Agencija za teror

Prošlog ponedeljka je video-poruka napadača iz regionalnog voza kod Vircburga na internetu osvanula 20 sati nakon njegovog čina. Terorista je dobio lice i motiv. Po svemu što se zna o načinu kako funkcioniše propaganda Islamske države, moguće je da je to vreme sračunato. Video je objavljen kada su svi mediji u Nemačkoj i svetu učinili napad dovoljno poznatim, a publika je taman počela da se pita ko je zaista taj počinilac, a i kako je izgledao. Medijska agencija Amak (Amaq Agency) je tečno tempirala informacije tako da one dođu na vrhuncu javnog interesovanja za njih.

Izvitoperena profesionalnost

Magazin Atlantik piše da se Islamska država bavi „propagandom čina“, a u nju spada da se takav teroristički čin učini što poznatijim nakon njegovog izvršenja. Za sada nije poznato kada je agencija Amak dobila video-zapis koji je snimio terorista Rijaz Kan Ahmadzai. Ipak, na osnovu svega što se zna, može se zaključiti da je agencija samostalno odlučila kada će objaviti materijal. Ali se još ne zna kako joj je taj materijal dostavljen. Pretpostavlja se da ga je napadač sam poslao agenciji pomoću kodiranih i besplatnih aplikacija, kao što je recimo aplikacija Telegram Messenger Service.

U jesen 2014. za vreme bitke za Kobane koja se ogorčeno vodila između džihadista i Kurda na čijoj strani su bili i Amerikanci, grad je prelazio iz ruke u ruku. Agencija Amak je tada prvi put uočena kao izvor koji dokumentuje zbivanja. Stranica na internetu Site Intelligence Group, koja se specijalizovala za posmatranje džihadističkih aktivnosti na mreži, konstatuje: „Oni žele da daju maksimum sadržaja iz stvarnosti. No, kada Islamska država gubi, oni ćute. Oni, međutim, ne daju pogrešne informacije, samo tako mogu da sačuvaju verodostojnost.“

Uz to ide i vremenska preciznost. To su instrumenti kojima Amak pokušava da skrene pažnju na sebe. Ova agencija je među prvima decembra prošle godine izvestila o napadu u San Bernardinu. Tada je par džihadista ubio 14 ljudi u jednoj američkoj dobrotvornoj ustanovi. Takođe je i napad na gej-klub Puls u Orlandu propraćen vrlo brzo objavljenim informacijama, ali je tamo objavljeno saopštenje Islamske države da preuzima odgovornost za napad. Isto se desilo i nakon bombaškog napada u junu u Daki. Agencija sve sadržaje radi četvorojezično – na arapskom, engleskom, francuskom i ruskom.

Zadaci agencije

Amak obavlja dva zadatka za Islamsku državu. Najpre ta agencija širi nepromenjene sadržaje i poruke same džihadističke paravojske. Ako je ona prvi izvor nakon nekog napada, velika je verovatnoća da će interpretacija razloga za napad koju daje Islamska država biti predočena celom svetu. „Amak se prilagođava propagandističkoj strukturi Islamske države. To je postao njihov najvažniji organ za objavljivanje saopštenja o preuzimanju odgovornosti, mada ne i jedini“, smatra Čarli Vinter koji radi na Državnom univerzitetu Džordžije.

Druga funkcija agencije jeste da Islamskoj državi pribavi tobožnji legitimitet. Oni ne nazivaju teroriste „vojnicima“ a njihove žrtve „krstašima“, kao što to rade sami džihadisti. Njihov jezik je neutralan pa je reč o „borcima“ i „pripadnicima stranih država“. Time se Islamska država inscenira kao regularna država koja navodno, kao i svaka normalna država, može da ima spoljnopolitičke konflikte. Cilj je pribaviti Islamskoj državi politički legitimitet.

Amak pravi razliku između sadržaja koje proizvede redakcija i tuđih sadržaja. Napadač iz voza kod Vircburga je imao dva minuta da sam objasni svoje motive. Naravno, može se govoriti i o lažnom objektivnom stavu redakcije, jer cilj priloga nije ništa drugo nego da omogući širenje napadačeve poruke. Agenciji je od početka jasno da će tu poruku većina javnosti odbaciti sa gnušanjem, jer su za nju prijemčivi samo oni koji ionako gaje simpatije za džihadističku ideologiju. Ali takvi i jesu ciljna grupa propagande Islamske države.

Agencija tvrdi da ispunjava profesionalne standarde. No, već njeno ime pokazuje njen vrednosni okvir. U jednom starom proročanstvu se spominje sirijski grad Amak u kojem po tom predanju nakon apokaliptičnog sukoba „vernici“ odnose pobedu nad „nevernicima“…