Raport: Młodzi za Europą, ale inaczej

Trzech z czterech młodych Europejczyków traktuje Unię Europejską przede wszystkim jako wspólnotę gospodarczą. Taka jest jedna z głównych konkluzji badań instytutu YouGov przeprowadzonych na zlecenie wspierającej wymianę i dialog w Europie fundacji TUI. 

Jaka jest „Młoda Europa 2017”?  Nastroje wśród młodych ludzi w UE są zasadniczo dobre, ale krytyczne. Zbadano je na reprezentatywnej grupie 6 tys. osób w wieku od 16 do 26 lat w takich krajach jak Niemcy, Francja, Polska, Hiszpania, Włochy, Wlk. Brytania i Grecja. Uczestnicy badania odpowiadali na pytania drogą elektroniczną.

Z demokracją na bakier?

O tym, że demokracja jest najlepszą formę ustroju przekonanych jest tylko 52 proc. młodych ludzi w Europie – najmniej we Francji (42 proc.), we Włoszech (45 proc.) i w Polsce (42 proc.). W tych trzech krajach nastąpił w ostatnich latach silny rozwój krytycznych wobec demokracji ruchów populistycznych. Preferowane są tam m.in. wybierane w sposób niedemokratyczny rządy ekspertów jak i bardziej bezpośrednia aktywność obywatelska.

Takie formy ustrojowe jak socjalizm czy komunizm znajdują wg badań dużą aprobatę wśród młodych ludzi w Hiszpanii (30 proc.), w Wlk. Brytanii (26 proc.). Aż 62 proc. młodych Niemców jest przekonanych o wyższości demokracji nad innymi formami ustrojowymi. Natomiast w Grecji, postrzeganej jako „kolebka demokracji”, uznanie dla demokracji wśród młodych pokoleń jest najwyższe – 66 proc.

Niski poziom poczucia wspólnoty wartości

Odsetek młodych ludzi, którzy w Unii Europejskiej widzą wspólnotę wartości wynosi tylko 30 proc. Jedynie 7 proc. ankietowanych przypisuje UE wspólną kulturę chrześcijańską. 44 proc. młodych Europejczyków kojarzy Unię Europejską ze wspólnotą pokoju, 40 proc. z prawami człowieka, 33 proc. z solidarnością, 30 proc. z porozumieniem między narodami, 29 proc z dobrobytem, 25 proc z sukcesem gospodarczym, 24 proc z tolerancją, a 20 proc. z zaufaniem.

- Europie, której wartość postrzegana jest głównie poprzez korzyści płynące z rynku wewnętrznego, grozi, że będzie wymienna i byle jaka – ostrzegał w czwartek (4.05.2017) w Berlinie prezes fundacji TUI Thomas Ellerbeck.

Marcus Spitter z centrum badań socjologicznych (Wissenschaftszentrum für Sozialforschung, WZB) w Berlinie mówił z kolei o „ambiwalentnym wyniku". Młodzi dorośli są „krytycznymi Europejczykami”, którzy generalnie odznaczają się wprawdzie pozytywnym nastawieniem do UE, ale sprawdzają „specyficzne polityki i instytucjonalne powiązania”. Ponadto w opinii młodych ludzi w Europie „nie ma żadnego kulturowego spoiwa”.

Duże zaufanie do Brukseli

W żadnym z unijnych krajów nie ma większości, która  opowiadałaby się za wyjściem z UE. Większość młodych Niemców (69 proc.), ale jeszcze więcej Hiszpanów (73 proc.) jest za pozostaniem w strukturach unijnych. Trzecie miejsce na tej liście zajmuje Polska (61 proc.) przedostatnie Wlk. Brytania (58 proc.), a ostatnie Grecja (52 proc.).

Jeśli chodzi o zadowolenie z rządów narodowych to najwięcej wyrażają je młodzi Niemcy (53 proc.), najmniej Włosi (20 proc.), zaś Polacy 31 proc.

Z pracy administracji brukselskiej najbardziej zadowoleni są młodzi Niemcy (61 proc.), Polacy (60 proc.) i Hiszpanie (59 proc.).

Jeśli chodzi o zadania z jakimi kojarzona jest przez młodych ludzi Unia Europejska, to na pierwszym miejscu znajduje się ogólnie wspólnota gospodarcza (76 proc.), otwarte granice, swoboda poruszania, osiedlania i zatrudnienia (70 proc.). Na trzecim miejscu plasuje się gwarancja pokoju (63 proc.), a potem wspólna waluta (57 proc.), wspólne zasady demokratyczne (56 proc.), sojusz wojskowy (39 proc., a na końcu wspólne wartości kulturowe (30 proc.).

epd/Barbara Cöllen