Neprepoznatljivi sivi grad

Tuzlaci su svake zime svedoci ovakvih prizora. Njihov grad obavijen je oblakom smoga i magle, a sa najpoznatijeg tuzlanskog izletišta Ilinčice, gradske četvrti se teško mogu prepoznati. Sneg kao „prirodni neprijatelj“ smoga i magle, ovaj put nije mnogo pomogao u poboljšanju kvaliteta vazduha.

Lokalni mediji u zimskom periodu često upozoravaju da građani u večernjim satima, ukoliko nemaju potrebe, ne izlaze napolje. U znak protesta građani su stavili masku na lice Meše Selimoviće, čija statua se nalazi u centru grada i jedan je od simbola grada.

U Tuzli je krajem januara 2018, kada je ova fotografija napravljena, čak pet dana u nedelji indeks kvaliteta vazduha bio iznad 150 – a da bi vazduh okarakterisan kao zdrav, indeks mora da bude ispod 50. Samo prošle godine, od januara do oktobra, uočeno je šest stotina sati prekoračenja dozvoljene zagađenosti od 50µg/m3, upozoravaju iz organizacije Centar za ekologiju i energiju Tuzla.

Zagađenost vazduha godišnje ubije tri miliona ljudi na svetu. To su podaci Svetske zdravstvene organizacije, prema kojima je 5,4 odsto svih smrtnih slučajeva uzrokovano lošim kvalitetom vazduha. Lekari u Tuzli upozoravaju da su rezultati udisanja štetnih materija po zdravlje sve gori. Zbog toga, prilikom šetnje gradom, Tuzlaci ne zaboravljaju šal. On je prva pomoć protiv štetnih čestica.

Geografski položaj Tuzle jedan je od bitnih faktora koji utiču na zagađenost vazduha. Grad se nalazi u kotlini, gde nema dovoljno vetra i zbog toga svake zime dolazi do temperaturne inverzije, pojave koja nastaje kada se u blizini tla formira hladan sloj vazduha, a iznad njega topli. Tada nema prirodnog strujanja, pa se štetne čestice u hladnom vazduhu zadržavaju i on postaje sve zagađeniji.

Jedan od bitnih faktora koji utiču na zagađenje vazduha u Tuzli jeste i sistem grejanja. Većina objekata priključena je na centralno grijanje, odnosno na toplovode kojima se transportuje vrela voda iz Termoelektrane Tuzla. Međutim, još uvek je veliki broj i onih objekata koji nisu priključeni na taj sistem i koji se najvećim delom greju na ugalj.

Kao glavni krivac za loš kvalitet vazduha u Tuzli najčešće se navodi Termoelektrana Tuzla. Naselja s najlošijom kvalitetom vazduha u Tuzli – Bukinje, Šićki Brod i Husino – nalaze se u neposrednoj blizini Termoelektrane. Ipak, ne bi trebalo zaboraviti ni blizinu lukavačke industrije i emisiju koja stiže iz Cementare Lukavac, GIKIL-a i Sisecam-Sode.

Saobraćaj je takođe jedan od bitnih zagađivača u tom gradu. Kao najnaseljenije područje u BiH, ne čudi što tuzlanskim ulicama saobraća veliki broj vozila. Starost automobila, uključujući i vozila javnog prevoza, kao i činjenica da pri registraciji vozila eko-test nije nešto što eliminiše vozila iz saobraćaja, ide u prilog štetnim izduvnim gasovima i zagađenosti vazduha u gradu soli.