ABD’nin İran kararına AB ve Rusya tepki gösterdi

ABD'nin İran ile imzalanan nükleer anlaşma ile ilişkili projelere uygulanan yaptırım muafiyetlerini sonlandıracağını açıklamasına Avrupa Birliği (AB), Rusya ve İran'dan tepki geldi.

ABD, İran ile imzalanan nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilerek, Tahran'a yönelik yaptırımları devreye sokmasına rağmen, İran'da nükleer alanda çalışan yabancı şirketlerin faaliyetlerini sürdürmesine izin vermişti. Ancak Trump yönetimi Çarşamba günü yaptırım muafiyetlerini İran'ın "tansiyonu arttıran eylemleri" nedeniyle sonlandıracağını açıklamıştı.

AB'nin Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell Washington'un kararını kınayarak bu kararın Tahran'ı kontrol altında tutmayı zorlaştıracağını söyledi.

Borrell 2015 yılında imzalanan ve kamuoyunda nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) önemini koruduğunu belirterek, bunun İran'ın nükleer aktivitelerinin "açık ve dürüst" olmasını sağlamak için gerekli olduğunu vurguladı.

Borrell, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde yaptığı konuşmada "Anlaşma İran'ın barışçıl bir nükleer programı olmasını sağlamanın en iyi ve tek yolu" ifadelerini kullanarak "Bu nedenle dün ABD'nin verdiği karardan üzüntü duyuyorum" dedi.

Rusya da ABD'nin kararına tepki gösterdi. Rus Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova Washington'un eylemlerinin  "giderek daha tehlikeli ve öngörülemeyen bir hal aldığını" söyleyerek ABD'yi uluslararası güvenliğe zarar vermekle suçladı. ABD'nin yabancı şirketlere yönelik yaptırım muafiyetinden yararlananların başında Rus firmaları geliyordu.

İran tepkili

İran'ın BM Daimi Temsilcisi Mecid Takht Ravançi de ABD yönetiminin kararına tepki göstererek, bu karar ile   Trump'ın geri çekildiği nükleer anlaşmanın "son fişini" de çekeceğini ifade etti.

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvandi de, ABD'nin son kararının ülkenin nükleer programını etkilemeyeceğini söyledi. Kemalvandi, İran'ın gereken nükleer yakıtları gerektiğinde kendisinin de üretebileceğini ve reaktörleri kendisinin kurabileceğini belirtti.

İran geçen yıl 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan (JCPOA) kaynaklı yükümlülüklerini aşamalı olarak rafa kaldıracağını açıklamış, buna ABD’nin 2018 yılında anlaşmadan tek taraflı çekilerek ağır yaptırımlar uygulaması ve anlaşmanın muhafazasını isteyen İngiltere, Fransa, Almanya ve AB'nin sözlerini, ve yükümlülüklerini yerine getirmemesini gerekçe göstermişti.

Anlaşmanın ABD ve İran dışındaki diğer imzacıları arasında Rusya, Çin, İngiltere, Fransa, Almanyave AB bulunuyor.

AFP/SSB, JD

© Deutsche Welle Türkçe