Avrupa basınından özetler

Fransa’nın kuzeybatısındaki Amiens kentinde çıkan Le Courrier Picard, Esad rejimine karşı isyanın birinci yıldönümünde muhalefetin kanlı bir şekilde bastırıldığı Suriye ile ilgili olarak karamsar bir tablo çiziyor:

“Suriye baharının birinci yıldönümünde ülkedeki hava ceset kokuyor, cehenneme benzetilen cezaevlerinden ise acı dolu haykırışlar yükseliyor. Diğer yandan durumu eleştiren ve kınayan demokratik ülkelerdeki rahatsızlığın arkası kesilmeyen yankıları var. Ancak Suriye halkının karanlık kaderine terk edildiğini tespit etmek zorundayız. Askerî operasyon ya da insanî müdahale yok, hatta aydınlarımız bile harekete geçmiş değil. Diplomasinin başarısız olduğu gayet açık.”

Avusturya’nın başkenti Viyana’da yayımlanan muhafazakar Die Presse, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın kişisel e-postasındaki yazışmaların ele geçirilmesini taşımış yorum sütununa:

“Suriye’deki muhalefet tarafından ifşa edilen yazışmaların propaganda değeri tartışılır. E-postaların bir araya getirilip birleştirilmesiyle ortaya çıkan resim bir canavarı değil, Apple'ın iTunes'daki mağazasından müzik ve uygulamalar satın alan ve eşine de Blake Shelton'ın bir şarkısını göndererek hoş iltifatlarda bulunmayı da ihmal etmeyen bir adamı gösteriyor. Bu tablo ile Esad’ın Humus kentinde doğrudan sorumlu olduğu vahşet görüntülerini bağdaştırmak pek de kolay değil. İki siyaset bilimci Bruce Bueno de Mesquita ve Alastair Smith'in son derece ilginç ‘Diktatörün El Kitabı’ adlı kitabında diktatörlerin ve despotların en önemli prensipleri şöyle özetleniyor: ‘İktidarı ele geçirmek, iktidarda kalmak ve mümkün olduğu kadar servet biriktirmek’... Esad’ın hedefi de işte tam bu.”

Çin’in dev metropolü Çongçing’deki Komünist Parti teşkilat başkanı Bo Şilay’ın görevden alınması da geniş yankı buldu. Bo Şilay, siyasî değişim konusunda Komünist Parti’nin önde gelen ve umut vaat eden isimlerindendi. İspanyol El País gazetesi şu yorumu yapıyor:

“Başbakan Ven Jiabao, Çin’in gerekli siyasi yapısal reformları başlatmaması durumunda, ülkenin sosyal ve ekonomik geleceğinin güvensiz olacağı uyarısıda bulunmuştu. Çin, ekonomik yenilik için gerekli enerjiyi açığa çıkarabilmek istiyorsa, siyasi açılıma da hazır olmalı. İktidar çekişmesi içindeki farklı grupların, ülkenin geleceği için vizyonları da farklı. Bu, ülkede ve dünya ekonomisinde güvensizlik yaratıyor. Komünist Parti Genel Sekreteri Hu Cintao’nun yerine şimdiki yardımcısı Şi Çinping’in gelmesi ile ülkedeki iktidar yeni bir kuşağa geçecek. Ven’in açıklamaları ve 32 milyon nüfuslu Çongçing'in Parti Genel Sekreteri Bo Şilay’ın görevinden alınması, gelecek aylarda rejim içindeki çekişmelerin insafsız geçeceğinin göstergesi.”

Fransız Figaro da, Bo Şilay’ın görevine son verilmesini, ülkedeki siyasi değişimin işareti olarak değerlendiriyor:
      
“Küresel ekonomik kriz, bugüne kadar sürekli artış kaydeden ihracat sayesinde dört nala giden ekonomik büyümeyi tehdit ediyor. Siyasi liderler, yurtdışından gelen talepteki azalmayı telafi etmek için iç pazara yoğunlaşmak zorunda. Hükümetin istikrarını tehdit eden sosyal gerginlikler artıyor. Partinin yıldızlarından Bo Şilay’ın görevden alınması ve Başbakan Ven Ciabao’nun ekonomide olumsuz gidişat uyarısı, siyasi kavganın başladığını gösteriyor. Çin’deki komünistler, iktidarı ellerinde tutabilmek için, reformdan geçmek zorunda. Ancak bunu nasıl yapacakları, belirsizliğini koruyor.”

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Aydın Üstünel

Editör: Hülya Köylü/Beklan Kulaksızoğlu