Miażdżący bilans programu edukacyjnego UNESCO

W 2000 roku na Światowym Forum w Dakarze 164 państwa członkowskie UNESCO przyjęły program „Edukacja dla Wszystkich” (Education for All/EFA). Sformułowano wówczas sześć wiążących celów, które miały zostać osiągnięte do 2015 roku: rozwój edukacji przedszkolnej, zapewnienie wszystkim edukacji podstawowej, zaspokojenie potrzeb edukacyjnych młodzieży, zmniejszenie o połowę liczby analfabetów wśród dorosłych, przełamanie nierówności w dostępie kobiet do nauki i podniesienie jakości kształcenia.

Pozytywny przykład – Afganistan

Świat poczynił wprawdzie „duże postępy” w osiągnięciu przyjętych celów, uważa dyrektor generalna UNESCO Irina Bokowa. Sukcesem programu jest zwłaszcza to, że do szkoły uczęszcza dzisiaj 50 mln dzieci więcej niż w 1999 roku. Zwiększyła się przede wszystkim liczba dziewczynek chodzących do szkoły. Na przykład w Afganistanie, w którym po latach wojny domowej i panowania talibów poziom edukacji był najniższy, dziewczęta nie miały prawie żadnej możliwości kształcenia. Przed 15 laty do szkoły chodziło w Afganistanie zaledwie cztery procent dziewczynek, w 2012 roku już 87 procent.

Mimo to: „Jesteśmy jeszcze bardzo daleko od naszych celów”, przypomniała dyrektor generalna UNESCO. Światowa społeczność potrzebuje „specyficznych strategii wyposażonych w dostateczne środki finansowe, które skoncentrują się na najbiedniejszych – zwłaszcza dziewczętach, poprawią jakość kształcenia i zredukują liczbę analfabetów”

Edukacja podstawowa tylko w co drugim kraju

Zaledwie co trzeci kraj osiągnął cele przyjęte 15 lat temu, głosi najnowszy raport Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury przedstawiony w Paryżu i New Delhi. Na zlecenie UNESCO międzynarodowy zespół ekspertów dokumentuje rokrocznie postępy w realizacji programu na świecie.

Na całym świecie tylko w co drugim kraju do szkoły podstawowej chodzą wszystkie dzieci. Oznacza to, że prawie 100 mln dzieci nie kończy podstawowej edukacji. Cel, jakim było zmniejszenie liczby analfabetów o 50 procent, osiągnięty został tylko w co czwartym kraju. Dwie trzecie z 781 mln dorosłych analfabetów na naszym globie stanowią kobiety. W krajach Afryki na południe od równika, co druga kobieta nie potrafi ani czytać, ani pisać.

Szczególnie niepokojąca jest sytuacja dzieci w regionach objętych kryzysami, głosi raport UNESCO. Główną przeszkodą w zapewnieniu edukacji jest też bieda: u najbiedniejszych prawdopodobieństwo ukończenia szkoły podstawowej jest pięciokrotnie mniejsze niż u bogatych.

Według obliczeń UNESCO potrzeba co najmniej 22 miliardów dolarów rocznie, by cele przyjęte w programie „Edukacja dla Wszystkich” zostały jednak osiągnięte jeszcze do 2030 roku.

(afp ,dpa, tegaesschau.de, UNESCO) / Elżbieta Stasik