanya’ya yarıyor. Ancak Libya oylamasında çekimser kalması Almanya’nın itibarını zedelemişe benziyor. Almanya’nın oylamadaki tercihi, Beate Wagner’e de sürpriz olmuş. Almanya Birleşmiş Milletler Derneği genel sekreteri, Almanya'nın hayal kırıklığı yarattığını ve önemli konularda güvenilir ve kestirilebilir bir müttefik olması gereken Almanya'nın oylamadaki tutumunun oldukça yadırgandığını, belirtti.
İklim değişikliği de gündemde
Berlin hükümeti, oylamadaki tutumunun Almanya’nın Güvenlik Konseyi’ndeki pozisyonunu sarstığı izlenimini dağıtmak için Suriye ile ilgili karar tasarısı hazırlıyor. Ancak tasarının geniş destek bulduğu söylenemez. Bir diğer ağırlık noktası da Güney Sudan’ın 193. üye olarak teşkilata katılmasını sağlamak.
Almanya her dönem başkanlığında yapılan açık tartışma oturumuna konu olarak iklim değişikliğini seçti. Konsey dönem başkanı Peter Wittig bu tartışma toplantısında, iklim değişikliğinin güvenlik politikası açısından değerlendirileceğini söyledi. Büyükelçi Wittig, deniz seviyesinin yükselmesi yüzünden birçok devletin sular altında kalma tehlikesinin başgösterdiğini ve ilerde BM'nin iklim değişikliği yüzünden üye kaybetmesinin söz konusu olabileceğini vurguladı.
© Deutsche Welle Türkçe
Nina Werkhaeuser/A. Günaltay
Editör: Beklan Kulaksızoğlu