ABD'den beş Türk şirketine Rusya yaptırımı
14 Eylül 2023
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), aralarında Türkiye'den şirketlerin de bulunduğu çok sayıda ülkeden 150'den fazla şahıs ve şirkete, Rusya'ya yönelik yaptırımları ihlal ettikleri gerekçesiyle yaptırım uygulama kararı aldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın ilgili açıklamasında, "ABD Dışişleri ve Ticaret Bakanlıkları, Rusya'nın Ukrayna'da sürdürdüğü savaşla ilgili olarak çok sayıda kişi ve kuruluşa karşı yaptırım kararı almıştır. Rusya'nın gayri hukuki bir biçimde Ukrayna işgaliyle ilişkisi olan, ABD'nin Rusya'ya işgal nedeniyle uyguladığı yaptırımların ihlaline ve Rusya'nın savaş kabiliyetini ilerletmesine katkı sağlayan, Rusya'nın enerji üretimini kuvvetlendirmesinden sorumlu olan 150'nin üzerinde kişi ve kuruluşa ek yaptırımlar uygulanacaktır" denildi.
ABD'nin aldığı yaptırım kararına Türkiye'den, Margiana İnşaat Dış Ticaret, Demirci Bilişim Ticaret Sanayi, Denkar Gemi İnşaat, CTL Limited ile tersane işletmesi ID Ship Agency ve bu şirketin sahibi İlker Doğruyol dahil edildi. Söz konusu Türk şirketleri, Rusya'nın savunma bakanlığı envanterindeki gemilerin onarma ve gerek sivil gerek ise askeri kullanıma uygun olan ve "çift kullanımlı mallar" olarak adlandırılan ürünlerin transferine yardımcı olmakla suçlanıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Yaptırım Koordinasyon Ofisi Direktörü James O'Brien, Associated Press (AP) haber ajansına verdiği demeçte, "Alınan önlemlerin amacı, Rusya'nın savunma alanındaki üretim kapasitesini kısıtlamak ve sürdürdüğü savaş için gerekli olan para akışını azaltmak" ifadelerini kullandı.
Yaptırım listesinde Türkiye'nin yanı sıra, Rusya, Gürcistan, Finlandiya ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi çok sayıda ülkeden şirket ve kişiler yer alıyor.
Hassas bir dönemde gelen yaptırım kararı
ABD'nin Türk şirketlerini de içeren yaptırım kararı, Washington ile Ankara arasındaki ilişkilerin hassas bir süreçten geçtiği bir dönemde açıklandı. Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) Ekim ayı başında İsveç'in NATO üyeliğine onay vermesini bekliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, yaptırım kararının ardından bir gazetecinin bu konuyu gündeme getiren sorusuna, "Bunların herhangi bir şekilde bağlantılı olduğunu düşünmüyoruz ve bu yaptırımların (İsveç'in) NATO üyeliğine herhangi bir şekilde etki etmesini beklemiyoruz" yanıtını verdi.
Rusya'nın, geçen yıl Şubat ayında Ukrayna'ya saldırmasının ardından, ABD ve pek çok Batı ülkesi Rusya'ya kapsamlı yaptırım kararları aldı. Ancak aralarında Karadeniz'in de olduğu bazı ticaret yolları üzerinden hala Rusya ile ticaret yapılıyor. Bu durumdan rahatsız olan Washington, özellikle kimyasal maddelerin, yarı iletkenlerin ve Moskova'nın savaşta kullanabileceği diğer malzemelerin bu ülkeye sağlanmaması konusunda defalarca uyarıda bulunmuştu.
Bu bağlamda, aralarında ABD Maliye Bakanı Yardımcısı Wally Adeyemo gibi isimlerin de olduğu çok sayıda üst düzey yetkili Ankara'yı ziyaret ederek, Türk şirketlerinin, Rusya'nın ABD yaptırımlarını ihlal etmesine destek vermesini engellemeye çalışmıştı.
İsminin açıklanmasını istemeyen, bir ABD Maliye Bakanlığı yetkilisi, "Son 18 ayda hem Türk hükümeti hem de özel sektör ile endişelerimizi paylaşmış ve onları Rusya'nın savaşı ile ilişkili kişi ve şirketlerle iş yapmanın riskleri konusunda uyarmıştık" dedi.
Ankara ise ABD'nin yaptırım kararları ile ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı.
AP,Reuters,DW / ET,BK