ABD, Rusya'dan destek bekliyor

Saldırıların sorumlusu iki kardeşin Çeçenistan kökenli olması gözleri Kafkasya’daki radikal İslamcılara çevirdi. Ancak Washington’da şimdilik hiçbir politikacı, kesin bilgiler elde edilmeden saldırının Kuzey Kafkaslarla olası bağlantıları ve bunun olası hassas sonuçları hakkında konuşmak istemiyor. Kapalı kapılar ardında ise ABD ve Rusya arasında güvenlik alanında işbirliğinin bir an önce artırılması gerektiği ve iki ülke arasında yaşanan anlaşmazlıkların bunda etkisi olup olmadığı tartışılıyor.

Washington'da "Carnegie Endowment for International Peace" adlı düşünce kuruluşundan Rusya uzmanı Matthew Rojansky, Deutsche Welle’ye yaptığı değerlendirmede, yargıya varmak konusunda hızlı hareket edilmemesi gerektiği konusunda uyardı:

"Saldırının bağlantılarına ilişkin yargıda bulunurken çok dikkatli olmalıyız. Örneğin, zanlılar ABD’ye tamamen meşru yollarla gelmişler, burada üniversite eğitimi alıyorlar ve çalışıyorlar. Bu kişiler ABD’ye geldikten sonra radikalleştirilmiş. Başka olaylarda da böyle olmuştu. Öte yandan zanlıların Rusya’daki Çeçen ayrılıkçı gruplarla sıkı bağlantılar kurması mümkün. Böyle bir durumda da Rusların elindeki önemli bilgilere ulaşmak ABD açısından büyük önem taşır."

Yanıt bekleyen sorular

Bu iki kardeş neden ve nasıl radikalleşti? Kimlerle çalışıyorlardı? Şimdiye kadar bilinmeyen bir terör hücresi mi var? Ya da radikal İslamcı Çeçen gruplar başka saldırılar planlıyor mı? İşte can alıcı bu soruların yanıtları şimdilik bilinmiyor. Zanların dayısı Ruslan Tsarni ise Alman haber ajansı dpa’ya yaptığı açıklamada, yeğenlerinin birer Çeçen gibi yetiştirildiğini, ancak dinle pek ilgileri olmadığını söylüyor.

Güvenlik uzmanı Joseph Wipple de ABD ve Rusya arasında siyasi görüş ayrılıkları olsa da iki ülkenin terörizm ya da nükleer silahlar gibi konularda işbirliği içinde çalıştıklarına işaret ederek şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bu saldırının en önemli sonucu FBI ve İç Güvenlik Bakanlığı’nda dikkatlerin Çeçenistan ya da Somali ve dünyanın diğer bölgelerine çevrilmesi oldu."

Putin'den destek mesajı

Boston saldırısının ardından ABD Başkanı Barack Obama’yı telefonda arayarak saldırıyı kınayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de uluslararası terörizme karşı Rus ve Amerikan gizli servislerinin işbirliğini güçlendirmesi gerektiğini ifade etti. Eski Sovyet bölgesinde Kuzey Kafkasların radikal İslamcıların merkezi haline geldiğini belirten uzmanlara göre, bu işbirliği büyük önem taşıyor.

Merkezi Berlin’de bulunan Bilim ve Politika Vakfı’ndan Uwe Halbach, Çeçen teröristlerin Rusya dışında da faaliyetleri olduğunu kaydediyor.

Afganistan’daki savaş alanında ve Pakistan’ın sınır bölgesinde, yani uluslararası İslamcı grupların örgütlendiği yerlerde, Çeçenlerin aktif olduğunu belirten Halbach, "Ancak Kuzey Kafkas kaynaklı cihat faaliyetlerinin şimdiye kadar genelde özellikle Rusya’ya ve Moskova ile Kuzey Kafkaslar arasında önem taşıyan belirli hedeflere yöneldiğine tanık olduk. Ama faaliyetleri giderek uluslararası boyuta taşınıyor. Örneğin Moskova’daki Domodedovo Havalimanı’na 2011’de düzenlenen saldırıda sadece Ruslar acı çekmedi" değerlendirmesini yapıyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Gero Schliess, Hülya Schenk

Editör: Banu Wöltje