AB mülteci anlaşmasını yenilemek istiyor
4 Mart 2020
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Avrupa'ya doğru gidişlerin önünü açmasının ardından Türkiye-Yunanistan sınırında yaşanan sığınmacı krizi nedeniyle Ankara'ya gelen AB’in en üst düzey yetkilileriyle görüştü. Erdoğan AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Kriz Yönetiminden Sorumlu AB Komiseri Janez Lenarcic’i Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde kabul etti.
Erdoğan’ın bu görüşmede AB’li yetkililere “Türkiye’ye verilen sözler tutulmadı. Türkiye’den ayrılmak isteyen mültecileri burada tutmak zorunda değiliz” mesajı verdiği öğrenildi. AB’li yetkililer ise görüşmede Türk ordusunun İdlib’de ağır kayıplar vermesinin ardından Türkiye’deki sığınmacıların Avrupa sınır kapılarına dayanmasının önünü açan Erdoğan’ı Türkiye’yle yeni bir mülteci anlaşması ve mali yardımlarla yumuşatmaya çalışıyor.
“Sınırlardaki durum kabul edilemez”
Ankara’daki görüşmelerinin ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “Türkiye’nin içinde bulunduğu zorlu durumu anlıyoruz ama Avrupa sınırlarındaki durum da kabul edilemez. Türkiye, göçmenleri AB'ye geçmeleri konusunda teşvik etmemeli” diye konuştu.
AB-Türkiye sınırlarına ülkelerin karşılıklı baskısının kimseye pozitif bir sonuç getirmeyeceğini ve bu baskıdan Suriyeli mültecilerin “çok kötü” etkileneceğini anlatan Borrell sözlerini “Ankara ile diyaloğu sürdürmeye, İdlib’deki, Türkiye’deki ve Avrupa sınırlarındaki mültecilere yardımlar konusunda birlikte çalışmaya kararlıyız” şeklinde sürdürdü.
Borrell, AB’nin ne tür bir yardım yapacağının sorulması üzerine de “Suriye’de zor durumdaki insanlara yardım etmek amacıyla 170 milyon euro tutarında ilave insani yardım yapacağımızı ilan ediyoruz. Tek derdimiz, savaş koşullarında yardımı ulaştırmakta yaşayacağımız sıkıntılar” yanıtını verdi. Borrell, 170 milyon euroluk yardım içinden 60 milyon euronun Suriye’nin kuzeydoğusundaki insani kriz için harcanacağını söyledi.
"Türkiye'ye verilen taahhütler yerine getirilecek”
Mültecilere yardımlar ve Türkiye ile ilişkileri 6 Mart’taki olağanüstü AB Dışişleri Konseyi toplantısında masaya yatıracaklarını anlatan Borrell, Türkiye’ye verilen mali yardım taahhütlerinin yerine getirileceğine de sözlerine ekledi.
AB, Suriye’deki iç savaştan kaçan mültecilere ev sahipliği yapan Türkiye’ye 2016-2019 yılları için 6 milyar euro taahhüt etmişti. Bu taahhüdün 4 milyar 700 milyon euroluk bölümünün sözleşmelere bağlandığını ve 3 milyar 200 milyon euronun da ödendiğini hatırlatan Borrell, “Geri kalan bölüm de bu yıl içinde Türkiye’ye ödenecek. Taahhütlerimizin arkasındayız” dedi.
Erdoğan ise AB’nin taahhütlerini yerine getirmekte geç kaldığına dikkat çekerek Türkiye’nin bugüne kadar Suriyeli mülteciler için 40 milyar euro harcadığına işaret ediyor. “Gerekirse bir 40 daha harcarız. Siz yardım göndermeseniz de olur” diyen Erdoğan’ın, AB’den daha yüksek miktarda finansal yardım beklentisi içinde olduğu mesajını AB’li yetkililere doğrudan verdiği ifade ediliyor
“Türkiye-AB ilişkilerinde yeni dinamiğe ihtiyaç var”
Suriye’de süren iç savaşın yarattığı mülteci krizine çözüm için Türkiye ile AB arasında 18 Mart 2016’da imzalanan mutabakat, Erdoğan’ın isteyenlerin Avrupa’ya geçebileceğini açıklamasının ardından delinmiş oldu. Şimdi Ankara’da, AB ile Avrupa hattında yeni bir anlaşmaya varılıp varılmayacağı merak konusu. Brüksel’den Ankara’ya mutabakatın yenileneceğine, hatta 9 madde üzerinde değişiklik yapılacağı bilgileri ulaştı.
Borrell, bu bilgilerin kendisine sorulması üzerine “Türkiye-AB ilişkilerinde yeni bir dinamiğe ihtiyaç var” AB’nin Ankara’yla sorunları çözmekten yana tavır aldığını ve bu tavrını olağanüstü AB Dışişleri Konseyi toplantısında da sergileyeceğini söylemekle yetindi.
Türkiye ile AB arasında imzalanan 18 Mart 2016 tarihli mutabakatta Türkiye’den Yunan adalarına geçen düzensiz göçmenlerin Türkiye’ye iadesi, Yunan adalarından Türkiye’ye iade edilen her bir Suriyeli için Türkiye’den bir diğer Suriyelinin AB’ye yerleştirilmesi, Türkiye üzerinden AB’ye yasadışı göçe yönelik her türlü önlemin alınması, kriterlerin karşılanması halinde Türk vatandaşlarına vize serbestisi, Türkiye ile Gümrük Birliği’nin iyileştirilmesi ve Ankara ile müzakere sürecinin canlandırılması konusunda uzlaşıya varılması kararlaştırılmıştı.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe