1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Julia Nawalna w PE: Nie dogadujcie się z Putinem

28 lutego 2024

- Zabójstwo mojego męża pokazało, że Putin jest zdolny do wszystkiego i nie można z nim negocjować – mówiła w Parlamencie Europejskim Julia Nawalna.

https://p.dw.com/p/4czOS
Julia Nawalna na mównicy w Parlamencie Europejskim
Julia Nawalna wezwała do ukarania Władimira Putina za śmierć jej mężaZdjęcie: Frederick Florin/AFP/Getty Images

Julia Nawalna została w PE przywitana oklaskami. – Spotykamy się, żeby złożyć hołd Aleksiejowi Nawalnemu w obecności jego odważnej żony – rozpoczęła w środę (28.02) posiedzenie w Strasburgu szefowa PE Roberta Metsola. Dodała również, że śmierć Nawalnego jest przestępstwem, które wymaga międzynarodowego śledztwa i zapowiedziała, że Parlament zamierza oficjalnie potępić zabójstwo rosyjskiego opozycjonisty. Eurodeputowani planują przegłosować rezolucję w tej sprawie w najbliższy czwartek (29.02).

Julia Nawalna: Putin wydał rozkaz zabójstwa mojego męża

Przed przemówieniem Nawalnej w PE, wyświetlono dwuminutowy film o życiu i działalności Nawalnego, w tym nagrania z organizowanych przez niego wieców przeciwko Putinowi. „Jeśli zdecydują się mnie zabić, to znaczy że jesteśmy niewiarygodnie silni (…). Nie bądźmy bierni” – padają pod koniec nagrania słowa samego Nawalnego.

W swoim przemówieniu przed unijnymi politykami Julia Nawalna przypomniała, że wcześniej była w Strasburgu kilka razy razem z mężem i dziećmi, wtedy jeszcze nie przypuszczała, że kiedyś przyjdzie jej stanąć w PE w zupełnie innej roli. – Wróciłam do Strasburga, ale nie spaceruję już po mieście z moją rodziną. Staję przed państwem, ale mówię do całej Europy. Myślałam, że przez te 12 dni od zabójstwa Aleksieja będę miała czas, żeby przygotować się na to przemówienie. Ale najpierw tydzień zajęło nam uzyskanie dostępu do jego ciała i zorganizowanie pogrzebu. Ten odbędzie się pojutrze i nie jestem pewna czy będzie on pokojowy, czy też policja zaaresztuje tych, którzy przyjdą pożegnać się z moim mężem – mówiła Nawalna.

Przypomniała też, że w zeszłą sobotę minęły dwa lata od momentu rozpoczęcia przez Putina „brutalnej i podstępnej” wojny w Ukrainie, ale niestety stała się rzecz najgorsza, bo wygląda na to, że wszyscy się do wojny przyzwyczaili. – Tu i ówdzie pojawiały się przecież głosy, że czas dogadać się z Putinem. A potem Putin zabił mojego męża Aleksieja Nawalnego. To na jego rozkaz Aleksiej był torturowany przez trzy lata, był głodzony w maleńkiej kamiennej celi, odcięty od świata zewnętrznego, bez dostępu do odwiedzin, rozmów telefonicznych a nawet listów. A potem go zabili. Nawet potem torturowali jego ciało i molestowali jego matkę – mówiła Nawalna.

„Putin jest krwawym gangsterem”

Jak dodała, publiczne zabójstwo jej męża zademonstrowało po raz kolejny, że Putin jest zdolny do wszystkiego i że nie można z nim negocjować, a także stworzyło wrażenie, że Putina w ogóle nie można pokonać. Tymczasem – powiedziała Nawalna – Aleksiej pokazał, że można to zrobić, ale trzeba się uciec do innowacyjnych metod politycznych. - Nie zaszkodzi się Putinowi kolejną rezolucją czy sankcjami, które nie będą się różniły od poprzednich. Nie można pokonać go myśląc, że jest to człowiek z zasadami, moralnością, on taki nie jest. Nie mają państwo do czynienia z politykiem, tylko z krwawym gangsterem. Putin jest szefem zorganizowanej bandy przestępczej i wszyscy musimy walczyć z tą bandą – mówiła Nawalna.

Jak dodała, innowacja polega na tym, żeby do walki z Putinem zastosować metody walki ze zorganizowaną przestępczością, a nie metody polityczne; nie noty dyplomatyczne, a dochodzenia dotyczące machinacji finansowych; nie wyrazy zaniepokojenia, ale zatrzymania „członków putinowskiej mafii” przebywających w UE.

Przemówienie Julii Nawalnej zostało nagrodzone kilkuminutową owacją na stojąco.

Aleksiej Nawalny nie żyje. PE o śmierci

Jeszcze przed oficjalnym wystąpieniem Julii Nawalnej, zabójstwo opozycjonisty potępiły grupy polityczne. Europejska Parta Ludowa wezwała UE to uznania nadchodzących wyborów prezydenckich w Rosji za nielegalne, a Władimira Putina za nielegalnego prezydenta. Europa powinna też przygotować kompleksowo wspierać siły demokratyczne i rosyjskie społeczeństwo obywatelskie, które mogłoby odbudować demokrację w Rosji po upadku reżimu Putina.

Julia Nawalna nie może potwierdzić śmierci męża

– Zabójstwo Nawalnego to kolejny dzwonek alarmowy. Nikt nie może być na tyle naiwny, żeby nie widzieć zbrodni Putina – mówił podczas debaty w PE szef EPL Manfred Weber.  Wiceprzewodniczący frakcji socjaldemokratów (S&D) Pedro Marques podkreślił, że PE potępia wszelkie prześladowania Nawalnego i wzywa do rozliczenia Rosji. Z przesłaniem tym zgodziły się zresztą wszystkie bez wyjątku grupy polityczne w PE od skrajnej prawicy po lewicę. Terry Reintke, szefowa Zielonych, dodała też, że UE powinna upomnieć się także o los innych więźniów politycznych przetrzymywanych przez rosyjskie władze.

Izbę skrytykował za to podczas debaty plenarnej europoseł i były premier Belgii Guy Verhofstadt: - To skandal, że o tym w ogóle rozmawiamy, że witamy Julię Nawalną oklaskami, wypowiada się Komisja i Rada, ale nie zrobimy nic oprócz przyjęcia rezolucji potępiającej Rosję. Joe Biden już cztery dni po zabójstwie Aleksieja Nawalnego mówił o kilkuset sankcjach na Rosję – grzmiał polityk.

Aleksiej Nawalny był jednym z najbardziej znanych rosyjskich polityków, który zasłynął głownie z ujawniania korupcji, był też zagorzałym krytykiem prezydenta Putina. W 2021 r. przeżył próbę otrucia, leczył się po niej w Niemczech skąd jednak postanowił wrócić do Rosji. Od razu po wylądowaniu w Moskwie został aresztowany i trafił do więzienia. Zmarł w kolonii karnej 16 lutego 2024 r., okoliczności jego śmierci wciąż nie są znane. W 2021 r. PE uhonorował go nagrodą Sacharowa za wolność myśli.