Afganistan'da şiddet dinmiyor

Afganistan’da geçen hafta bir Amerikan üssünde Kur'an-ı Kerim’in nüshalarının yakılmasından sonra başlayan olaylara her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Ülkenin güneyindeki Host eyaletinden bir protestocu düşüncelerini şu sözlerle anlatıyor: “İntikam almamız şart. Bu kâfirler bizim kutsal kitabımızı yaktı. Bir özre razı olamayız. Bu kâfirlere en sert şekilde cevap vermeli ve intikam almalıyız.”

Karazi'den itidal çağrısı

Ülkede protestoların ve olayların büyümesi üzerine açıklama yapan Devlet Başkanı Hamid Karzai itidalli olunması çağrısında bulundu. Karzai, öfke ve matem ne kadar büyük olursa olsun halkın, "düşmanın" Afganistan'ın istikrarına ve kalkınmasına ket vurmasına izin vermemesi gerektiğini söyledi.

Cana da mala da kastedilmemesi gerektiğini belirten Devlet Başkanı, Kur'an-ı Kerim nüshalarının yakılması olayında parmağı olan Amerikan askerlerinin cezalandırılması talebini yineledi. Karzai, “Afgan halkı ve dünyadaki tüm Müslümanlar adına, Amerika Birleşik Devletleri’nden bu askerleri mahkeme önüne çıkarmasını ve cezalandırmasını istiyorum" dedi.

Öte yandan Karzai, geçen cumartesi günü Afganistan İçişleri Bakanlığı’nda danışman olarak görev yapan iki NATO askerinin öldürülmesine ilişkin olarak herhangi bir açıklama yapmaktan kaçındı. İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, failin 25 yaşında bir gizli servis çalışanı olduğunun tahmin edildiği, olaydan beri kayıp olduğu ve arandığı ifade edildi. Bir süre önce saldırıyı aşırı dinci Taliban üstlenmişti.

Taliban fırsat olarak görülüyor

Protestocular intikam çağrısı yaparken, bazı uzmanlar Afgan toplumunun din konusundaki hassasiyetinin, ülkenin demokratikleşme sürecinde kendi iktidarını tehlikede gören aşırı dinciler tarafından istismar edildiği uyarısında bulunuyor. Gizli bir NATO raporuna göre Afganistan’da kalkınmanın ağır aksak ilerlemesi ve yolsuzluk dolayısıyla umudunu yitirmeye başlamış olan halkın büyük çoğunluğu, Taliban’ın iktidara gelmesi ihtimalini bir fırsat olarak görüyor. Taliban’ın da ülkedeki protestoları araç olarak kullandığı değerlendirmesi yapılıyor. Sosyolog Muciburrahman Rahim, Afgan halkının memnuniyetsizliği arttıkça, ülkede aşırı dincilerin iktidarının güçlendiğine şu sözlerle işaret ediyor: “Anlaşılan o ki, geçen on yıldaki çabalar aşırı dincilerin ülkedeki iktidarını sınırlamaya yeterli olmadı. Afganistan’da sorumluların bu tehlikenin farkında olması gerek.”

Çekilme planı değişir mi?

Bu arada ülkede gittikçe büyüyen şiddet dalgasının, uluslararası birliklerin Afganistan'dan çekilme tarihini öne alabileceği yönünde yorumlar da yapılıyor. Son haftalardaki olayların ardından ülkenin özellikle Amerikan askerleri için daha da tehlikeli bir hale geldiği ifade ediliyor. Amerikan Büyükelçiliği, Afganistan'daki vatandaşlarına ikinci bir talimata kadar evlerini terk etmemeleri çağrısında bulundu. Alman hükümeti de Afgan makamlarında görev yapan 40 dolayında Alman danışmanı geri çekti. Ancak Alman hükümetinin Afganistan'daki Alman askerlerinin 2014 yılının sonuna kadar çekilmesi planında şimdilik bir değişiklik yapmadığı açıklandı.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dapd/epd/Afpd, BÖ/EC