"Teröre karşı savaş" 500 bin can aldı
9 Kasım 2018
ABD'nin El Kaide tarafından saldırıya uğradığı 11 Eylül 2001 tarihinden bu yana dünyanın çeşitli noktalarında "teröre karşı savaş" adı altında girdiği silahlı mücadelelerde kayıpların sayısı yaklaşık yarım milyona ulaştı.
ABD'nin Rhode Island Eyaleti'ndeki Brown Üniversitesi Watson Uluslararası ve Kamu İdaresi Enstitüsü'nün yayınladığı rapora göre terörle mücadele adına verilen savaşlarda 480 bin ila 507 bin arasında kişi hayatını kaybetti.
Raporun yayınlanmasıyla birlikte enstitüden yapılan açıklamada "Teröre karşı savaş Amerikan kamuoyunda, basında ve politikacılar arasında sıklıkla görmezden gelinse de, ölü sayısının artıyor olması savaşın şiddetinin azalmadığını, aksine yoğun bir şekilde devam ettiğini gösteriyor" ifadesi yer aldı.
Siviller çoğunlukta
Raporun verilerine göre 11 Eylül'den bu yana hayatını kaybeden en az 480 bin kişinin 260 binden fazlasını siviller oluşturuyor. İstatistiklere göre Irak'ta yaklaşık 200 bin, Afganistan'da 38 bin, Pakistan da 23 binden fazla sivil ABD'nin savaşlarında yaşamını yitirdi.
Bu savaşlar ayrıca 10 milyondan fazla insanın evlerini terk etmek zorunda kalmasına neden olurken, yapılan askeri harcamaların ABD'ye maliyetinin 5,6 trilyon doların üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
Çatışmalarda 7 binden fazla Amerikan askeri ölürken, sivil ve askeri kayıpların yanı sıra, "terörle mücadele" kapsamında hedef alınan savaşçılar, yerel kolluk kuvvetleri, güvenlik güçleri ve ABD'nin müttefiki ülkelerin askerleri de bu yarım milyon kişinin içinde.
Raporun yazarı Neta Crawford, ayrıca ABD'nin "militan" olarak tanımladığı birçok kişinin aslında sivil olabileceğini belirtirken, savaşlar nedeniyle hayatını kaybeden insanların sayısını tam olarak tespit etmenin mümkün olmadığını ve gerçek kayıpların, 500 binin çok daha üzerinde olabileceğini kaydetti.
Rapora, savaşların yol açtığı altyapı hasarı ve yaygınlaşan hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirenler dahil edilmedi.
Bush döneminin mirası
11 Eylül 2001'de ABD'nin New York kentindeki Dünya Ticaret Merkezi ikiz kulelerine ek olarak Washington'daki Savunma Bakanlığı Pentagon'a yolcu uçakları ile gerçekleştirilen saldırılar sonrası dönemin ABD Başkanı George W Bush, "teröre karşı savaş" ilan etmişti. Saldırıları, Usame Bin Ladin liderliğindeki El Kaide örgütü üstlenmişti.
El Kaide ve Bin Ladin'e yataklık yaptığı gerekçesi ile 2001'de Afganistan'a ve "kitle imha silahlarına sahip olması” ve bunu "teröristlere" verme ihtimali nedeniyle 2003'te Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak'a saldıran Bush'un yönetimi altında yıllar sürecek savaşlar başlamıştı.
Her ne kadar Bush 1 Mayıs 2003'te Irak Savaşı'ndaki operasyonların bittiğine dair ünlü "görev tamamlandı" konuşmasını yapsa da, savaşın getirdiği yıkımdan dolayı Afganistan ve Irak'ta takip eden yıllar boyunca kaos ve şiddet hakim oldu.
Bush'un halefi Barack Obama döneminde Usame Bin Ladin, Pakistan'da 2011 yılında düzenlenen bir operasyonda ölü ele geçirilirken, "teröre karşı savaş" nedeniyle askeri operasyonlar yürütülen ülkelerde istikrarsızlık ve şiddet hâlâ devam ediyor.
DW,AFP/ÇÖ,GA
© Deutsche Welle Türkçe