BE-ja dhe Kosova përplasen për Asociacionin
8 Dhjetor 2021Çështja e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe përplasi në Bruksel, kreun e politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell dhe kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti, ku hapur ata shfaqen mospajtimet mes tyre. Asociacioni edhe pse nuk ishte përmendur të ishte pjesë e agjendës, u diskutua në Bruksel në takim të Këshillit të Stabilizim-Asociimit ndërmjet Kosovës dhe Bashkimit Evropian, ku Kosovës iu kërkua që ta zbatojë marrëveshjen e Asociacionit.
"Themelimi i Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe është pjesë e marrëveshjes së Brukselit dhe është arritur nga palët. Presim që marrëveshjet të respektohen dhe të zbatohen plotësisht nga të dyja palët, sepse trajtimi i nevojave të komunitetit serb, është një element i rëndësishëm i procesit të normalizimit të marrëdhënieve”, tha shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, gjatë konferencës së përbashkët për medie me kryeministrin kosovar.
Kurti: Asociacioni nuk është në pajtim me Kushtetutën e Kosovës
Por kryeministri Kurti u përgjigj, se Asociacioni i Komunave me Shumicë Serbe nuk është në pajtim me Kushtetutën e Kosovës. "Janë 33 marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë dhe dy të tretat e tyre nuk janë zbatuar nga Serbia, por Beogradi gjithnjë e përmend vetëm një marrëveshje e cila nuk e ka kaluar sprovën në Gjykatën Kushtetuese. Mbaj mend se më 31 dhjetor të vitit 2015, kur Gjykata Kushtetuese publikoi vendimin, asnjë serb në Kosovë nuk protestoi, vetëm Beogradi. Prandaj bisedimet duhet të kenë synim përfitimet e qytetarëve të të dyja vendeve", tha kryeministri Kurti.
Sipas tij, dialogu Kosovë-Serbi, nuk duhet të shihet si një proces që kënaq politikanët, por, që përfitojnë qytetarët. "Unë jam demokrat, prandaj besoj që kapitujt e ardhshëm të bisedimeve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, nuk duhet të jenë aty për të kënaqur një politikan, për t'i shpëtuar lëkurën atij apo fytyrën e një politikani tjetër, por për të ndihmuar dhe për t'u shërbyer qytetarëve. Kam frikë se ky Asociacion i Komunave me Shumicë Serbe, është më shumë në shërbim të Beogradit sesa qytetarëve të varfër serbë të Kosovës, të cilëve unë u shërbej si kryeministër i republikës sonë”, tha kryeministri Kurti.
Borrell reagon
Kjo deklaratë bëri që aty për aty të reagojë shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell, i cili rikujtoi Kurtit siҫ tha që “vendimi i Gjykatës Kushtetuese të Kosovës nuk e bën të pamundur themelimin e Asociacionit”. "Më duhet të them se unë jam demokrat po ashtu dhe nuk jam këtu t'i shërbej asnjë politikani të cilësdo palë. Nuk pajtohem me ju që Gjykata Kushtetuese e bën të pamundur zbatimin e kësaj marrëveshjeje. Ajo u arrit nga përfaqësuesit e dy palëve, në mirëbesim dhe në pajtim me normat ndërkombëtare dhe në kuadër të bisedimeve. Më vjen keq kryeministër, por duhet të kërkojmë zbatimin e kësaj marrëveshjeje. E di se ka edhe marrëveshje të tjera, të cilat nuk janë zbatuar, por çështja e Asociacionit është shumë e rëndësishme”, e përsëriti Josep Borrell.
Asociacioni kthehet në pengesë për takimin Kurti-Vuçiq
Është pikërisht çështja e Asociacionit të komunave me Shumicë Serbe dhe mospajtimet e Kosovës dhe Serbisë rreth saj, që po pengon një takim të kërkuar nga BE, ndërmjet presidentit të Serbisë Aleksandër Vuҫiq dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti. Beogradi këmbëngul që çështja e Asociaiconit të jetë tema kryesore e dialogut, ndërsa Prishtina kërkon që të ndriçohet fati i personave të zhdukur gjatë luftës dhe çështje tjera më të ngutshme. Që nga koha kur Albin Kurti u bë kryeministër i Kosovës, në kuadër të dialogut me Serbinë ai është takuar vetëm dy herë me presidentin serb, Aleksandar Vuçiq. E ky i fundit deklaroi në Beograd se “Serbia dëshiron vazhdimin e dialogut me Kosovën porse Prishtina është ajo, e cila nuk do që dialogu të vazhdojë”. "Ne duam, duam të arrijmë edhe marrëveshje për të zhdukurit porse Prishtina nuk e do këtë. Nuk dëshiron fare të diskutojë me ne”, tha Vuçiq në Beograd.
Vetë kreu i diplomacisë evropiane Josep Borrell javë më parë paralajmëroi një takim të mundshëm Kurti Vuҫiq deri në fund të këtij viti, por si duket gjasat janë të vogla. "Do të ishte e pakuptimtë të mbajmë takim, nëse kushtet nuk përmbushen e të takohemi prapë për asgjë. Në bazë të informatave që kam marrë edhe nga i ngarkuari i BE-së për dialogun Miroslav Lajçak dhe nga puna e tij e palodhshme, nuk ka gatishmëri në këtë pikë. Mirëpo, ende s'ka përfunduar viti dhe do të bëjmë gjithçka që mundemi që të kemi takime të tilla”, tha Josep Borrell.