Brže do nemačkog državljanstva, može i dvojno

Nemački parlament Bundestag ovog petka (19. januar) je usvojio Nacrt zakona kojim vlada želi da omogući brže dobijanje nemačkog državljanstva, ali pod određenim uslovima. Evo glavnih tačaka:

Rok za dobijanje državljanstva

Stranci koji žele nemačko državljanstvo trenutno mogu da ga dobiju najranije nakon osam godina legalnog boravka u zemlji. Taj rok bi trebalo da bude skraćen na pet godina, a kod „posebnih dostignuća u integraciji“, na tri godine. Pod „dostignućima“ se, recimo, podrazumeva dobro poznavanje nemačkog jezika, dobrovoljni socijalni angažman ili veoma dobri rezultati u školi ili na radnom mestu.

Dvojno državljanstvo

Migrantkinjama i migrantima ubuduće bi načelno trebalo da bude omogućeno i posedovanje dvojnog državljanstva. Do sada su podnosioci zahteva za dobijanje nemačkog pasoša najpre morali da se odreknu svog dotadašnjeg državljanstva. To se ne odnosi na državljanke i državljane drugih članica EU, kao i Švajcarske, koji već sada mogu da imaju dva državljanstva.

Nemačka Savezna vlada smatra da su se mnogi ljudi ustručavali da zatraže nemački pasoš, jer su se zbog odricanja od postojećeg državljanstva bojali da će izgubiti vezu s domovinom ili porodicom koja tamo još uvek živi.

Nemačko državljanstvo za decu

Deca roditelja stranaca rođena u Nemačkoj ubuduće bi trebalo bezuslovno da dobijaju nemačko državljanstvo ako najmanje jedan roditelj u Nemačkoj legalno živi duže od pet godina. Trenutno taj rok iznosi osam godina. Načelno bi deca rođena u Nemačkoj trebalo da dobiju i nemačko i državljanstvo svojih roditelja, i trajno bi mogla da zadrže oba.

Znanje nemačkog jezika

Ipak, brže dobijanje državljanstva i ubuduće bi trebalo da bude povezano s ispunjavanjem nekoliko uslova. Stranci koji žele da dobiju nemački pasoš moraju da podnesu dokaze o dobroj integraciji i dobrom znanju jezika. Izuzeci važe samo za članove porodice, tzv. „gastarbajterske generacije“, koji često u Nemačkoj žive decenijama. Oni ne moraju da polažu test za dobijanje državljanstva, niti test znanja nemačkog jezika.

Troškovi života

Uslov za dobijanje državljanstva je i mogućnost migrantkinja i migranata da sami snose troškove svog života u Nemačkoj, kao i troškove izdržavanja članova porodice. I od otog pravila bi bili izuzeti „gastarbajteri“ koji su nakon 1947. došli u Nemačku, kao i za nekadašnje tzv. „ugovorne radnike“ iz DDR-a.

Izjašnjavanje za Ustav

Za dobijanje nemačkog pasoša strankinje i stranci će, kao i do sada, morati da se izjasne da poštuju slobodarsko-demokratski osnovni poredak sadržan u nemačkom Osnovnom zakonu (zvanični naziv nemačkog Ustava). U Nacrtu zakona piše da s Ustavom zagarantovanom zaštitom ljudskog dostojanstva nisu u skladu „antisemitske i rasističke radnje, kao i one usmerene protiv pola ili seksualne orijentacije, ili druge radnje motivisane prezirom prema ljudima“.

Izjašnjavanje protiv antisemitizma

To izjašnjavanje bi, prema planovima vlade, ubuduće trebalo da bude prošireno. Pozadina toga su, između ostalog, delom antisemitski protesti na nemačkim ulicama nakon napada terorističke milicije Hamas na Izrael. Tako bi ubuduće potražioci nemačkog državljanstva morali izričito da podrže „posebnu istorijsku odgovornost Nemačke za nacionalsocijalističku vladavinu nepravde i njene posledice, posebno za zaštitu jevrejskog života“. A zbog ruskog napada na Ukrajinu, posebno će biti upozoreno na „zabranu vođenja napadačkog rata“. Držanje suprotno tim zahtevima trebalo bi da onemogući dobijanje nemačkog državljanstva.

Oduzimanje nemačkog državljanstva

Osobama koje potiču iz inostranstva nemački pasoš može da bude oduzet na rok 10 godina, recimo zbog grube prevare ili davanja lažnih podataka. Reforma predviđa i oduzimanje državljanstva u slučaju lažne izjave o podršci slobodarsko-demokratskom ustavnom poretku.

Ako Bundestag usvoji taj Nacrt zakona, on bi mogao da stupi na snagu već u aprilu. Prema informacijama Ministarstva unutrašnjih poslova, u Nemačkoj trenutno živi oko 12 miliona stranih državljana, od kojih oko 5,3 miliona boravi u zemlji najmanje deset godina.

Zakon za jednostavniju deportaciju

Nemački parlament usvojio je ovog četvrtka (18. januar) zakon kojim bi trebalo da se pojednostave deportacije odbijenih potražilaca azila. Tim se zakonom se, recimo, ukida obaveza državnih vlasti da najavi deportaciju. Izuzetak su porodice s decom mlađom od 12 godina. Isto tako, prigovor ili žalba na odluku o zabrani boravka u Nemačkoj više ne odlažu izvršenje.

Prema informacijama saveznog Ministarstva unutrašnjih poslova, u Nemačkoj je u decembru registrovano 242.642 ljudi koji su izgubili pravo boravka u zemlji. Ali, 193.972 njih dobilo je tzv. „Duldung“, odnosno status privremenog prava na boravak.

ajg (ard/dpa)