ABD'li senatörler Türkiye'ye S-400 yaptırımı istedi
2 Aralık 2019
ABD’de Cumhuriyetçi Parti’den Senatör Lindsey Graham ve Demokratik Parti’den Senatör Chris Van Hollen, S-400 Rus savunma sistemlerini satın alması nedeniyle Washington'dan Türkiye'ye yaptırım uygulamasını istedi. Senatörler Türkiye'ye yaptırım uygulanmamasının başka ülkelere "korkunç bir işaret" verdiğini söyledi.
Söz konusu talep, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya bir mektupla iletildi. Reuters haber ajansının elde ettiği mektupta Van Hollen ve Graham "Sabır zamanı çoktan geçti. Hukuku uygulamanızın zamanıdır" ifadelerini kullandı. İki senatör "Bunu yapmamak diğer ülkelere, sonuçlarına muhatap olmaksızın ABD yasalarını çiğneyebilecekleri yönünde korkunç bir işaret vermek anlamına geliyor" dedi.
Türkiye'nin Rus S-400 hava savunma sistemlerini satın alması Ankara ile Washington arasında başlıca diplomatik kriz konuları arasında. Washington söz konusu sistemlerin NATO savunmasıyla uyumlu olmadığını ve Lockheed Martin şirketi tarafından geliştirilen F-35 savaş jetlerine bir tehdit olduğunu savunuyor. Türkiye ise ABD'nin yaptırım tehdidini ciddiye almamış ve Temmuz ayında S-400 sistemlerini satın almıştı. Bunun üzerine ABD de Türkiye'yi F-35 programından çıkarmıştı.
2017 tarihli yasa yaptırıma hukuki dayanak sağlıyor
Donald Trump liderliğindeki ABD yönetimi, Rus ordusuyla iş yapan ülkelere yaptırım uygulama imkanı veren 2017 tarihli Amerika’nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası’na (CAATSA) rağmen şimdiye kadar Türkiye’ye yaptırımdan kaçındı.
Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinde başlattığı Barış Pınarı Harekâtı da ABD kongre üyelerinin tepkisini çekmişti. Trump'ın ateşli savunucularından biri olan Cumhuriyetçi Senatör Graham ve partisindeki diğer başka isimler, Trump'ın Suriye'nin kuzeydoğusundan asker çekme kararını da eleştirmişti. Açıklamalarda Trump'ın bu kararının Türkiye'nin Kürt milislerinin üzerine gitmesinin yolunu açtığı belirtilmişti.
Van Hollen ve Graham, Washington'un Türkiye'nin üzerine gitmesini en önde savunan senatörler arasında yer alıyor. ABD Dışişleri Bakanlığı iki senatörün gönderdiği mektuba hemen bir yanıt vermedi.
Pompeo 26 Kasım tarihinde yaptığı açıklamada Türkiye'nin Rus savunma sistemi üzerinde yaptığı testlerin "endişe verici" olduğunu söylemiş ve konuyu çözüme kavuşturmak için görüşmelerin sürdüğünü belirtmişti. Aynı gün Rusya’nın devlete ait silah ihracat şirketi Rosoboronexport, Moskova’nın 2020 yılının ilk yarısında Türkiye ile yeni bir S-400 anlaşması imzalamayı umduğunu duyurmuştu.
Reuters/EC, JD
© Deutsche Welle Türkçe