Si ndihmojnë rrjetet sociale protestat anti-Coronë në Kinë

Në fund udhëheqja shtetërore u dorëzua: Pas protestave massive qeveria kineze i ka liruar masat e forta të ndërmarra për të luftuar përhapjen e pandemisë së Coronës. Njerëzit patën dalë më parë në rrugë duke bërë dezhurn me qirinjtë ndezur, duke mbajtur lart letra të bardha ku nuk ishte shkruar asgjë, në përpjekje për t'u shpëtuar kufizimeve të lirisë së mendimit. Disa herë po ashtu pati përplasje të dhunshme me forcat e sigurisë.

Një faktor i rëndësishëm për protestat kanë qenë rrjetet sociale: Sidomos Twitter ka luajtur një rol të rëndësishëm për përhapjen e informacioneve. Kjo platformë është e ndaluar në Kinë që nga viti 2009, por njerëzit mund ta përdorin atë në vend nëpërmjet VPNs, pra programeve të caktuara që e fshehin vendndodhjen e tyre.

Një llogari si multiplikator

Një llogari twitteri ra së fundmi shumë në sy. Nga llogaria me pseudonimin "Li Laoshi" ose "Mësues Liu" u shpërndanë në mënyrë anonime video dhe fotografi të panumërta, të cilat qytetarët kinezë ia kishin dërguar më parë pronarit të llogarisë, për të informuar për demostratat që mbaheshin në Kinë. Kjo llogari ka më shumë se 800 mijë ndjekës, dhe ndiqet nga shumë gazetarë, akademikë dhe vëzhgues të Kinës.

Por rrjetet sociale jo vetëm që ndihmojnë për të informuar botën e jashtme, por ndihmojnë edhe për të informuar kinezët për ngjarjet që ndodhin në vendin e tyre. "Ndërkohë që pjesa më e madhe e videove dhe fotografive të protestave zhduken brenda disa minutash nga platformat e rrjeteve sociale kineze si Weibo, përmbajtjet e tyre mund të qendrojnë në Twitter,” thotë për Deutsche Wellen pronari i llogarisë Li, i cili nuk jeton në Kinë por jashtë saj. Prandaj shumë kinezë duan t'i shpëtojnë censurës për të mësuar çfarë ka ndodhur që kur ka filluar rebelimi.

I pyetur pse llogarija e tij është kthyer në burim të rëndësishëm informacioni, Li përgjigjet se me fillimin e protestave kanë munguar llogaritë e twitterit që i dokumentojnë protestat në mënyrë objektive. "Shumë njerëz shpërndajnë përmbajtje të ngjashme, por shpërndarja bëhet në mënyrë subjektive,” thotë Li. Por, nëse kinezët u shpëtojnë kufizimeve të mëdha të qeverisë, atëherë ata duhet të ndjekin llogari "që shpjegojnë çfarë ka ndodhur pa shprehur ndjenjat personale”.

Rrjetet sociale krijojnë lidhje

Shumë kinezë përdorin rrjetet sociale perëndimore, këtë e tregon sasia e madhe e postimeve, thekson Yaqiu Wang, studiuese e organizatës për të drejtat e njeriut, Human Rights Watch (HRW), e cila përqendrohet kryesisht tek Kina. "Ndërkohë që zakonisht duket sikur në twitter nuk qarkullojnë shumë kinezë, në momente kritike si këto të tanishme shihet se shumë kinezë i marrin informacionet prej andej.”

Instagram luan, sipas Yaqiu Wang-ut, një rol të rëndësishëm për të përhapur informacione përprotestat në vende të ndryshme. Shumë studentë kinezë që ndodhen jashtë vendit morën pjesë në demostrata pasi morën informacionet e duhura nga platforma.

Sid, një student nga Kina, ka organizuar bashkë me të tjerët disa aktivitete në Universitetin Oxford. Në fillim u organizuan dezhurne, pasi dhjetë vetë humbën jetën në Urumqi, kur zjarri ra në pallat gjatë kohës së izolimit. 

Studentët përdorin mes të tjerash Instagram dhe Twitter, për t'i bërë publike aktivitetet e tyre.

Edhe në shkolla të tjera të larta ka pasur protesta. Sid beson, se mediat sociale luajnë një rol të pazëvendësueshëm për të mbajtur të gjallë dinamikën e këtyre lëvizjeve transnacionale. "Për shkak të regjimit censurues në Kinë, pjesa më e madhe e mesazheve është e vështirë të përpunohen në vend,” thotë Sid. Por në kulmin e konfrontimeve ka qenë madje e mundur që të ndiqen në kohë reale në Instagram protestat e Shangait dhe protestat në qendra të tjera të botës.

Ky student beson se Twitter dhe Instagram janë kthyer në platformat më të rëndësishme për kinezët për të marrë informacionet.  "Ato ndihmojnë për të ngritur lidhje të ngushta midis njerëzve në Kinë dhe kinezëve që jetojnë jashtë vendit,”

Shkencëtarja Yaqiu Wang e konfirmon këtë: Protestat jashtë vendit pasqyruan "karakterin e decentralizuar të lëvizjes. Njerëzit u mblodhën pasi lexuan informacionet në mediat sociale duke zhvilluar në vend një ndjenjë komuniteti.”

Fryma e protestive të Tiananmenit

Zhou Fengsuo është ndër ata që kanë përvojë me protestat e Pranverës Kineze. Ky aktivist ka qenë udhëheqës i studentëve gjatë demostratave në Sheshin e Paqes Qiellore të Pekinit, më 1989 dhe është president i organizatës për të drejtat e njeriut, Humanitarian China. Edhe Zhou flet për rolin e rëndësishëm që mediat sociale kanë luajtur javët e fundit. "Kinezët i kthyen Twitter, Instagram dhe Telegram në sheshe virtuale ku u mblodhën, këmbyen informacione dhe u mobilizuan.” Situata ka qenë "madje më e mirë” se gjatë protestave të Tiananmen-it. "Partia Komuniste e Kinës nuk mund të ndërhyjë shumë lehtë dhe nuk mund të kontrollojë aq kollaj ideologjitë që qarkullojnë në këto sheshe kibernetike.” 

Pavarësisht se si do të vejë puna me lëvizjen e protestës, brezi i ri ka arritur ta kuptojë sa e rëndësishme është "ta marri vetë fatin në dorë”, thotë aktivisti Zhou Fengsuo. Dhe shton se "kjo ka qenë edhe fryma e protestave në Sheshin Tiananmen, që të rinjtë nuk duan të pranojnë të jetojnë ende nën kontrollin e regjimit”.