Crna Gora i Srbija: Povratak u normalu

Prvi zvanični susret predsednika Srbije i Crne Gore Borisa Tadića i Filipa Vujanovića u Beogradu, nakon što je Crna Gora priznala nezavisnost Kosova i Metohije, pokazatelj je da su se stekli uslovi za unapređenje odnosa na najvišem državnom, političkom i diplomatskom nivou, ocenjuju obe zemlje.

Pitanja o kojima bi moglo biti reči, osim pitanja ambasadora, jeste i sporazum o dvojnom državljanstvu, obrazovanje, položaj i prava srpske manjine u Crnoj Gori i crnogorske u Srbiji, kao i crkvena pitanja, imajući u vidu da u Crnoj Gori deluje kanonski nepriznata Crnogorska pravoslavna crkva.

Crna Gora je ranije saopštila da je zainteresovana za saradnju po svim ekonomskim pitanjima, izgradnju auto-puta od Beograda do Boljara, na granici sa Crnom Gorom, ali i zajedničku rekonstrukciji železničke pruge od Beograda do Bara.

Od 2006. do danas

Vujanovićeva poseta je druga zvanična poseta šefa crnogorske države od obnove pune državnosti Crne Gore, na referendumu 21. maja 2006. godine. Crna Gora i Srbija su međusobne diplomatske odnose uspostavile 22. juna 2006. godine, kada su njihovi tadašnji šefovi diplomatija Miodrag Vlahović i Vuk Drašković, u Beogradu, o tome potpisali protokol.

Predsednik Srbije Boris Tadić je nekoliko dana posle referenduma zvanično posetio Podgoricu, kada je Crnoj Gori čestitao sticanje pune nezavisnosti. Nešto kasnije, u junu 2006. godine, usledila je još jedna poseta Tadića Crnoj Gori, a nakon toga Podgoricu je posetio potpredsednik Vlade Srbije Božidar Đelić. Nakon Đelića, u zvaničnoj posjeti Crnoj Gori dva puta je bio ministar spoljnih poslova Srbije Vuk Jeremić. Njemu je zvaničnu posetu uzvratio šef crnogorske diplomatije Milan Roćen.

Anka Vojvodić možda ponovo ambasador?

Diplomatski odnosi između Beograda i Podgorice, međutim, praktično su prekinuti 9. oktobra 2008. godine, nakon što je crnogorska vlada odlučila da prizna nezavisnost Kosova. Crnogorski ambasador u Beogradu Anka Vojvodić tada je proglašena nepoželjnom osobom u Srbiji, dok je u Podgorici i dalje ostao ambasador Srbije Zoran Lutovac.

Prema nekim najavama, nije isključena mogućnost da se Vojvodić vrati na ambasadorsku funkciju u Beogradu, ali je crnogorski premijer Milo Đukanović ranije nekoliko puta poručivao da se Podgorici „ne žuri“ da obnovi pune diplomatske odnose sa Srbijom. Predsednik Crne Gore Filip Vujanović je, međutim, izjavljivao da Srbija i Crna Gora treba što pre da međusobne diplomatske odnose vrate u normalu.

idj/nb/beta