ايا له برېکسيټ وروسته نېکسيټ او فرېکسيټ هم راځي؟

د بريتانيې د «يوکيپ» خوځښت مشر، نايجل فراج، چې د برېکسيټ کلک طرفدار و، د جون ۲۳مه په تويتر کې د بريتانيې د «خپلواکۍ ورځ» داسې اعلان کړه، ويې ليکل: «اروپايي ټولنه ناکاميږي او هغه مري». هغه له اروپايي ټولنې څخه ډېر ژر وتل غواړي.

د نيدرلند ښي اړخی ولس پارونکی، خېرت ويلدرز، وايي چې «نيدرلند (هالنډ) په ورپسې ووځي»! نوموړی له اوږې مودې راهيسې په اروپايي ټولنه کې د غړيتوب په سر په خپل هېواد کې ټولپوښتنه غواړي. د نظرپوښتنو له مخې اکثريت نيدرلنديان غواړي چې د «نېکسيټ» په هکله رايه اچونه تر سره کړي.

د فرانسې ښي اړخي هم غواړي چې له برېکسيټ ګټه پورته کړي: «دا د آزادۍ بريا ده»، د فرون ناسيونال مشرې، مارين لې پين، په تويتر کې وليکل. له اروپايي ټولنې څخه د فرانسې وتل يا فرېکسيټ کېدای شي هغې ته د ۲۰۱۷ کال په انتخاباتو کې ډېرې رايې په لاس ورکړي. لې پين غواړي چې د فرانسې ولسمشره جوړه شي.

د آی اف دي مشره، فراوکه پېتري، په تيوتر کې په سړه سينه ليکي: «د يوې نوې اروپا له پاره اصلي وخت راغلی دی.» په تيورينګن آيالت کې د دغه ګوند مشر، بيورن هويکه، ډېره تنده لهجه خپلوي او وايي: «زه پوهيږم چې د آلمان ولس د اروپايي ټولنې له غلامۍ څخه وتل غواړي.»

کريستيان تولېسن دال، چې د دنمارک د ولسي ګوند مشر دی، د فيسبوک د لارې د برېکسيټ مبارکي و رکړه: «اروپايي ټولنې د وګړو شکمنتوب سپک ګڼلی دی. هغې ملي دولتونه بې واکه کړي چې د خپلو کړنو پايله اوس ويني.» دال غواړي چې دنمارکيان هم دې ته وهڅوي چې له اروپايي ټولنې څخه ووځي.

د اف پي او ګوند مشر، هاينڅ کريستيان شتراخه، د تويتر د لارې په اروپايي ټولنه کې د اصلاحاتو راوستلو او د شولڅ او يونکر استعفا وغوښتله. د اتريش ښي اړخي هم پر ټولپوښتنې غور کوي. د دغه ګوند پر ويبپاڼه راغلي دي چې برېکسيټ په اروپا کې «د کډوالۍ د روان لېونتوب پر ضد» يو مهم ګام دی.

د هنګري ښي اړخی محافظه کار لومړی وزير، ويکتور اوربان، د برېکسيټ پايله د خپل کډوالو ضد سياست څخه ملاتړ بولي. دی وايي چې اروپا يوازې هغه مهال پياوړې وي، چې «د کډوالو په څېر اصلي ستونزو له پاره د حل لارې موجودې وي.»

د چک جمهوريت د ښي اړخو ولس پالونکو په اند له برېکسيټ وروسته «چېکسيټ» هم راځي. د اروپايي ټولنې يو تر ټولو کلک منتقد، پخوانی ولسمشر، واسلاف کلاوس، دی. د می مياشتې په پیل کې د «اوسويت» يعنې شفق په نوم د ښي اړخي ګوند هغه غوښتنليک رد شو چې غوښتل يې په پارلمان کې د چېکسيټ په هکله خبرې اتررې تر سره کړي.