'ABD, Almanya ile casusluğu engelleme anlaşması istemiyor'

Beyaz Saray'ın çeşitli yetkililerince geçtiğimiz aylarda yapılan açıklamalar, Almanya'nın ABD ile Casusluğu Engelleme Anlaşması'na imzalamasına dair umutların azalmasına yol açmıştı. Aralık ayında "New York Times"a konuşan Obama'nın ulusal güvenlik danışmanı Susan Rice, "Washington'ın kesinlikle Almanya ile böyle bir anlaşma imzalayarak örnek vaka yaratmak istemediğini" söylemişti. Rice, "Almanya, Amerikan Ulusal Güvenlik Kurumu (NSA) tarafından özel muamele görürse, diğerleri de sıraya girecektir " ifadesini kullanmıştı.

Almanların soruları yanıtsız kaldı

"Süddeutsche Zeitung" ve Kuzey Almanya Radyo ve Televizyon Kurumu'nun (NDR) haberlerine göre, ABD'li istihbarat servisleri Berlin'e ödün vermeye yanaşmıyor. ABD'li yetkililer, Almanya Başbakanı Angela Merkel'in cep telefonunun ne zamandan beri dinlendiği yolundaki soruyu hâlâ yanıtlamadı. Washington, başka üst düzey Alman yetkililerin dinlenip dinlenmediği sorusunu tüm ısrarlara rağmen aydınlatmaktan kaçındı. Berlin'deki ABD Büyükelçiliği'nde dinleme amacıyla kullanıldığı ileri sürülen bölüme Alman uzmanlara giriş izni de tanınmadı.

Pazarlıkları yürüten Alman dış istihbarat kuruluşu Federal Haberalma Servisi'nde (BND) hâyâl kırıklığının büyük olduğu belirtildi. BND Başkanı Gerhard Schindler'in kurum içi bir değerlendirme toplantısında, "Bu haliyle imzalamaktansa, anlaşma olmasın daha iyidir" dediği ileri sürüldü. "Süddeutsche Zeitung", pazarlıkların başlangıçta iyi gittiğini, hatta Alman tarafına ağustos ayında sözlü olarak, "karşılıklı casusluktan kaçınılacağı, ekonomi casusluğu yürütülmeyeceği ve ulusal yasaların ihlâl edilmeyeceği" yönünde güvence verildiğini yazdı. Gazetenin haberinde, üst düzey bir Alman yetkilinin gelinen aşamayı değerlendirirken, "Amerikalılar bizi kandırdı" ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Hükümet sözcüsü: 'Görüşmeler bitmedi'

Alman hükümet sözcüsü iddialara ilişkin soruları yanıtsız bırakırken, "Federal hükümet her iki ülkenin istihbarat servisinin işbirliğine yeni bir zemin kazandırmak amacıyla, ABD'li ortaklarla görüşmeler yürütmektedir" ifadesini kullandı. Sözcü, sözkonusu görüşmelerin sürmekte olduğunu vurguladı. ABD Başkanı Barack Obama, geçen hafta Başbakan Angela Merkel'i Washington'a davet etmiş, Merkel daveti kabul etmişti. Alman hükümeti çevrelerinin "iki ülke arasında önümüzdeki 3 ay içinde bir casusluğu engelleme anlaşmasının olgunlaşmasını umduğu" belirtildi.

Bu arada Washington'da temaslarda bulunan İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, ABD yönetiminin NSA'in istihbarat faaliyetleriyle ilgili açıklamalarını yeterli bulduğunu söyledi. Obama tarafından kabul edilen Rajoy, "her iki ülkenin hükümetlerinin konuyu tüm yönleriyle görüştüğünü, İspanya'ya tatmin edici bir açıklama sunulduğunu" söyledi.

ABD'li eski istihbaratçı Edward Snowden'ın geçen yılın haziran ayından itibaren sızdırdığı gizli belgeler, başta NSA olmak üzere bir dizi istihbarat kuruluşunun yasadışı bazı faaliyetlerini ortaya çıkarmıştı. NSA'in, aralarında Almanya Başbakanı Angela Merkel'in de bulunduğu bazı dost ülkelerin liderlerini de dinlediği açığa çıkmıştı. NSA'in dinleme ve izleme faaliyetleri, Alman kamuoyunda tepkiyle karşılanmıştı.
© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/AFP/NH, EC