ABD'den Türkiye'ye F-16 satışında yeni gelişme
6 Haziran 2024
Türkiye'nin 32 aydır beklediği F-16 savaş uçaklarının satışında yeni bir gelişme yaşandığı duyuruldu.
ABD Dışişleri Bakanlığı, "ABD, Türkiye’nin, sadece en yakın müttefiklere ve ortaklara temin edilen, şimdiye kadar üretilmiş en ileri yeni F-16 Blok-70 savaş uçaklarını satın alması konusunda bugün ileriye dönük önemli bir adım atıldığını açıklamaktan gurur duymaktadır" açıklamasını yaptı.
Sosyal medya platformu X'ten yapılan paylaşımda, "Bu, ABD’nin Türkiye ile tesis ettiği güvenlik ortaklığına olan sarsılmaz bağlılığının en son örneklerinden yalnızca biri" denildi, ancak bahsedilen adıma dair daha fazla detay paylaşılmadı.
Benzer şekilde ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake de, "Türkiye’nin son nesil F-16 Blok-70 savaş uçaklarını alması ve mevcut F-16 filosunu modernize etmesi konusunda bugün ileriye dönük önemli bir adım atıldı. Bu, ABD'nin ulusal güvenliği, Türkiye’nin ulusal güvenliği ve NATO’nun birlikte çalışabilirliği açısından iyi bir adım" ifadelerine yer verdiği bir mesaj paylaştı.
F-35'ler yerine F-16
Rusya'dan S-400 hava savunma füzesi aldığı için F-35 programından çıkarılan Türkiye, alternatif olarak yaşlanan F-16 filosunu gençleştirmek istiyor.
Türkiye ABD'li Lockheed Martin firmasınca üretilen F-16 savaş uçakları için satın alma talebini ilk kez Ekim 2021'de dile getiren Türkiye, 40 adet yeni F-16 uçağı satın almak ve filosundaki 79 uçağın da modernizasyonu için ABD'ye başvurmuştu.
Ancak savaş uçaklarına ait mühimmat ve teçhizatı da kapsayan talep, uzun süre ABD Kongresinin engeline takılı kalmıştı.
Türkiye ve Yunanistan arasında tansiyonun arttığı bir dönemde, bu silahların Ege'de güç dengesini değiştireceği endişesiyle bazı Kongre üyeleri satışa itiraz etti. Temsilciler Meclisinin girişimiyle, 2023 yılı savunma bütçesine Türkiye'ye savaş uçağı satışı için bu araçların "Yunanistan hava sahasında kullanılmayacağına dair somut adımlar atılmasını" şart koşan bir madde eklenmişti.
MSB: Takvime uygun ilerliyoruz
İlerleyen dönemde Atina-Ankara ilişkileri yumuşarken Türkiye'nin, İsveç'in NATO üyeliğine itirazı bir diğer engel olarak belirdi. Bazı Kongre üyeleri İsveç NATO'ya alınmadan satışa izin vermeyeceklerini açıkladı.
Bu süreçte, F-16 satışına karşı çıkan Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Bob Menendez'in hakkındaki rüşvet suçlamaları nedeniyle istifa etmek zorunda kalması Türkiye'nin lehine bir gelişme olarak görüldü. Eylül 2023'te yaptığı bir açıklamada Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, "Menendez’in devreden çıkması bize avantaj sağlıyor" demişti.
Ocak 2024'te Türkiye'nin İsveç'e NATO vizesi vermesi üzerine ABD Başkanı Joe Biden satış için harekete geçti ve Kongre'ye gerekli resmi bildirimde bulundu. Aynı anda Yunanistan'a da F-35 savaş uçaklarının satışı için karar alınarak Ege'de güç dengesinin gözetildiği mesajı verildi.
Toplam bedeli 23 milyar doları bulması beklenen satış için resmi onay çıkarken, taraflar üretim ve teslimat süreçlerinin planlanması için bir süredir teknik görüşmeler yürütüyor.
Konuya dair Milli Savunma Bakanlığı'ndan (MSB) da yazılı bir açıklama yapılarak, "Hava Kuvvetleri Komutanlığımızın ihtiyaçları doğrultusunda satın alınacak F-16 Blok-70 ve modernizasyon kitleri ile diğer malzeme, mühimmat ve teçhizatın tedarik süreci daha önce açıkladığımız takvime uygun olarak olumlu şekilde devam etmektedir" denildi.
DW / MUK,EC