1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
Prawo i wymiar sprawiedliwości

Holenderscy posłowie: Zaskarżmy Polskę do TSUE

1 grudnia 2020

Parlament Holandii przyjął uchwałę zobowiązującą rząd Marka Ruttego do przygotowań, by zaskarżyć Polskę do TSUE. Posłowie zarzucają Komisji Europejskiej, że nie daje rady w tej kwestii.

https://p.dw.com/p/3m5Ii
Niederlande Fahne
Zdjęcie: picture alliance / Daniel Reinhardt/dpa

Uchwała została przyjęta przez izbę niższą Stanów Generalnych, która chce, by rząd Marka Ruttego do 1 lutego 2021 r. przedstawił im sprawozdanie z przygotowań do zaskarżenia Polski przez Holandię („najlepiej wspólnie z innymi podobnie myślącymi krajami”) przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Uchwała bardzo krytycznie wytyka Polsce system dyscyplinarny wobec sędziów (łącznie z Izbą Dyscyplinarną Sądu Najwyższego), a Komisji Europejskiej - niewdrażanie stosownych decyzji TSUE. W pierwszym rzędzie chodzi o brak reakcji Komisji (poza kolejnymi listowymi prośbami o wyjaśnienie) na zaledwie częściowe zamrożenie Izby Dyscyplinarnej (uchyliła immunitet sędzi Igorowie Tulei), które TSUE nakazał w kwietniu w ramach środka tymczasowego obowiązującego do czasu pełnego wyroku co do zgodności systemu dyscyplinarnego z traktatami.

Minus także dla Komisji Europejskiej

Polska zawężająco interpretuje środek tymczasowy, a Komisja Europejska – po części ze względów prawnych, po części politycznych – nie podważa otwarcie tej linii Warszawy i nie wnosi do TSUE o ustanowienie powiększającej się każdego dnia grzywny za działanie Izby Dyscyplinarnej. A jednak holenderski parlament nie zamierza głosować w sprawie skargi do TSUE na zaniechania Komisji (art. 265 Traktatu o UE), co byłoby takim pierwszym przypadkiem w historii Unii, lecz w sprawie skarżenia Polski przez Holandię z przywołaniem art. 259 Traktatu o UE. Takie skargi kraju UE na inny kraj UE, które i tak wymagają uprzedniego wniesienia sprawy do Komisji Europejskiej, zdarzyły się dotąd tylko osiem razy w historii Unii (ostatnio Austria zaskarżyła Niemcy z powodów winiet samochodowych).

Siedziba parlamentu Holandii w Hadze
Siedziba parlamentu Holandii w Hadze Zdjęcie: imago/J. Tack

Rząd Ruttego na razie nie ustosunkował się szczegółowo do uchwały w sprawie Polski, ale choć decyzja holenderskich posłów to niewątpliwie forma mocnej presji na Komisję Europejską, jest dość niepewne, czy ostatecznie dojdzie do skargi. Izba Dyscyplinarna jest już bowiem na widelcu w TSUE (w ten wtorek odbyła się rozprawa), a pełny wyrok unijnego Trybunału za kilka miesięcy zamknie kontrowersje wokół środka tymczasowego. Komisja prowadzi też postępowanie co do „ustawy kagańcowej”, która w pierwszych miesiącach 2021 r. również powinna trafić do TSUE. Inne naruszenia, łącznie z przejęciem Trybunału Konstytucyjnego są objęte „tylko” postępowaniem w ramach art. 7, bo prawnicy Komisji Europejskiej uważają, że ta kwestia ze względów prawnych nie nadaje się do TSUE.

Sygnał dla rokowań budżetowych

Dzisiejszą uchwałę planowano bez związku z finałem negocjacji budżetowych UE, ale jest kolejnym dowodem, jak gorący politycznie w parlamencie Holandii jest temat państwa prawa, w tym powiązania praworządności w funduszami UE. Częścią taktyki negocjacyjnej rządów Mateusza Morawieckiego i Viktora Orbana, którzy blokują teraz pakiet finansowy UE, są ostrzeżenia, że ich parlamenty nie zatwierdzą gwarancji dla Funduszu Odbudowy w pakiecie z obecną wersją „pieniędzy za praworządność”. Jednak z drugiej strony parlamenty Holandii, Szwecji czy Finlandii twardo domagają się pakietu budżetowego Unii z mechanizmem praworządnościowym. Premier Rutte już obiecał swym posłom, że obecny – przecież już bardzo rozwodniony -  projekt „to jest absolutne minimum” dla Holandii.

Rutte jest regularnie odpytywany przez swych posłów, czy odpowiedzią na polsko-węgierskie weto może być utworzenie nowego Funduszu Odbudowy tylko dla chętnych krajów, czyli bez Polski i Węgier. Odpowiada, że w ostateczności to byłoby możliwe.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>