Uznawanie zagranicznych dyplomów

Obecnie każdy zagraniczny posiadacz dyplomu zawodowego może się starać o jego oficjalne uznanie w Niemczech. Niemcom powinno być to na rękę, bo szukają specjalistów w różnych dziedzinach. Nie chodzi tylko o wysoko wykwalifikowanych absolwentów z dyplomami wyższych uczelni, jak lekarze, inżynierowie, informatycy czy programiści, ale także o fachowców takich jak mechanicy, budowlańcy czy stolarze, podobnie jak pielęgniarki czy opiekunki chorych.

Kto więc zdobył odpowiednie wykształcenie za granicą, ma w Niemczech duże szanse na pracę w swojej branży. Najpierw jednak dyplom kształcenia zawodowego musi zostać nostryfikowany. Ta procedura oznacza, że dyplomy i poziom wykształcenia w Niemczech i danym kraju są w każdym przypadku porównywane i odpowiednio uznawane.

Zobacz kogo potrzebują Niemcy. Ranking zawodów [GALERIA] >>

Różne zasady

Ustawa o uznawaniu dyplomów (oficjalnie nazwana: „Ustawa o poprawie stwierdzenia oraz uznania kwalifikacji zawodowych uzyskanych zagranicą”) daje wszystkim, którzy ukończyli kształcenie zawodowe za granicą prawo do oficjalnej weryfikacji dyplomu w Niemczech w ciągu maksymalnie trzech do czterech miesięcy. Nie ma natomiast gwarancji na automatyczne uznanie kwalifikacji.

Poza tym w różnych zawodach obowiązują różne zasady, które zależą m.in. od tego, czy dostęp do danych zawodów jest w Niemczech ograniczony czy też nie, oraz kto odpowiada za kształcenie w tych zawodach – federacja czy kraje związkowe. Ogólnie obowiązuje zasada, że imigranci muszą się starać o uznanie swojego dyplomu tam, gdzie są zameldowani lub tam, gdzie chcą wykonywać zawód. Za uznawanie akademickich i zawodowych dyplomów odpowiedzialne są różne urzędy.

Zawody z ograniczonym i nieograniczonym dostępem do rynku

W zawodach z tzw. ograniczonym dostępem nie można zatrudniać imigrantów, którzy zdobyli wykształcenie za granicą bez wcześniejszego uznania kwalifikacji w Niemczech. Do tej grupy należy ok. 60 procent zawodów, w tym lekarze, psychoterapeuci, dentyści, weterynarze, aptekarze, optycy, nauczyciele, prawnicy oraz notariusze. Także w tej grupie są opiekuni chorych i starszych, położne, fizjoterapeuci, piekarze, studniarze, dekarze i monterzy rusztowań.

Do tej kategorii należą także zawody po części reglementowane przez prawo danego kraju związkowego, jak np. przewodnicy górscy czy tras narciarskich w Bawarii, ale również zawód wychowawcy, którego wykonywanie jest ograniczane tylko w niektórych landach. Listę wszystkich zawodów, które obejęte są ograniczeniami w całych Niemczech lub tylko w określonych krajach związkowych można znaleźć w internecie.

W stosunku do większości zawodów w Niemczech (350) nie stosuje się jednak takich ograniczeń. Oznacza to, że pracodawca sam decyduje, czy zatrudnić konkretną osobę na podstawie jego zagranicznych świadectw czy nie. Ale również w tym przypadku posiadanie niemieckojęzycznej nostryfikacji dyplomu jest zaletą. Do zawodów, których wykonywanie nie podlega ograniczeniom należą np. mechanik przemysłowy, samochodowy oraz elektryk.

Jak można uznać wykształcenie zawodowe?

Za nostryfikację odpowiada w Niemczech 16 krajów związkowych. W każdym z nich istnieją różne miejsca, gdzie przeprowadza się uznawanie dyplomów akademickich oraz zawodowych.

Pod adresem internetowym www.berufliche-anerkennung.de znaleźć można listy odpowiednich urzędów według landów oraz informacje dotyczące obowiązujących wymogów. W dolnej części opcji można wybrać odpowiedni zawód i wejść na stronę z pomocnymi adresami, numerami telefonów i informacjami. Na stronach każdego landu istnieją linki z listami zaprzysiężonych tłumaczy, którzy mogą przetłumaczyć dokumenty na niemiecki.

Za uznanie zawodów, do których dostęp nie jest ograniczony, jak również za zawody przemysłowo-techniczne i handlowe odpowiadają izby przemysłowo-handlowe czy rzemieślnicze w różnych landach.

Do dyplomów uczelni wyższych, nie objętych nostryfikacją należy większość uniwersyteckich dyplomów z kierunków ścisłych, humanistycznych oraz nauk społecznych. Kto jednak zechce, może się o nią ubiegać w Centrali Kształcenia Zagranicznego (ZAB).

Pełna lub częściowa nostryfikacja

Jeżeli nie ma zasadniczych różnic w nauce danego zawodu w Niemczech i za granicą, wówczas otrzymuje się tzw. pełną nostryfikację. Jeżeli jednak dany urząd dopatrzy się sporych różnic, wówczas imigrant może się dokształcić i uzupełnić luki w kwalifikacji, np. biorąc udział w kursach i egzaminach na niemieckich uniwersytetach.

Za nostryfikację migranci muszą płacić. Ceny ustalają same władze landów lub izby handlowe, i zależą one od tego, jak duży jest nakład pracy związany z przeprowadzeniem uznania dyplomu. Dalsze koszty powstają przy tłumaczeniu i uwierzytelnianiu zagranicznych dokumentów, jak również w przypadku dokształcania. Te koszty i opłaty ponosi osoba składająca podanie o nostryfikację. Jeżeli zagraniczny dyplom zawodowy lub uniwersytecki zostanie uznany, nie oznacza to jeszcze automatycznie pełnych uprawnień do osiedlenia się w Niemczech.

Urząd ds. Migracji i Uchodźców uruchomił specjalny telefon, pod którym można otrzymać po niemiecku i angielsku informacje na temat sposobu i warunków uzyskania nostryfikacji. Numer telefonu: 0049 (30) 1815 1111.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Pandeli Pani / Róża Romaniec