ABD: İran’a yaptırımlarda Adalet Divanı yetkili değil
28 Ağustos 2018
Washington yönetimi İran'ın ABD'ye karşı dava açtığı Uluslararası Adalet Divanı'nın yaptırımlar konusunda yetkili merci olmadığını savundu.
Tahran yönetimi, ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilerek yaptırımları geri getirmesi nedeniyle Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Adalet Divanı'na başvurmuştu.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın avukatı Jennifer Newstead, mahkeme önünde yaptığı açıklamada ABD'nin ulusal güvenliğini ve diğer çıkarlarını koruma hakkı olduğunu kaydetti ve Uluslararası Adalet Divanı'nın İran'ın davasını görmek için yetkili olmadığını iddia etti.
İran yönetimi ise Lahey'deki mahkemede dile getirdiği şikayetler kapsamında, ABD'nin yeniden yürürlüğe soktuğu yaptırımlar ile "İran ekonomisine ve halkına mümkün olan en yüksek zararı” vermeyi hedeflediğini dile getirdi ve bu adımın 1955 yılında iki ülke arasında imzalanan Dostluk Anlaşması'na aykırı olduğunu savundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı avukatı Newstead ise, İran'ın sözünü ettiği anlaşmanın Uluslararası Adalet Divanı'nın alacağı bir karara temel oluşturamayacağını belirtti.
Dostluk Anlaşması Şah Pehlevi döneminden
İki ülke arasındaki dostluk anlaşması Şah Rıza Pehlevi döneminden kalma. Monarşinin devrilmesinin ardından İslam devrimiyle teokratik rejime geçen İran ile ABD arasında 1980 yılından bu yana diplomatik ilişkiler dondurulmuş durumda.
İran, Uluslararası Adalet Divanı'nda dava açarak, Washington yönetiminin Mayıs ayında aldığı kararla, 2015 tarihli nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından koyduğu sert yaptırımların önünü kesmek istiyor. Tahran yönetimi, nükleer programının silah üretmek amacıyla srdürüldüğü yönündeki suçlamaları reddederek, nükleer tesislerin sadece sivil amaçlı kullanıldığını savunuyor.
Nihai kararın çıkması yıllar alabilir
Uluslararası Adalet Divanı şimdi davanın görülüp görülmeyeceği yönünde karar verecek. İran öncelikle, Lahey'deki 15 hakimin davayla ilgilenmesinden önce mahkemenin yaptırımları geçici olarak kaldırmasını sağlamaya çalışıyor.
Adalet Divanı'nın İran'ın talep ettiği geçici durdurmaya dair kararını iki ay içinde açıklaması bekleniyor. Mahkemenin davayı kabul ettiği takdirde, nihai kararın çıkmasının ise yıllar alabileceği belirtiliyor.
afp/AÜ,GY
© Deutsche Welle Türkçe