پاکستان د راجستر شوو افغان مهاجرو د پاتېدو موده غځولې ده
۱۴۰۳ تیر ۲۱, پنجشنبهد پاکستان حکومت تیر کال ټولو هغو پناه غوښتونکو ته له دغه هیواد څخه د وتلو امر کړی وو، چې په دغه هیواد کې د پاتېدو اجازه یا اسناد نه لري. دوی ته خبرداری ورکړل شوی وو چې له دغه هیواده د نه وتلو په صورت کې به ونیول شي.
له دې حکم وروسته تر ۶۰۰ زرو ډېر افغانان له پاکستانه ووتل. د اسلام آباد له دې پریکړې وروسته په افغانستان کې د طالبانو ادارې او پاکستان ترمنځ اړیکې خړې شوې.
د چهارشنبې په ورځ د کابینې په غونډه کې د ۲۰۲۵م کال کې د جون تر ۳۰ نیټې پورې د پروف آف رجسټریشن (پي او آر) کارت لرونکو ۱۴ لکه او ۵۰ زره مهاجرو د کارتونو مودې غځول تایید شو.
دغه تائیدي په داسې یو وخت کې کيږي چې د کډوالو له پاره د ملګرو ملتونو د عالي کمیسارۍ مشر فليپو ګرانډي پاکستان ته د خپل درې ورځني سفر په وروستۍ ورځ یعنې سې شنبه د دغه هیواد له لومړي وزیر شهباز شریف سره لیدلي و.
د یادونې وړ ده چې پاکستان غیر قانوني مهاجرو ته د تیر کال د نومبر تر لومړۍ نیټې پورې له دغه هیواد څخه د وتلو مهلت ورکړی وو. د مهلت له پای ته رسیدو وروسته د غیر قانوني مهاجرو چې اکثریت یي افغانان ول، د اخراجولو لړۍ پيل شوې وه.
د (UNHCR) په اعلامیه کې څه ویل شوي؟
د کډوالو له پاره د ملګرو ملتونو عالي کمیسارۍ (UNHCR) په یوه اعلامیه کې ویلي دي چې فليپو ګرانډي «د غیر قانوني مهاجرو د بیرته ستنونې پروګرام د ځنډولو ستاينه کړې ده.»
خو د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د ویاندې په حواله «دا خبره صحیح نه ده». د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ممتاز زهره بلوچ خبریالانو ته وویل: «د پاکستان له خواله UNHCR سره داسې هیڅ موافقه نه ده شوې او دا پروګرام په خپل ځای پاتې دی او په منظم او پړاویز شکل تطبیق کیږي.»
په ورته وخت کې په تورخم بندر کې د پاکستان د مهاجرت ادارې یوه کارمند وویل چې دوی افغانستان ته د بیرته ستنیدونکو کډوالو د راجستر کارتونو ترڅنګ د اړونده اسنادو ضبط کول پیل کړي دي.
د پاکستان او افغانستان ترمنځ پر تر ټولو مصروف بندر تورخم کې ګمارل شوي دغه کارمند وویل: «موږ د کورنیو چارو وزارت تر لارښوونې وروسته دا کار عملي کوو.»
نوموړي د نوم پټ ساتل کیدو په شرط د فرانسې خبري آژانس ته ویلي: «د دې اقدام هدف د دې خبرې ډاډ ترلاسه کول دي چې دوی به بیرته پاکستان ته نه راځي او د تل له پاره ځي، په داسې حال کې چې د ویزې له ترلاسه کولو وروسته بیرته راتللی شي.»
له تیرو څو لسیزو راهیسې په افغانستان کې د مختلفو شخړو او جنګونو له کبله په لسګونو زره افغانان پاکستان ته مهاجر شوي دي. د ۲۰۲۱م کال په اګست کې په افغانستان کې یو وار بیا د طالبانو له واکمنیدو وروسته نږدې ۶۰۰ زره افغانان بیرته خپل هیواد ته ستانه شول.
اسلام آباد تل خپل دریځ واضح کړی دی چې په لوړه پيمانه د افغان مهاجرو د بیرته ستنولو پروژه یې د امنیتي انديښنو له کبله پیل کړې ده.
په همدې منځ کې د پاکستان حکومت په دغه هیواد کې د زیږدلو افغان ماشومانو ترڅنګ بهرنیو اتباعو ته د تابعیت ورکولو په قانون کې د اصلاحاتو مسوده پارلمان ته وړاندې کړې ده.
په دې کې د پاکستان د تابعیت قانون د څلورمې مادې د لغوه کولو وړاندیز هم شامل دی چې له مخې یې هر بهرنی ماشوم چې په پاکستان کې زیږیدلی دی د پاکستان د تابعیت ترلاسه کولو حق لري.
د اصلاحاتو مسوده کې وړاندیز شوې ده چې په پاکستان کې زیږدلو هغو ماشومانو ته تابعیت ورکول کیدلی شي چې یو له والدینو څخه یې پاکستاني تابعیت ولري.
آژانسونه: ش.ن/ ن.ز