Morali i dyfishtë grek në kohën e Coronës

Aliki B. është duke mësuar për provimet e pranimit në universitet. Ajo është 18 vjeç, jeton me prindërit dhe vëllanë më të vogël në Selanik dhe ndodhet prej 101 ditësh në izolim për shkak të pandemisë së koronavirusit. "Nuk duroj dot më ", thotë ajo, "jeta ime është bërë skëterrë. Vetëm mëso, mëso, mëso dhe zënka me mamanë ".

Aliki e dramatizon shumë gjendjen. Por në fakt jeta është vërtetë e stresuar në Greqi, kur ndodhesh para provimit të pranimit dhe pandemia e bën edhe më keq. Vetëm të shtunave nxënësja me nerva mund të dalë me shoqet e saj për xhiro në shëtitore. Deri në orën 21:00, sepse pas kësaj ore si ajo ashtu edhe banorët e tjerë duhet të mblidhen në shtëpi. Ndalimqarkullimi është vendosur me dekret që nga 1 nëntori.

Të shtunën e kaluar (06.02)edhe kësaj pak lirie i erdhi fundi. Sepse në fundjavë rrugët duhen zbrazur qysh në orën 18:00, kudo aty ku numri i infektimeve është i madh. Pra në Athinë dhe Selanik, ku jeton gati dy e treta e popullsisë greke.

Për drekë në Ikaria

Pikërisht të shtunën e parë (06.02) pas vendosjes së kufizimeve më të forta, kryeministri Kyriakos Mitsotakis vendosi për të vizituar Ikarian, një ishull në Egje, me nivelin më të ulët të infeksioneve në vend. Mitsotakis donte të shihte me sytë e tij se si është duke ecur fushata e vaksinimit. Me sa duket ai nuk donte ose nuk kishte mundësi të refuzonte ftesën për drekë të deputetit të atjeshëm, një anëtari të partisë së tij, Nea Dimokratia. Kështu kryeministri u ul në tavolinë së bashku me punonjësit e tij dhe personalitetet lokale, gjithsej 30 persona.

Kjo ishte shkelje e qartë e rregullave të vendosura nga qeveria e tij ndaj koronavirusit(për t'u mbledhur vetëm në tavolinën e festimit të Krishtlindjeve maksimalisht nëntë persona, kurse zakonisht vetëm rrethi i ngushtë familjar) – dhe ai u xhirua gjatë drekës. Çdo qytetar normal në Greqi paguan gjobë për shkelje të rregullave. Por jo Mitsotakis, i cili nuk kërkoi as falje.

Opozita foli për „Drekë të paturpshme në Ikaria", ishulli njihet për festën popullore "Panigyria". Në mediat sociale indinjata ishte e madhe, por edhe pengesat. Imazhet e filmuara për mosrespektimin e rregullave nuk u treguan nga shumica e stacioneve televizive, pëshpëritjet thonë se zyra e kryeministrit është lutur për injorimin e tyre. Dhe kjo nuk është hera e parë.

"Një moment pakujdesie"

Që në muajin dhjetor, kur Mitsotakis u fotografua duke i dhënë biçikletës në malin Parnitha mes kalimtarëve dhe pa maskë, u bënë përpjekje për ta mbajtur sekret shkeljen e rregullave. Edhe ato ditë mediat sociale u mbushën plot indinjata dhe tallje. Disa ditë më vonë Mitsotakis pranoi gjatë një interviste televizive, se "kishte qenë një moment pakujdesie".

Për lëshime më të vogla se kjo njerëzit në Greqi duhet të paguajnë 300 euro gjobë dhe të dëgjojnë predikimet e forta për mungesën e përgjegjësisë transmetuar nga mediat e afërta me qeverinë. I njëjti stacion televiziv që i injoroi imazhet e xhiruara në Ikaria ditën e shtunë, dërgoi ditën e dielë reporterët për të filmuar njerëzit që shëtisnin ditën me diell në bregdetin e Attikas, për të treguar këta „njerëz të papërgjegjshëm" që nuk qëndrojnë në shtëpi.

Sinjale të gabuara

Mbase edhe kësaj herë kryeministri e pranon „se ishte një moment pakujdesie". Por tek popullsia ka kohë që ka ardhur mesazhi: Rregullat nuk vlejnë për të gjihë. Dhe mediat nuk e respektojnë më funksionin e tyre kontrollues.

Sidoqoftë, demokracia vuan në Greqinë e kohërave të Coronës. Si kudo tjetër edhe këtu janë shfuqizuar parimet e tjera themelore, në favor të mbrojtjes së shëndetit të popullit. Këtë e kuptojnë pjesa më e madhe e grekëve. Por mbajtja fshehur e gabimeve të kryeministrit Mitsotakis dërgon sinjale të gabuara. Njësoj si dreka në Ikaria: Shumë vetë mendojnë se kur kryeministri dhe njerëzit që e ndjekin ulen pa frikë pranë njëri-tjetrit dhe hanë, atëherë rreziku që vjen nga virusi i Coronës nuk do jetë aq i madh. Pra kushdo mund t'i lejojë vetes pak pakujdesi.

Dy valë, dy reagime

Megjithëse disiplina nuk është patjetër virtyti më i preferuar i grekëve, për çudi kur shpërtheu vala e parë e pandemisë më 2020, helenët u treguan shumë të disiplinuar. Qeveria vendosi në kohën e duhur rregullat strikte të kufizimit të jetës publike, numri i njerëzve të sëmurë ishte i ulët, niveli i vdekjeve i ulët. Qeveria e Mitsotakisit mund të festonte suksesin e arritur. Pas valës së parë pasuan muajt e verës gjatë të cilave qeveria nuk arriti ta përgatiste sistemin e shëndetësisë dhe shkollat për valën e dytë të Coronës. Si kudo në Europë.

Vala e dytë ishte shumë më e fortë se e para. Por, kufizimi i dytë i jetës publike nuk është më strikt, sepse ekonomia nuk është më në gjendje ta përballojë. Rezervat e pakta të mbledhura mbas krizës së gjatë financiare, u zvogëluan sërish shumë.

Performanca e qeverisë lë shumë për të dëshiruar, mendojnë shumë vëzhgues politikë, shumë njerëz nuk janë më të bindur nga masat e marra që ndryshojnë vazhdimisht, gjë që nuk është vetëm specialitet grek. Por specialitet grek është që përgjigja e qeverisë konservatore për çdo pyetje është „më shumë polici". Ata që kritikojnë masat që merren veprojnë në mënyrë të papërgjegjshme, thuhet më tej. Ose se ata janë „infektuar" nga „populizmi". Një opozitë, që është kaq e papërgjegjshme sa të guxojë të dalë në rrugë, vetëkuptohet „me maska dhe me distancën e sigurisë". Protestat drejtohen kundër planeve të qeverisë për të reformuar në mes të pandemisë sistemin universitar dhe për të formuar një polici për universitetet.

Edhe Aliki B. doli javën e kaluar në demostratë për të kundërshtuar këto plane bashkë me nxënëset e tjera të shkollës. Dhe në fundjavë ajo e nxorri dufin në facebook, kur pa fotografitë e kryeminstrit në Ikaria. Ajo thotë se me 18 vjeç ka arritur të kuptojë çfarë është e drejtë dhe çfarë jo dhe durimit të saj i ka ardhur fundi – ajo nuk mund ta falë kaq kollaj këtë moral të dyfishtë. Shumë greke dhe grekë, edhe të klasave të tjera, mendojnë njësoj si ajo.