AIDS kadınları tehdit ediyor
23 Kasım 2004BM AIDS’le Mücadele Programı (UNAIDS), Dünya AIDS Raporu’nu açıkladı. Rapor, AIDS’in dünyayı tehdit eden hastalıkların başında geldiğini ürkütücü rakamlarla bir kez daha ortaya koydu. Rapora göre, dünya genelinde 2004 yılında yaklaşık 5 milyon yeni AIDS vakası belirlendi. Bu rakam geçen yıla oranla 100 bin daha fazla. Yeni AIDS vakalarıyla birlikte dünya genelinde HIV virüsü taşıyıcıların sayısı ise 40 milyona yaklaştı.
Raporun ortaya koyduğu çarpıcı gerçeklerden biri de HIV virüsü taşıyan kadınların sayısındaki artış. Bütün kıtalarda AIDS vakalarının sayısında artış olduğuna dikkat çeken BM AIDS’le Mücadele Programı Direktörü Peter Piot, kadın hastalarda erkeklerden daha fazla artış gözlendiğini söyledi.
Kadınlarda artış neden daha fazla?
Yetişkinlerde altı yıl önce HIV virüsü taşıyanların yüzde 41’i kadınken, rapora göre bugün ulaşılan oran yüzde 50. Piot, buna neden olarak kadınların enfeksiyona karşı biyolojik olarak erkeklerden daha zayıf olmasını ve kadınların cinsel ilişkiye zorlanmasını gösterdi. Ayrıca yoksulluk ve yetersiz eğitimin bunda etkili olduğu düşünülüyor.
Raporda gelişmekte olan ülkelerdeki kadınların durumuna da dikkat çekiliyor. Dünyanın gelişmekte olan bölgelerinde kadınların cinsel ilişkiyi reddetme şansı olmadığı ve erkeklerin de ilişki sırasında prezervatif kullanmadığı belirtiliyor. Ayrıca milyonlarca kadın da seks ticaretinde kullanıyor. Bu da hastalığın yayılma nedenlerinden biri olarak sayılıyor.
Bölgelere göre oranlar
Bölgelere göre bakıldığında ise Doğu Asya’da kadınların AIDS’e yakalanma oranı son iki yılda yüzde 56 oranında artmış olduğu görülüyor. Doğu Asya’yı yüzde 48 oranıyla Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeleri izliyor. Doğu Avrupa’da artışın virüsün giderek yayıldığı Ukrayna ve Rusya’dan kaynaklandığı da dikkat çekiliyor.
Afrika'da ise HIV taşıyanların yaklaşık yüzde 60'ı kadın. AIDS’in en yaygın olduğu Afrika’nın güneyindeki Sahara’da da kadın vakalarda erkeklere göre iki kat daha fazla artış olduğu belirlenmiş. Bu bölgede HIV taşıyıcılarının toplam sayısı ise 25 milyondan fazla.
Kadın haklarının güçlendirilmesi
Dünya AIDS Raporu’nda hastalıkla mücadale içinse kadın hakları ihlallerinin iyileştirilmesi önerildi. HIV virüsü taşıyan kadınların erkeklere de buluşma riskini artırdığına dikkat çekilen raporda, kadın ve çocukların korunması için hızla kadın haklarının iyileştirilmesi istendi. Ayrıca AIDS‘l mücadelenin ancak gelişmekte olan ülkelerdeki kadın hakları ihlallerinin sona erdirilmesi ve kadın haklarının güçlendirilmesiyle başarıya ulaşılacağı belirtilirken, ülkelerin hastalıkla mücadeleye yeterince yardım sağlamaması da eleştirildi.