AB Rusya'ya yaptırımlardan endişeli

Avrupa Birliği Komisyonu, ABD'de Temsilciler Meclisi'nin Rusya'ya karşı yaptırımları genişleten tasarıyı onaylamasının ardından izlenecek yolu görüşmek üzere Brüksel'de toplandı. Toplantı sonrasında yazılı açıklama yapan AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Birlik'in ABD'nin yaptırım paketine yanıtının "birkaç gün içinde" açıklanacağını bildirdi.

ABD'nin yaptırım yasasının, AB'nin enerji güvenliği alanındaki çıkarlarına "kasten olmasa da tek taraflı etkilerinin olabileceği" endişesini dile getiren Juncker, "Komisyon'un bugün aldığı karar uyarınca, eğer kaygılarımız (ABD tarafından) dikkate alınmazsa birkaç gün içinde gereğine uygun bir şekilde hareket etmeye hazırız" ifadesini kullandı.

Salı günü ABD Temsilciler Meclisi'nde büyük bir çoğunluğun desteğiyle onaylanan yaptırım paketi Rusya dışında İran ve Kuzey Kore'yi de hedef alıyor.

AB Komisyonu Başkanı ayrıca ABD Başkanı Donald Trump'ın "Önce Amerika" (America First) sloganına atıfta bulunarak, "Amerika'yı öncelemek Avrupa'nın çıkarlarının ötelenmesi anlamına gelemez" dedi.

Alman Sanayi ve Ticaret Odası da (DIHK) ABD'deki oylama sonrası bir bildiri yayınlayarak, Rusya'ya yaptırımları sertleştiren tasarının "Alman şirketlerine zarar vereceği, Almanya'nın enerji güvenliğini tehlikeye atabileceği ve Amerikalı firmaları kayırmaya yönelik tasarlanmış olduğu" kaygısını dile getirdi.

DIHK Dış Ticaret Sorumlusu Volker Treier, ABD'deki yasa tasarısında öngörülen cezai önlemlerin Amerikalı olmayan şirketleri de etkileyebileceği uyarısında bulunarak, "Alman şirketlerinin Rusya ile doğalgaz boru hattı projelerindeki işbirliğine izin verilmezse, yerli enerji tedarikinin güvence altına alınmasına yönelik önemli projeler durma noktasına gelebilir. Bu Alman ekonomisini de hassas bir şekilde etkiler" dedi.

Enerji hatları

Yeni yaptırım paketinde Rusya merkezli petrol ve doğalgaz boru hatları hedef alınıyor. ABD, Kazakistan'dan Avrupa'ya petrol taşıyan Hazar Boru Hattı gibi Rusya'nın transit ülke olduğu hatlarda AB'yi doğrudan etkileyebilecek projeleri yaptırım paketine dahil etmedi.

AB Komisyonu'nun açıklamasında, paketteki transit unsuru ile ilgili olarak "bazı kaygılarımız dikkate alınsa da Rusya'nın enerji ihracatı için kullanılan boru hatlarının döşenmesi, bakımı, modernizasyonu ve onarımı gibi alanlarda Avrupalıların da dahil olduğu şirketlerin yaptırımlara maruz kalacağını öngörüyoruz" ifadelerine yer verildi.

Açıklamada Baltık devletlerinin de yeni yaptırım paketinden olumsuz etkileneceği belirtilerek, "nasıl uygulandığına bağlı olarak bu (yaptırımlar) Avrupa'ya enerji kaynaklarını taşıyan altyapıyı etkileyebilir" endişesi dile getirildi.

Hedef ülkelerden tepkiler

Rusya, Rus yetkililere de çeşitli cezalar öngören yaptırım paketini kınadı ve ciddi sonuçları olacağını söyledi. Rusya resmi haber ajansı TASS'a konuşan Dışişleri Bakanı Yardımcısı Sergey Ryabkov, tasarı "normalleşmekte olan ilişkileri yok etme yönünde ciddi bir adımdır" ifadesini kullandı.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani yaptırımlara karşı "Ülkemizin çıkarları doğrultusunda gerekli olduğunu düşündüğümüz tüm önlemleri alacağız" derken, Güney Kore haber ajansı Yonhap'ın haberine göre Kuzey Kore de ABD'nin rejim değişikliği yapmaya çalışması halinde "Birleşik Devletler'in kalbine atom bombası atma" tehdidinde bulundu.

Trump onaylayacak mı?

ABD Temsilciler Meclisi'nden geçen yaptırım paketinin bir sonraki aşamada Kongre'nin üst kanadı olan Senato'da onaylanması ve en son Başkan Donald Trump tarafından imzalanması gerekiyor.

2016'daki son ABD başkanlık seçiminde Kremlin'in sürece müdahil olduğu iddialarının büyük tartışma yarattığı ülkede, Trump'ın paketi imzalayıp imzalamayacağı henüz belirsiz.

ABD ve AB Rusya'yı Kırım ilhak etmekle suçluyor ve Hollanda başta olmak üzere AB ülkeleri Temmuz 2013'te Amsterdam'dan Kuala Lumpur'a giderken Ukrayna hava sahasında yerden ateşlenen bir roketle vurulan MH17 sefer sayılı yolcu uçağının Rusya destekli milisler tarafından düşürüldüğünü iddia ediyor.

Kırım'ın Temmuz 2014'te ilhakından bu yana Rusya'ya yaptırımlar konusunda ABD ve AB eşgüdümlü hareket ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Reuters,dpa,AFP/ÇÖ,BK