د ناټو او روسيې تر منځ روابط د ښه کيدو په حال کي دي
۱۳۸۹ آبان ۲۷, پنجشنبه
خو دا يوه اسانه خبره نه وه . روسيې د شمالي اطلس په دفاعي تړون ناټو کي د نوو غړيو شاميليدو ته تل د انتقاد په سترګه کتل . ځکه چي دغه اتحاد په کراره کراره د روسيې سرحدو ته ورنژدې کيده . د بلي خوا ناټو په دې هڅه کي وه چي روسيې ته دا اطمنان ورکړي چي ددې تړون څخه روسيې ته کوم خطر متوجه نه دی . او اوس د افغانستان، کوسوو او د افريقي په ښکر کي دهغه د ماموريتونو سره همدا اوس نور هدفونه تعقيبوي . د ناټو د عمومي منشي اندرس فوګ راسموسن په اند شل کاله پس او تر ډيرو کشمکشو وروسته اوس يو واري بيا ددې موقع ده چي دوه اړخيزه اړيکي ښه والی ومومي.
« اوس ددې وخت رارسيدلی دی چي د روسيې او ناټو تر منځ اړيکو کي يو نوی پيل رامنځته سی . او لزبن هغه ځای دی چيري چي دا پيل کيدلی شي .»
د ناټو او روسيې تر منځ اړيکي تل د ناټو په رهبري کونکي قوت امريکا او روسيې په اړيکو پوري تړلي دي . کله چي ددغو دوو اټومي ځواکونو تر منځ اړيکي ښې وي، نو بيا پاته ټول شيان سم وي . او اوس همداسي يوه مرحله ده . د امريکا د متحده ايالتونو ولسمشر بارک اوباما او د روسيې جمهوررييس ډيميټري ميدويديف د روان کال په اپريل کي د خلع سلاح پر يوه تړون لاس ليکونه وکړل . ميدويديف د يوې هراړخيزي اروپايي امنيتي ستراتيژۍ خپل پخوانی نظر يو وار بيا ياد کړ، چي دا به د ناټو اغيزي يو څه کمي کړي.
« د ناټو او روسيې اړيکو په دې تيرو څو مياشتو کي يوه جوړونکي او رښتوني بڼه غوره کړي ده . دا مونږ ته ددې موقع په لاس راکوي چي مونږ په اروپا کي او په نړۍ واله کچه يو امنيتي سيسټم جوړ کړو.»
د جرمني پخواني د دفاع وزير فوکر روهه خو لا ډير مخکي ځي . دی په ناټو کي د روسيې د غړي کيدو غوښته کوي . دی وايي روسيه او ناټو دواړه د ترهګري او د اتومي وسلو د خپريدو د نړۍ والۍ چلنج سره مخامخ دي . د ناټو د کارپوهانو جرګه، چي د ناټو نوې ستراتيژي يې هم جوړه کړي، هم د دواړو لپاره دګډو ننګونو خبره کوي . د ناټو د کارپوهانو د جرګي الماني استازي، هنس فريډرش فون پلويډز د المان غږ راډيو سره په يوه مرکه کي، له همدې امله د ناټو او روسيې د راکټونو د شريک دفاعي سسټم په جوړولو کي د دواړو لپاره ښه چانسونه ويني.
« مونږ اوس د روسيې سره په شريکه د خطرونو د تحليلولو په برخه کي کار کوو. او زما په نظر دا د نورو همکاريو لپاره يو ډير ښه د پيل ټکی دی . که سړی ځان ته ګواښ ونه ګوري نو په سياسي او هم په تخنيکي لحاظ په يوه داسي مغلق پلان کي به برخه اخيستو ته چمتو نسي . خو زه فکر کوم چي روسيې په دغه برخه کي پرمختګ کړی دی .»
د ناټو او د روسيې په اړيکو کي ښه والی له دې امله هم راغلی چي د لويديځي اروپا او بالقان د هيوادونو اړيکي د روسيې سره نورعالي شوي دي .
د جرمني صدراعظمه انګيلا ميرکل المان ته د ناټو او د روسيې لپاره د يوه منځګړي په سترګه ګوري . دا غواړي چي فرانسه هم په دې خبرو اترو کي شامله شي . دې وويل چي سړی بايد روسيې سره يوازي د امنيتي سياست په برخه کي نه بلکي د اقتصاد په برخه کي هم اساسي خبري وکړي .
برنډ/ بريښنا صابر
کتونکی : محمد قاسم نوري