د یو دردونکي فصل پای
۱۳۹۰ مهر ۲۹, جمعه
په عین وخت کې ډېرو سیاستوالو خواشیني څرګنده کړې چی نور نه شي کولای قذافی د یوې محکمې په وړاندې ودروي.
په نیویارک کې د ملګرو ملتو عمومي منشي، بان کي مون، وویل:
«دا د یو پای پیل دی. د لیبیا او د هغې د خلکو په مخ کې یو اوږد او کړکېچن مزل پروت دی. اوس هغه وخت رسیدلی چی د لیبیا ټول خلک سره یو موټی شی. لیبیایان یوازي د یووالی او پخلاینې له لارې د یوې روښانې راتلونکې لپاره هیله کولای شی.»
د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر، بارک اوباما، د قذافي مرګ په منځني ختیځ کې نورو مطلق العنانو واکمنانو ته د خبرداري په توګه یاد کړ. هغه وویل:
«نن مونږ په پوره یقین سره ویلای شو چی د قذافی رژیم نور پای ته ورسید. د رژیم وروستۍ اډې سقوط وکړ. دا د سیمې لپاره یو خبرداری دی چی د مطلق العنانو واکمنانو وروستۍ سلګۍ دي. په عربی نړۍ کی خلک د خپلو حقونو د لاس ته راوړنې لپاره په پاڅون لاس پوری کړی. ځوانانو د دیکتاتورۍ پر ضد بغاوت کړی دی. هغه واکمنان چې د هغوی غوښتنو ته سر نه ټیټوي نور د لاس برتوب چانس نه لري.»
اوباما د لیبیا په خلکو غږ وکړ چی اوس هغوی یو ستر مسوولیت په غاړه لري تر څو یوه لیبیا جوړه کړي چې د دیموکراسۍ پر بنسټونو او بشري حقونو ته د درناوي په اساساتو ولاړه وي.
د ناتو عمومی منشي، اندرز فوګ راسموسن، وویل چی د قذافی د وژل کیدو څخه وروسته د هغه سازمان د پوځي عملیاتو د پای ته رسیدو لپاره کار پیل شوی دی. هغه د لیبیا په خلکو غږ وکړ چی « وروسته له دې خپل برخه لیک په خپل لاس کې ونیسﺉ.»
دغه راز د اروپا د اتحادیې کمیسار، خوزی مانویل باروسو، د اروپايي اتحادیی په استازیتوب د ليبيا د روان ناورین د پای لپاره د قذافي له مرګ څخه هرکلی وکړ. هغه وویل:
« دا د یوې استبدادي زمانې د پای نښانه ده. زما په باور دا زمانه باید پای ته رسول شوی وای، ځکه د لیبیا خلک ډیر زیات وکړېدل.»
خو د نړی ټول مشران د قذافي له مرګ څخه خوښ نه دي. د هغوی په جمله کې د وینزویلا ولسمشر، هوګو چاویز راځي. هغه د دغه خبر په وړاندې په قهر سره غبرګون ښکاره کړ او وویل:
«هغوی نوموړی یعنی قذافی په قتل ورساوه. مونږ به قذافی ته د یو ستر اتل او د یو شهید په سترګه وګورو.»
په عربی نړۍ کی هم د قذافي د مرګ په وړاندې مختلف غبرګونونه ښودل شوي دي. د مصر حکومت هیله څرګنده کړه چی په لیبیا کې « یو نوی فصل» پیل شي او د لیبیا په بیا رغاونه کې یې خپل چمتووالی ښکاره کړی دی.
د عراق صدارعظم، نوري المالکی، د قذافی وژنه د عراق د اعدام شوي دیکتاتور، صدام حسین، له برخه ليک سره پرتله کړ او وویل: «دوی دواړو په خپلو ولسونو باندې استبداد کړی او بالاخره د خپلو ولسونو له قهر او غوصی سره مخامخ شول. »
اژانسونه/ عبدالباري حکیم
کتونکی: مسعود جهش