Tagesspiegel: Czy Grupa Wyszehradzka się rozpadnie?
29 lipca 2023
Punktem wyjścia do rozważań o aktualnej kondycji V4 jest dla dziennikarza „Tagesspiegla” Thomasa Rosera niedawne wystąpienia Viktora Orbana w znajdującej się na terytorium Rumunii miejscowości Băile Tușnad – bastionu węgierskiej mniejszości.
Orban zaatakował przy tej okazji – „jak zwykle złośliwie” – Rumunię, wytykając nowemu rumuńskiemu premierowi Marcelowi Ciolacowi, że jest już 20. szefem rumuńskiego rządu od czasu, gdy on objął tekę premiera.
Złośliwości Orbana
„Niech Bóg mu pobłogosławi. Nowy premier, nowa szansa. Mamy nadzieję na sukces za 20. razem” – cytuje „Tagesspiegel” węgierskiego polityka. Viktor Orban tym samym zlekceważył prośbę gospodarzy, aby zachował powściągliwość wobec sporów granicznych między obu państwami.
„Nigdy nie twierdziłem, że Siedmiogród i Seklerszczyzna są rumuńskimi obszarami administracyjnymi” – oświadczył Orban, co publiczność skwitowała „gromkim śmiechem”. Budapeszt wysuwa roszczenia do tych terenów, należących dawniej do Węgier.
Roser zwrócił uwagę na zastrzeżenia Słowacji i Czech wobec wypowiedzi Orbana. Premier Węgier zarzucił rządowi w Pradze, że „zmienił stronę”, a Słowacji, że „waha się”. Chodzi o spór w UE między „federalistami” zmierzającymi do większej integracji, a „suwerenistami” wysuwającymi na czoło narodowe interesy – tłumaczy autor.
„Jedynie Polacy i Węgrzy trzymają kurs” – powiedział Orban. To „absurdalna stygmatyzacja” – ocenił te słowa premier Czech Petr Fiala.
Zagrożona jedność V4
Jedność Grupy Wyszehradzkiejkruszy się od dłuższego czasu – pisze Thomas Roser. Głównym powodem jest odmienne podejście krajów V4 do wojny Rosji z Ukrainą. Orban skłania się otwarcie w kierunku Rosji. Jak podkreśla autor, z powodu służalczości wobec Rosji, nawet relacje Orbana z narodowo-populistycznym PiS uległy silnemu ochłodzeniu. Z sondażu CBOS wynika, że odsetek Polaków nastawionych pozytywnie do Węgier spadł w ciągu roku z 57 do 36 proc.
Rysy w Grupie Wyszehradzkiej stały się widoczne na szczycie UE w czerwcu. Czechy i Słowacja poparły unijny kompromis azylowy, natomiast Węgry i Polska odrzuciły kompromis.
Premier Czech Fiala zapewnia, że „nikt nie chce końca kooperacji” w ramach V4. Kolejny szczyt czterech państw ma odbyć się jednak dopiero po wyborach w Polsce i na Słowacji na jesieni br. Czechy sprawują w tym półroczu przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej.
Zdaniem „Tagesspiegla” Orban jest w UE coraz bardziej izolowany, a jego polityczne wpływy uległy istotnemu ograniczeniu. Obecnie premier Węgier jest mile widzianym gościem tylko w rusofilskiej Serbii.