د فيفا د چارواکو د نيول کېدو جنجال
۱۳۹۴ خرداد ۷, پنجشنبه
په فیفا کې تر هغه وروسته د ژورو بدلونونو غوښتنې وشوه، چې تیره ورځ د دې سازمان یو شمیر لوړ چارواکي د اداري فساد په تور پولیسو ونیول.
د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر لورانت فبیوس، د پنجشنبې په ورځ د فیفا د مشرتوب له پاره د ټاکنو د نیټې د ځنډولو ملاتړ وکړ. دغه ټاکني باید د جمعې په ورځ شوې وای چې د فیفا اوسنی مشر جوزیف سیپ بلاتر غواړي ځان پکښې د پنځمي دورې له پاره هم کانديد کړي. د فیفا د مشرتوب هره دوره څلوره کاله دوام کوي.
د بهرنیو چارو وزیر فابیوس، له یوې فرانسوۍ راډیو سره په مرکه کې وویل: «څو کاله کیږي چې په فیفا کې د اداري فساد د شتون تورونه لګول کیږي. دا به ښه وي چې یو څه ځنډ وشي، سمي او ناسمي خبري سره تفکیک شي، بیا چارواکي کولای شي چې یو قضاوت وکړي. خو د اوس له پاره دغه ټولنه په یوه خراب وضعیت کې دی.»
هغه زیاته کړې ده: «زه دغه خبري له خپل شخصي موقف څخه کوم خو د رای اچوني د بهیر ځنډول منطقي برېښي.»
تر دې دمخه د انګلستان د بهرنیو چارو وزیر فیلیپ هوموند، که څه هم د رای اچووني د ځنډولو خبره نه وه کړې، خو ټینګار یې کړی وو چې فیفا په یوه ناوړه وضعیت کې دي. هغه ویلي ول: «د فیفا په زړه کې يو څه ډیر خراب دي او په نړیوال فوټبال کې باید اصلاحات پلي شي او چارې یې باید سمي شي.»
د شرکتونو له خوا نیوکي
خو تر ټولو مهمه خبره دا ده چې د فیفا یو شمیر لویو مالي تمويلونکو شرکتونو د اداري فساد د وروستیو تورونو له کبله پر دغي ټولني باندي نیوکي کړي دي.
د ویزا کریدت کارت شرکت له خوا په یوه خپره شوې بیانیه کې راغلي دي چې فیفا باید قوي اخلاقي تدابیر ونیسي. په بیانيه کې زیاته شوې ده: «د ننیو [چهارشنبې ورځې] پیښو په رڼا کې د فیفا په اړه زموږ خپګان او اندېښنه ژوره ده.»
کوکاکولا چې د فیفا بل لوی مالي ملاتړی شرکت دی ویلي دي: «دې اوږدې شخړي او د فیفا د نړیوال جام هدف زیانمن کړی دی او موږ په وارو وار سره د دغو جدي تورونو په اړه خپله اندېښنه څرګنده کړې ده.»
مکدونالدس هم په دې اړه خپل دریځ روښانه کړی دی. دغه شرکت ویلي دي: «مکدونالدس په اداري فساد او اخلاق پوري تړلي مسایل ډیر جدی گڼي. موږ به د وضعیت جدي څارني ته دوام ورکړو.»
د آلمان د اديداس شرکت هم ویلي دي چې تمه لري فیفا لوړ اخلاقي معیارونه په پام کې ونیسي.
پر دغو ټولو نیوکو او د اروپايي ټولني د فوټبال فيدراسیون پر هغه دریځ سربیره چې ویلي يې ول چې د بلي دورې له پاره د بلاتر له کانديدو سره به مخالفت وکړي، بیا هم تمه کیږي چې هغه به ټاکني وګټي.
دغه ۷۹ کلن، د فیفا د ۲۰۰ غړو په منځ کې ډیر شهرت لري. د فیفا د رئیس د ټاکلو کنگره به د پنجشنبې په ورځ ناوخته پرانیستل شي.