AB Katalonya anlaşmazlığına karışmıyor

Katalan yönetimi olmasa da bazı Katalan politikacılarla Avrupa Parlamentosu'ndaki (AP) Yeşiller parti grubu, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'ndan Madrid ile Barcelona arasındaki anlaşmazlıkta arabuluculuk yapmasını talep ediyor. AB ise taraf olmayacağını duyurdu. AB sözcüleri üye bir ülkenin devlet yapısıyla ilgili gelişmelere AB Komisyonu'nun müdahale edemeyeceğini defalarca dile getirdiler. Komisyon Sözcüsü Margaritis Schinas "kaba kuvvetin hiçbir zaman siyasi anlaşmazlıklarda rol oynayamayacağını" belirterek tarafları diyalog başlatmaya davet etti. Sözcü, İspanya Başbakanı Mariano Rajoy'un durumu düzeltebileceğine güvendiklerini de sözlerine ekledi. AB Komisyonu Katalonya'daki referandumun hukuka aykırılığını bir kez daha teyit etti.

AP'nin Yeşiller parti grubu İspanyol hukuk devletinin tehlikede olduğunu öne sürerek yetkili Komisyon üyesi Frans Timmermans'a Madrid hükümetiyle bağımsızlık hareketinin temsilcilerine arabuluculuk yapması için çağrıda bulundu. İspanyol anayasa mahkemesi referandumu yasa dışı olarak nitelemişti. İspanya hükümeti razı olmadığı takdirde AB Komisyonu'nun devreye girmesi mümkün değil. AB diplomatları bunun ancak her iki tarafın da isteği doğrultusunda söz konusu olabileceğini belirtiyorlar. AB hukukuna göre devletin yapısından üye ülkeler sorumlu olduğu için Brüksel'in araya girmesi mümkün görünmüyor.

Katalonya devleti AB üyesi sayılmaz

AB, 2014 yılında İskoçya'da yapılan bağımsızlık referandumunun Katalonya'daki durumla karşılaştırılamayacağı görüşünde. Çünkü İskoçya'daki referanduma Londra hükümeti onay vermişti. Katalonya bağımsızlık kazandığı takdirde AB üyesi sayılmayacak ve üyelik için başvuruda bulunması gerekecek. İskoçya halk oylamasıyla bağımsız bir devlet olsaydı, aynı prosedür o ülkeye de uygulanacaktı.

İspanya Başbakanı Rajoy ve Katalonya Başkanı Carles Puigdemont'u derhal görüşme masasına oturmaya çağıran Alman Sosyal Demokrat Partisi AP Milletvekili Jo Leinen, "üye ülkelerdeki siyasi krizlerin AB boyutu da olduğunu ve bütün ülkeleri ilgilendirdiğini" söyledi. Leinen AB'nin yardım teklifinde bulunmasını ve "tarafsız arabuluculuk görevini üstlenmesi gerektiğini" dile getirdi.

Yeşiller arabuluculuk istiyor

AP'nin muhafazakâr ve sosyalist kanatları ise Katalonya meselesinin parlamento gündemine alınmasına karşılar. Her iki parti grubundaki İspanyol milletvekilleri Yeşiller'in arabuluculuk önerisini reddettiler. Liberal partiler grubu başkanı Guy Verhofstadt İspanya'nın içişlerine karışılamayacağını ve "her iki tarafın da" şiddete başvurmuş olmasının kabul edilemeyeceğini söyledi. Verhofstadt "bütün siyasi partilerin anayasa ve hukuk devleti esaslarına saygı temelinde siyasi çözüm aramaları gerektiğini" belirtti.

Katalonya Özerk Bölgesi bağımsızlığını ilan ettiği takdirde bu kararın AB ülkeleri tarafından tanınmaması bekleniyor. Aksi takdirde bu, AB üyesi İspanya'ya doğrudan yapılmış bir "saldırı" sayılır ve AB içinde krize yol açabilir. AB diplomatları böyle bir durumda olabilecekleri tasavvur etmek bile istemiyorlar.

Katalonya yönetimi 2014 yılında sembolik bir bağımsızlık referandumu gerçekleştirmiş ve destek için AB ülkelerine yaptığı çağrı karşılıksız kalmıştı. İspanya Başbakanı Rajoy, o dönem de İspanya'nın devlet bütünlüğünün bozulamayacağını söylemişti.

Bernd Riegert

© Deutsche Welle Türkçe