Wiceszef TK Niemiec krytykuje Trybunał Sprawiedliwości UE

Ferdinand Kirchhof wykorzystał uroczystość przekazania urzędu swojemu następcy Stephanowi Harbarthowi do – jak pisze w sobotę „Sueddeutsche Zeitung” – „zganienia” Trybunału Sprawiedliwości UE w Luksemburgu za zwiększanie własnej władzy kosztem sądów narodowych.

Kirchhof zwrócił uwagę, że w przypadku zwrócenia się przez sądy narodowe do TSUE z prośbą o wykładnię prawa UE, dochodzi zazwyczaj do „monologu” sędziów w Luksemburgu, a aspekty narodowe oraz zasada pomocniczości, która powinna zapewnić państwom narodowym prymat, nie są brane pod uwagę.

„Prymat prawa unijnego wymagany jest także tam, gdzie nie ma żadnych europejskich interesów. Trybunały Konstytucyjne państw UE nie są pytane o zdanie” – krytykuje Kirchhof.

Więcej władzy dla sądów narodowych

„Powinniśmy bardziej energicznie domagać się w Europie uwzględnienia narodowych konstytucji” – uważa sędzia TK.  Jak zaznaczył, nie rozumie, dlaczego prawo unijne miałoby mieć przewagę nad zagwarantowaną w narodowej konstytucji wolnością religii lub wolnością badań naukowych.

Kirchhof zaapelował o zwiększenie znaczenia narodowych trybunałów konstytucyjnych. „Obywatele mają zaufanie do swoich własnych sędziów konstytucyjnych. Niemcy są tego najlepszym przykładem” – dodał.

Dialog zamiast monologu

Odchodzący sędzia TK zaproponował stworzenie związku narodowych trybunałów konstytucyjnych, które wypracowałyby wspólne rozumienie europejskich praw podstawowych i zasad prawnych. Takie gremium mogłoby także zdefiniować katalog spraw należących do narodowej tożsamości, z których państwa nie mogą zrezygnować. Zdaniem Kirchhofa konieczny jest „poziomy dialog” zamiast pionowej struktury z TSUE na górze.

Kirchhof ostrzegł przed zbyt szybkim forsowaniem integracji europejskiej. Jego zdaniem obecnie należy zwrócić większą uwagę na wewnętrzną spójność Unii. Ten problem jest szczególnie ważny ze względu na „grasującą wrogość” wobec Unii Europejskiej. Więcej Europy nie oznacza automatycznie lepszą Europę – zastrzegł.

Kirchhof był do listopada 2018 wiceprezesem TK i przewodniczącym Pierwszego Senatu. Jego następcą jest były poseł CDU Harbarth, który w maju 2020 roku zajmie prawdopodobnie stanowisko prezesa TK.