Alman-Amerikan ilişkilerinden değişen birşey yok

Amerikan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, ”Mars’tan yeryüzüne bakan her maymun, aramızdaki ortak noktaları görebilir” derken, ABD ile diğer NATO üyelerini, dolayısıyla Almanya’yı da kastediyordu. Sözünü esirgememek, batılı ülkeler arasındaki güncel gerginlikleri gözler önüne seren Münih Uluslararası Güvenlik Konferansı’nın en önemli özelliklerinden biridir. Özellikle geçen yıl, Irak Savaşı öncesinde yapılan konferansa gergin bir atmosfer hakimdi. Geçen yılki konferansta Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’e, ”Savaşmak için öne sürülen nedenler beni ikna etmedi” diye seslenmişti. Rumsfeld ise Almanya Federal Hükümeti'ni pasifist tutumu nedeniyle kınamıştı.

Fischer ve Rumsfeld, bu yılki konferansta da karşılaştılar, ancak bu kez ikisi de oldukça sakindi. Buna rağmen, Irak Savaşı'na ilişkin görüş ayrılığında değişen hiçbirşey olmamıştı. Rusmfeld, Irak’a açılan savaşı , Fischer ise bu savaşa karşı tutumunu savundu. Yani, Almanya-Amerika anlaşmazlığında değişen hiçbir şey yoktu.

Dün, konferansın ikinci gününde ise, ABD ile Avrupa arasındaki çekişmenin odağını, Ortadoğu sorununa kimin en iyi çözüm önerisini sunacağı oluşturdu. Rumsfeld, Saddam Hüseyin’in devrilmesinin, tüm bölgeye olumlu etkisi olduğunu savundu, hatta duygusallığa varan bir tavırla, gittikçe yayılan bir ”özgürlük türküsünden” sözetti. Almanya Dışişleri Bakanı Fischer ise, Ortadoğu’nun otomatikman demokratik bir değişim sürecine girdiği inancında olmadığını vurguladı. Fischer bu nedenle Ortadoğu sorununa çözüm getirebilmek için ABD ve Avrupa’nın ortak bir girişim başlatmasını önerdi. Fischer, bu öneriyi, ilk kez Münih Konferansı'nda dile getirdi. Ancak Fischer, askeri bir girişimi değil, sivil bir etkinliği kastediyor. Joschka Fischer böylece şimdiden, Haziran’da yapılacak NATO Zirvesi öncesinde , Washington meseleyi kendine maletmeden önce, Avrupa’nın tavrını gösterdi. ABD de, Ortadoğu konusunda NATO üyeleri ve özellikle Akdeniz ülkeleriyle işbirliği tasarlıyor, ancak bu planlar şimdilik yerinde sayıyor. AB ise bu alanda çok daha yoğun çaba gösteriyor.

Almanya Dışişleri Bakanı, ABD ile Avrupa’nın Ortadoğu’da ortak girişimde bulunması durumunda, bir taşla iki kuş vurulacağı kanısında. Fischer bu yolla hem terör tehdidinin uzun vadede azaltılacağına, hem de çok taraflı çözüm çabalarının yeniden bir platforma kavuşacağına inanıyor. Rumsfeld ise, bu işbirliği önerisine, beklendiği gibi, çekimser yaklaşıyor.

Münih Konferansı, Almanya-ABD ilişkilerini bir kez daha yansıttı. İki ülke arasındaki atmosferin iyiye doğru gittiği, ancak eski anlaşmazlıkların giderilemediği açıkça görüldü.