83 yaşındaki Mehmet Emin Özkan yine tahliye edilmedi

Türkiye'deki cezaevlerinde hapis yatan bin 605 hasta tutukludan biri olan 83 yaşındaki Mehmet Emin Özkan, bugün yine hâkim karşısındaydı. Henüz ispat edilmemiş bir suç nedeniyle 26 yıldır cezaevinde bulunan Özkan, 10’dan fazla ağır hastalığına rağmen yine tahliye edilmedi. Duruşma, 22 Ekim 1993’te Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ın öldürülmesi ve sonrasında Diyarbakır’ın Lice ilçesinin yakılması ile ilgili kamu görevlilerinin beraat ettiği davanın Yargıtay sonucunun beklenmesi için 17 Mart'a ertelendi. 

Ağır hastalıklarına rağmen cezaevinde tutulan Mehmet Emin Özkan, 3 Aralık günü Adalet Bakanlığı talebi ile cezaevinde kalıp kalamayacağının tespiti için Adli Tıp Kurumu’na sevk edildi. İstanbul’a götürülen Özkan, Adli Tıp muayenesinden sonra Diyarbakır'daki D Tipi Kapalı Cezaevi’ne geri getirildi. Cezaevine getirildikten sonra rahatsızlanan Özkan’a koronavirüs testi yapıldı. Test sonucu pozitif çıkan Özkan önce karantinaya alındı, daha sonra Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edildi. Beş gün boyunca tedavi gören Özkan, yatağa kelepçelendiği için hastanede kalmak istemedi. Bunun üzerine yeniden cezaevine gönderilen Özkan, birlikte kaldığı oğlu Ahmet ile birlikte karantinaya alındı. Sık sık tansiyon problemi yaşayan Özkan’ın bugün yapılan koronavirüs testi de pozitif çıktı.

Serbest kalma umudu sonraki duruşmaya kaldı

Cezaevindeki karantina koğuşunda oğluyla birlikte kalan ve sağlık durumu gittikçe kötüleşen Özkan’ın serbest kalma umudu bir sonraki duruşmaya veya Yargıtay’ın vereceği karara kaldı. Peki, Mehmet Emin Özkan neden tutuklandı ve serbest bırakılmıyor? DW Türkçe, 26 yıldır cezaevinde bulunan ve ağır hasta olmasına rağmen tahliye edilmeyen Özkan’ın dosyasını araştırdı.

22 Ekim 1993’te Diyarbakır Jandarma Bölge Komutanı olan Tuğgeneral Bahtiyar Aydın, PKK’ya yönelik operasyonu yönetmek üzere helikopterle Lice ilçesine gitti. Tuğgeneral Aydın, Lice’deki askeri birlikte helikopterden indiği sırada bir keskin nişancı ateşi ile vurularak, hayatını kaybetti. Aydın’ın vurulması üzerine ilçeye giriş ve çıkışlar kapatıldı, geniş kapsamlı bir operasyon başlatıldı. Operasyonun sürdüğü üç günde bir uzman çavuş ile 14 sivil hayatını kaybetti, 650 ev ve işyeri hasar gördü. Dönemin devlet yetkilileri, saldırıları PKK’lıların yaptığını açıkladı. Liceliler ise ilçe merkezine giren güvenlik güçlerinin rastgele evleri ve işyerlerini ateşe verdiğini söyledi.

3 yıl sonra suikast iddiasıyla tutuklandı

Tuğgeneral Bahtihar Aydın suikastinden sonra Lice’de şiddet olayları arttı ve toplu göç başladı. Lice’ye bağlı çok sayıda köyün de daha sonra yakılması üzerine siviller Diyarbakır’a ve Türkiye’nin batısına göç etti. O dönem 57 yaşında olan Mehmet Emin Özkan da Mersin’e göç edenlerden biriydi. Mersin’de bir iş bulan Özkan’ın hayatı, 1996 yılında gözaltına alınmasıyla yeniden alt üst oldu. Bahtiyar Aydın’a düzenlenen suikaste katılmakla suçlanan Özkan, ağır işkenceler gördüğünü iddia ettiği sorgudan sonra tutuklandı ve idam cezasıyla yargılandı. Özkan, daha sonraki ifadelerinde okuma – yazma bilmediğini ve içeriğini bilmediği birçok belgeye parmak bastığını söyledi. Ancak iki itirafçının sonradan işkence altında verdiklerini belirtip geri çektikleri ifade ile tutuklanıp, ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Gizli tanık ifadeleri ile soruşturma yeniden başlatıldı

