1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Af Örgütü’nden uluslararası topluma Belarus çağrısı

27 Ocak 2021

Uluslararası Af Örgütü Belarus’ta Ağustos’ta düzenlenen devlet başkanlığı seçimini protesto edenlere yönelik sert müdahale ve işkence iddialarını raporlaştırdı. Rapora göre kötü muamele nedeniyle en az dört kişi öldü.

https://p.dw.com/p/3oTTO
Belarus'ta gösterilere müdahale eden güvenlik güçleri
Belarus'ta gösterilere müdahale eden güvenlik güçleri Fotoğraf: AP Photo/picture alliance

Uluslararası Af Örgütü, Belarus güvenlik güçlerini 9 Ağustos'ta yapılan devlet başkanlığı seçimlerini barışcıl şekilde protesto eden göstericilere işkence ve keyfi tutuklama uygulamakla suçladı.

Örgüt Belarus'taki durum hakkında Çarşamba günü yayınladığı raporda, ülkenin yargı sisteminin, faillerden hesap sormak yerine mağdurları cezalandırarak kötüye kullanıldığına işaret etti.

Belarus yargı sisteminin  baskı ve işkence uygulamalarından sorumlu  kişilerin kovuşturulmasında son derece başarısız olduğunu belirten Uluslararası Af Örgütü Almanya seksiyonundan Belarus uzmanı Jovanka Worner, "Belarus'ta barışçıl protestolara  ve her türlü muhalefete acımasız baskılar aylardır artarak devam ediyor ve yeni bir seviyeye tırmanıyor" dedi. Uzman, bu nedenle uluslararası toplumun devreye girerek adaleti sağlaması gerektiğini vurguladı.

Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko seçimlere hile karıştırmakla suçlanıyor.
Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko seçimlere hile karıştırmakla suçlanıyor.Fotoğraf: Valery Sharifulin/dpa/picture alliance

"Çıplak aramaya maruz kaldılar"

Af Örgütü'nün raporunda, Belarus'ta yaklaşık 6 ay süren barışçıl protestolara katılan yüzlerce kişiye, sert müdahalelerle gözaltına alındıktan sonra işkence yapıldığının belgelendiği belirtiliyor. Raporda gözaltına alınanların "çıplak aramaya maruz kaldığı, darp edildiği ve uzun süre psikolojik baskı altında tutulduğu" kaydedilerek ayrıca günlerce "yiyecek, içme suyu ve tıbbi bakımdan da yoksun bırakıldıkları" ifade ediliyor.

Raporda bu tür muameleler nedeniyle en az dört kişinin hayatını kaybettiği bilgisine de yer veriliyor.

Fotoğraf ve video görüntüleriyle belgeleniyor

Uluslararası Af Örgütü,  tutukluların, mağdurların ve görgü tanıklarının ifadelerinin yanı sıra kaydedilen  çok sayıda fotoğraf ve video ile de polisin ciddi insan hakları ihlallerinde bulunduğunun kanıtlandığını belirtiyor.

Raporda, güvenlik güçlerine karşı bugüne kadar hiçbir ceza davası açılmazken, göstericilere karşı yüzlerce dava açıldığı da vurgulanıyor.

Svetlana Tikhanovskaya sürgünde yaşıyor
Svetlana Tikhanovskaya sürgünde yaşıyorFotoğraf: Estonian Presidential Press Office/AP/dpa/picture alliance

Belarus'ta 9 Ağustos 2020'de yapılan devlet başkanlığı seçimleri kitlesel protestolara neden olmuştu. Muhalefet, 1994'ten beri iktidarda olan Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko'yu seçimlere hile karıştırmakla suçluyor. Lukaşenko'nun seçimi yüzde 80'den fazla oy alarak kazandığı ilan edilmişti. Ayrıca Lukaşenko'nun şu anda sürgünde yaşayan muhalefetin devlet başkanı  adayı  Svetlana Tikhanovskaya'ya karşı zaferini  de kabul etmiyor. Seçimlere hile karıştırıldığını savunan Demokrasi Hareketi, Lukaşenko'nun istifasını ve seçimlerin yenilenmesini istiyor.

AB seçimleri tanımadı

Avrupa Birliği (AB) de, 9 Ağustos'ta düzenlenen seçimleri tanımıyor ve Lukaşenko'ya karşı yarışan Svetlana Tikhanovskaya'nın liderliğindeki Demokrasi Hareketi'ni destekliyor.  AB, Lukaşenko ve diğer hükümet yetkililerine  karşı güvenlik güçlerinin barışçıl göstericilere yönelik sert tutumu nedeniyle  yaptırım uygulama kararı  almıştı. ABD de bu nedenle yaptırım kararı almıştı.

Belarus'ta gözaltına alınan protestocuların tam sayısı bilinmiyor. Bazı haber kaynaklarına göre Aralık ayı başı itibarıyla 27 binden fazla kişi tutuklandı. Bazı kaynaklara göre ise tututlu sayısı 30 bini buluyor.

Belaruslu muhalif lider Tikhanovskaya: Halk Lukaşenko'yu affetmeyecek

AFP,dpa/TY,JD

© Deutsche Welle Türkçe