ABD'den Çin'e "Tiananmen" eleştirisi

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Çin yönetimini 1989'daki Tiananmen olaylarında hayatını kaybedenleri anmak için her yıl Hong Kong'da düzenlenen töreni engellemekle suçladı.

Pompeo Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Son 30 yılda ilk kez Hong Kong yönetimi Tiananmen  anmasına izin vermedi" diye yazdı.

Hong Konglu yetkililer Pekin'deki Tiananmen Meydanı'nda demokrasi yanlısı gösterilerin bastırılması sırasında hayatını kaybedenler için her yıl yapılan anmaya koronavirüs tedbirlerini gerekçe göstererek bu yıl izin verilmeyeceğini duyurmuştu.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Orgatus da, "Hong Konglu yetkilileri insanların barış içinde Çin Komünist Partisi'nin kurbanlarını anmasına izin vermeye çağırıyoruz" açıklamasında bulundu.

Çin-ABD gerilimi

Pompeo'nun açıklaması ABD ile Çin arasında "özgürlük" ve "ırkçılık" tartışmalarının yaşandığı bir döneme denk geliyor. Pekin son olarak, Hong Kong'daki Çin karşıtı gösterilere destek verdiğini iddia ettiği ABD'ye Floyd'un ölümüyle başlayan protestoları hatırlatmıştı. Çin Dışişleri Bakanlığı "George Floyd'un ölümü, ABD'de ırk ayrımcılığının ve polis gaddarlığının şiddetini yansıtıyor" ifadesini kullanmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump ise Pekin'in politikasının Hong Kong'un özerkliğine ve özgürlüğüne zarar verdiğini ileri sürmüştü. Trump, Çin'in kabul ettiği Ulusal Güvenlik yasasının Hong Kong'un özerkliğini kısıtladığı gerekçesiyle eleştirmişti.

Trump, "Çin'in son adımları göstermiştir ki Hong Kong artık yeterince otonom bir bölge değildir. Bu nedenle de yönetimime Hong Kong'a verilen politika ayrıcalıklarını kaldırılması talimatı veriyorum" diye konuşmuştu.

Hong Kong'un Pekin yanlısı liderği Carrie Lam, ABD'deki ırkçılık karşıtı eylemleri bastırmaya çalışan Trump'ı "çifte standart" uygulamakla suçlamıştı.

İngiltere'den tepki

Diğer yandan İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Çin'in Ulusal Güvenlik yasasının Pekin'in uluslararası yükümlülüklerini açıkça ihlal ettiğini savundu. Raab, Avam Kamarası'nda yaptığı konuşmada "Uluslararası hukuku hiçe sayan bu baskıcı yasaya karşıyız" dedi.

Daha önce İngiltere'ye bağlı olan Hong Kong, 1997 yılında geniş özerk yetkiler öngören "Tek Ülke, İki Sistem" anlaşması kapsamında Çin'e devredilmişti.

Ulusal Güvenlik Yasası, Çin hükümetine Hong Kong'daki eylemleri hükümeti yıkmaya teşebbüs ve terör gerekçesiyle yasaklama ve muhalifleri yargılama imkanı veriyor. Geçen hafta kabul edilen yasa, Hong Kong yerel meclisinin onayı gerekmeksizin yürürlüğe girecek.

AP,AFP/GY,EC

©️ Deutsche Welle Türkçe