Stawka większa niż minimalna

Budowlańcy zarabiają więcej

Personel niewykwalifikowany zarabia na budowach do końca tego roku w zachodnich landach i Berlinie 11,15 euro za godzinę oraz 10,75 euro na wschodzie kraju. Robotnik wykwalifikowany ma prawo do stawki w wysokości 14,05 za godzinę. Malarze i lakiernicy otrzymywać będą do kwietnia 2015 roku co najmniej 9,90, potem 10 euro. Czeladnicy prawie trzy euro więcej. Za budowę rusztowań od maja obowiązywać ma w całych Niemczech stawka minimalna w wysokości 10,50 euro.

Jeszcze więcej otrzymują dekarze (11,85 euro za godzinę) oraz czyściciele okien i elewacji (12,65 euro za godzinę na zachodzie kraju, 10,63 euro na wschodzie). Sprzątaczki mają prawo do stawki 9,55 euro. Elektrycy na budowach mogą liczyć na zachodzie na 10,01, a na wschodzie i w Berlinie 9,35 euro za godzinę. W branży kamieniarskiej stawka minimalna wynosi 11,25 euro (na wschodzie 10,66).

Więcej za pracę pedagogiczną i kamieniarstwo

Także opiekunki i opiekunowie osób starszych i niedołężnych w zachodnich krajach związkowych i Berlinie otrzymują wyższe wynagradzenie niż przewiduje stawka minimalna. Na zachodzie i w Berlinie godzina opieki kosztuje co najmniej 9,40, na wschodzie 8,65 euro. Personel pedagogiczny np. w przedszkolach otrzymuje 13,35 euro za godzinę (12,50 na wschodzie). Jeszcze więcej zarabiają osoby szkolące narybek, bo mogą liczyć na stawkę w wysokości 13,35 euro na godzinę.

Podstawowa stawka płacy minimalnej (8,50 euro) odnosi się także do pracowników sezonowych, o ile ich prace nie są objęte innymi ustaleniami. "Jeżeli dana branża ma inne stawki minimalne, nie mogą one być zaniżane do poziomu podstawowego - 8,50 euro", zapewnia Stefan Koerzell ze Zrzeszenia Niemieckich Związków Zawodowych.

Wyjątkiem są okresy przejściowe

Kilka branż nadal płaci stawki nieco niższe, niż 8,50 euro. Wynika to z okresów przejściowych, m.in. w przemyśle mięsnym. Obecnie branża płaci 8 euro za godzinę, od września tego roku 8,60. Również salony fryzjerskie płacą nadal od 8 euro za godzinę na zachodzie, od 7,50 na wschodzie kraju. Od lipca wszystkie zakłady muszą gwarantować płacę minimalną. W rolnictwie, leśnictwie oraz ogrodnictwie płaca minimalna wynosi obecnie 7,40 euro za godzinę, w przyszłym roku 8 euro, a od 2017 roku obowiązują stawki minimalne.

Ustawa o płacy minimalnej nie dopuszcza także potrąceń od zarobku opłat np. za zakwaterowanie. Jest to możliwe dopiero wówczas, gdy po odliczeniu składek ubezpieczeniowych i podatku pracownik otrzymuje na rękę co najmniej 1049 euro, w przypadku par małżeńskich jest to łączna kwota 1879 euro. Dopiero powyżej tych kwot możliwe jest potrącenie dodatkowych opłat. Nie wolno ich natomiast w ogóle potrącać w przypadku oddelegowania pracownika, np. na jarmarki świąteczne do Niemiec.

1 stycznia 2017 bez wyjątków

Płace minimalne obowiązują nie tylko tych, którzy są zatrudniani na umowę o pracę, lecz również wykonujących tzw. "minijob" , opłacany ryczałtowo. Wynagrodzenie to wynosi z reguły 450 euro. Ustawa przewiduje, że za tę kwotę nie można pracować dłużej niż 52 godziny miesięcznie. Dotyczy to wielu ludzi pomagających w gospodarstwach domowych.

Obecna stawka minimalna w wysokości 8,50 euro będzie w przyszłości dopasowywana do rozwoju wynagrodzeń w Niemczech.

Dokumentować godziny pracy

Eksperci radzą zatrudnionym w Niemczech, aby na bieżąco prowadzili książki zatrudnienia i dokumentowali godziny pracy. Dotyczy to również kierowców i przewoźników. Jeżeli pracodawca nie płaci obowiązującej stawki możliwe jest jego zaskarżenie nawet po trzech latach. Podstawowym warunkiem jest pełna dokumentacja godzin pracy.

W firmach, gdzie dochodzi do nadużyć, niemieccy pracownicy codziennie uzupełniają tabelkę z godzinami pracy i podpisują ją nie tylko własnoręcznie, lecz proszą o to też któregoś z kolegów. "W ostatnim czasie rośnie liczba polskich członków w niemieckich związkach zawodowych", mówi Stefan Koerzell. Dodaje, że w przypadku złej znajomości języka niemieckiego, związek dysponuje także materiałami informacyjnymi w odpowiednim języku jak również doradcami. Obecnie działa specjalny numer, pod którym pracownicy z zagranicy mogą pozostawić swój numer telefonu i wtedy oddzwoni do nich doradca w ich języku (0049 391 4088003).

Płaca minimalna nie obowiązuje tylko młodzieży poniżej 18 lat bez wykształcenia zawodowego oraz praktykantów. Ponadto osoby, które przez długi czas były bezrobotne, także mogą nie otrzymać płacy minimalnej.

Róża Romaniec, Berlin