I Dekada vash i Romani Inkluzja 2005–2015.

I Dekada si jekh maskarthemutni initzjativa kaj anel pe jekh than governura, intergovernonge organizatzje, bivladake organizatzje sa kadea vi romano tzivilo sotzjeteto, te sigearel o progreso kadea ka te lashearelpe o romano dzivdipe thaj te ginavelpe puterdes kado progreso. I Dekada prastel pe shtar riga kaj keren maj angleder o intereso e romengo: edukatzja, bukjaripe, sastipe, thaj kheripe, thaj mangel e governendar te lel godzi pe aver phare bukja sar o chororipe, diskriminatzja thaj barabaripe (egaliteto) mashkar e mursh thaj dzjuvlea.

I Dekada bjandili kana kerdeape i regjonalo uchi konferintza "Roma in an Expanding Europa: Challenges for the Future",kaj leas than ando Budapest, Ungarja, 2003. Maj palal e sherutne governonge kotar e anglune oxto thema dine pesko angazamento pe jekh dokumento “Declaration of the Decade of Roma Inclusion” (Deklaratzja vash i Dekada vash Romani Inklusja) andi Sofja, Bulgarja, Februaro 2, 2005.

E deshuduj thema kaj si kotor andi Dekada si Albanja, Bosnja thaj Hertzegovina, Bulgarja, Kroatzja, Cheska, Ungarja, Makedonja, Montenegro, Rumunja, Serbja, Srna Gora. thaj Spanja. Ande sea kadala thema trajl baro ghin romengo, thaj butivar e roma sas shude rigate vi kotar o sotzjalno vi kotar o ekonomikano protzeso. Sako jekh them kaj leas than andi Dekada buxlardeas jekh Dekadako Aktzjako Plano, kaj xramosarel e mangimata thaj indikatorura pe sako jekh prjoriteto.

E fondatorura la Dekadake si i Lumjaki Banka, Open Society Institute, o United Nations Development Program, i Development Bank kotar o Konsiljo la Evropako, o “Contact Point” e Romengo thaj Sinturenko “Office vash Democratic Institutions thaj Human Rights” kotar o OSCE, o European Roma Information Office, o “European Roma and Travellers Forum”, o “European Roma Rights Centre”, thaj o “Roma Education Fund”. Ando bersh 2008 UN-HABITAT, UNHCR thaj "United Nation Chavorengo Fondo" (UNICEF) avile kethanes sar partenera andi Dekada.

„Khanci vash Amende bi Amengo“

I visja thaj o agazamento [1] la Dekadako vash i Inkluzja del but zoralipe ka e roma te den andre ando protzeso: Khanci vash amende bi Amengo: E romane reprezentantura thaj tzivilo sotzjeteto si andre ande sako jekh faza la Dekadaki. E roma shoren thaj vazden i visja kotar o anglunipe. Romano tzivilo sotzjeteto thaj ekspertura arakhle politikane sotzjalne aktzje thaj khelde zorales ando protzeso kaj tzirdeas e obiektivura thaj ka arakhleas e thana aktzjake. I Romani participatzja si te avel o motori thaj ka dikerel i monitorizatzja pe kadala 10 bersha. (www.romadecade.org/i_dekada)