Özkan’ın cezaevinde bulunduğu 2008 yılında Ergenekon davasındaki iki gizli tanık, Bahtiyar Aydın’ı JİTEM’in öldürdüğüne dair ifade verdi. Bunun üzerine Lice’deki olaylarla ilgili soruşturma dosyası yeniden açıldı. Lice olaylarını soruşturan özel yetkili savcı, zaman aşımı süresinin dolmasına dört gün kala soruşturmayı tamamladı ve o dönem Diyarbakır’da görev yapan üst düzey iki asker hakkında dava açtı. Olaydan 20 yıl sonra hazırlanan iddianamede, "Olay günü PKK terör örgütünün Lice ilçesine saldırdığına ve Tuğgeneral Bahtiyar Aydın'ı öldürdüğüne dair herhangi bir delil elde edilememiştir. Nitekim gündüz saatlerinde bir ilçenin basılıp yaklaşık 11 saat boyunca çatışmanın devam etmesine rağmen hiçbir teröristin ölü ya da sağ olarak ele geçirilemediği gibi teröristleri gören kişilerin dahi bulunmaması, aradan geçen 20 seneye rağmen bu eyleme katılanların tespit edilememiş olması PKK terör örgütünün bu saldırıyı gerçekleştirmediğini göstermiştir" ifadeleri kullanıldı.

Yeniden yargılama talebi

Hazırlanan iddanamede, 12 yıldır cezaevinde bulunan Mehmet Emin Özkan’ın, Tuğgeneral Bahtiyar Aydın suikastini işlemediğine dair tespitler de yer alıyordu. Bunun üzerine Özkan’ın avukatları, yeni bir yargılama yapılması için mahkemeye başvuruda bulundu. Mahkeme yeniden yargılama talebini kabul etti ve Özkan’ın dosyası raftan indirildi. Ancak, Özkan hakkındaki infazın durdurulması ve tahliye edilmesine ilişkin talep kabul edilmedi. Bu süreçte Türkiye’de başlayan çözüm süreci sona erdi, ılımlı iklim yerini yeniden çatışmalı sürece bıraktı. Lice davası da yargılama sırasında hayatını kaybeden bir sanık hakkında düşme, diğer sanık hakkında ise beraatle sonuçlandı. Yeni açılan dava, sanık asker hakkında beraatle sonuçlanınca Özkan’ın durumunda da bir değişiklik olmadı. Dosyayı başından beri takip eden İnsan Hakları Derneği, Lice davasındaki iddianame, sonrasında dinlenen tanıklar ve tespit edilen somut delillere bakıldığında, Özkan’ın 25 yılı aşkın bir süredir suçsuz yere cezaevinde kaldığını belirtiyor.

26 yılda 5 kez kalp krizi geçirdi

1996 yılında sağlıklı bir şekilde girdiği cezaevinde 26 yıl geçiren Mehmet Emin Özkan, bu sürede çok sayıda hastalığa yakalandı, 5 kez kalp kirizi geçirdi, 4 kez de anjiyo oldu. Özkan’ı 2015 yılında yüzde 87 oranında ağır hasta olduğu ve cezaevinde kalamayacağı yönünde verilen raporsa 2019’da yapılan bir başka kontrolde kaldırıldı. Şu ana kadar 6 ayrı cezaevi değiştiren Özkan’ın halen 10’dan fazla ağır hastalığı bulunuyor. Cezaevi’nde yeme, içme, giyinme ve banyo ihtiyaçlarını karşılayamayan Özkan, başka bir suçtan tutuklu olan oğlu Ahmet ve diğer tutukluların yardımı ile yaşamını devam ettirmeye çalışıyor.

83 yaşındaki Mehmet Emin Özkan’ın yeniden yargılandığı davanın duruşması Adana'da yapılıyor. Yedi yıldan beri süren davanın duruşması 17 Mart'ta görülecek. Ancak hukukçular, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Özkan için özel af yetkisini kullanmasını istiyor.

Felat Bozarslan/ Diyarbakır

© Deutsche Welle Türkçe