Ateny konfrontują Steinmeiera z żądaniami reparacji
30 października 2024Prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier był wyraźnie zestresowany, gdy prezydent Grecji Katerina Sakellaropouloupo zaledwie po dwóch minutach jego wizyty w Atenach poruszyła szczególnie delikatny temat w relacjach obu krajów. Chodzi o szkody, jakich doświadczyło jej państwo podczas II wojny światowej oraz przymusowej pożyczki, którą zapłaciło hitlerowskim Niemcom.
Problem odszkodowań wojennych i przymusowej pożyczki ma dla greckiego narodu nadal „bardzo duże znaczenie” – powiedziała Sakellaropoulou. „To problem, który wciąż pozostaje nierozwiązany” – dodała.
Zdobyta przez Wehrmacht podczas II wojny światowej Grecja od dawna domaga się odszkodowania za szkody wojenne oraz zwrot przymusowej pożyczki od Niemiec. Kwota ta wynosi –w zależności od metody obliczeń – między 278 a 341 miliardów euro. Prezydent Grecji wykorzystała fakt, że dziennikarze relacjonujący wizytę Steinmeiera mogli być obecni podczas przemówień wstępnych - co było bardzo nietypowe. Najwyraźniej chciała rozpocząć temat, który obecnie nie odgrywa prawie żadnej roli w greckiej opinii publicznej.
Kwestia reparacji zakończona
Steinmeier przyznał, że Niemcy ponoszą odpowiedzialność za „okrucieństwa” popełnione przed i w trakcie II wojny światowej, ale podkreślił: „Mamy inny pogląd na kwestię prawną, którą Państwo poruszyliście. Państwo wiedzą, że Niemcy uważają kwestię prawną reparacji za zamkniętą w świetle prawa międzynarodowego. Jednocześnie uznajemy naszą historyczną i moralną odpowiedzialność”.
Prezydent Niemiec przypomniał jednocześnie o niemieckim zaangażowaniu w budowę muzeum Holocaustu w Salonikach oraz o wspieranej przez Niemcy niemiecko-greckiej wymianie młodzieżowej i funduszu przyszłości. Nazwał on niemieckie zbrodnie w Grecji „trudnym tematem, który wciąż odgrywa rolę w naszych obecnych stosunkach i którego nie możemy unikać, dlatego też poświęcam mu miejsce podczas tej wizyty”.
Polityk był przygotowany na to, że kwestia reparacji i obligacji rządowych zostanie poruszona podczas jego trzydniowej wizyty w Grecji. Nie zakładał jednak, że prezydent Sakellaropoulou zwróci się do niego publicznie. Wręcz przeciwnie: spodziewał się, że będzie to temat w czwartek podczas jego wizyty w wiosce Kandanos na Krecie, która została całkowicie zniszczona przez niemieckich okupantów w czerwcu 1941 roku.
„Kwestia dla Grecji wciąż bardzo aktualna”
Temat ten pojawił się też krótko podczas spotkania niemieckiego socjaldemokraty z premierem Kyriakosem Mitsotakisem. Kwestia odszkodowania, a szczególnie przymusowej pożyczki, „jest dla Grecji wciąż bardzo aktualna” – podkreślił premier. „Mamy nadzieję, że w końcu będziemy w stanie to rozwiązać” – dodał.
Steinmeier nie ustosunkował się do tego w publicznej części spotkania. Zamiast tego pochwalił rozwój gospodarczy Grecji od czasów kryzysu finansowego i wyraził zadowolenie, że kraj znowu znalazł się na ścieżce wzrostu gospodarczego.
Trzydniowa wizyta prezydenta Niemiec w Grecji potrwa do czwartku 31 listopada.
(DPA/jar)