Херојот на Берлинскиот воздушен мост

Летото 1948 година, младиот американски пилот Гејл С. Халворсен претрчуваше преку пистата за слетување на аеродромот Темпелхоф во Западен Берлин. Триесет деца стоеја зад бодликавата жица.

„Дај ми чоколадо“, му побараа на 27-годишниот пилот. „Тие не молеа, тие само бараа чоколадо“, се сеќава тој. Но пилотот имал само две гуми за џвакање во неговиот џеб. „Две! За триесет деца!“.

Тој ги поделил гумите за џвакање на четири парчиња и ги разделил на децата. На негово изненадување немало турканици. „Тие беа изненадени од самиот мирис на пакувањата и ги скрија во нивните раце за да ги однесат дома. Тогаш знаев дека треба да направам повеќе“.

Советските трупи го заобиколија Западен Берлин

Ситуацијата во поделениот Берлин беше напната. Само неколку недели претходно, Советската армија го затвори западниот дел од градот.

По воведувањето на новата валута, остмарк, тие се надеваа дека ќе успеат да ги натераат западните сили да се повлечат.

Камионите, возовите и авионите веќе не можеа да влезат во Западен Берлин. Околу 2,2 милиони луѓе беа отсечени од основните потреби, вклучувајќи ја набавката на храна и јаглен.

Но, сојузничките сили не ги оставија на цедило. Берлинскиот воздушен мост набрзо ќе стане најголемата хуманитарна мисија остварена некогаш.

Дневно, стотици американски и британски авиони прелетуваа како стрела преку небото, носејќи залихи храна до аеродромот Темпелхоф. Тие ќе останат запаметени во историјата како „бомбашите со бонбони“.

Да се исполни ветувањето

Еден од нив беше Гејл Халворсен, кој сега има 92 години. Тој презеде безброј мисии се' до крајот на Берлинската блокада, во мај 1949.

За време на средбите со децата тој им ветил дека ќе се врати наредниот пат со чоколадо. Им велел, дека ќе ги ниша крилата на авионот пред да слета, за децата да го препознаат.

Подоцна, Халворсен собирал чоколада од неговите колеги. „Имав полни раце чоколада“, се сеќава.

На 18 јули 1948 година, тој ги видел децата на Темпелхоф и ги нишал крилата како што ветил.

Чоколадата биле пуштени од авионот со цевка преку која пакетите со бонбони се спуштале надолу до земјата со мали бели падобрани. Децата трчале кон пакетите со радост.

Бонбони од ’Чичкото со кривулестите крила’

Од тој ден натаму децата го викале ’Чичко со кривулести крила’. Испораката на „слатките“ бомби станала вообичаена и не поминало долго време пред да дознае печатот.

„На почетокот имаше проблем. Еден новинар снимаше фотографии на кои се гледаше мојот број на авион“, објаснува тој. Голема статија излезе во весник во која Халверсон бил цитиран како командант.

Набрзо, децата во САД почнале да собираат пари за да купат чоколада за Западен Берлин, а и другите американски пилоти почнале да помагаат исто така.

До крајот на Берлинската блокада, тие проследиле 22 тони бонбони до градот, но Трауте Гриер, тогаш 14 години, не добила ниту едно парче. Таа живеела во областа Нојкелн.

„Кога Гејл Халворсен леташе над нас и фрлаше Херши-чоколада, сите деца брзаа да стигнат до нив. Јас се држев понастрана. Момчињата многу се туркаа“, се присетува таа.

Но Гриер не е тажна поради тоа. „И денес се‘ уште мислам на пилотите, храброста што ја собрале! И се' тоа го направија за нашата слобода“.

Воздушниот мост беше логистички - и човечки- приказ на сила. „Во почетокот летавме и ноќе и дење“, вели Халворсен.

Мисијата не била без опасност: Најмалку 78 луѓе беа убиени во воздушни судири. Британските и американските авиони полетуваа и слетуваа во циклуси од неколку минути.

Берлинскиот воздушен мост беше успех, и на 12 мај 1949, Советскиот Сојуз ја укина блокадата.

Од непријатели до пријатели

Берлинскиот воздушен мост исто така ги зближи Американците и Германците - нешто што и денес може да се забележи.

„Нашите непријатели ни станаа пријатели“, вели Трауте Гриер.

Делата на Гејл Халворсен се симбол на прекуокеанското пријателство и кога претседателот Обама држеше говор на Бранденбуршката порта, во јуни годинава, тој лично се обрати до ветеранот кој седеше во публиката.

„Почестени сме со присуството на полковникот Халворсен, сега 92 годишен - вистинскиот ’бомбаш на бонбони’. Многу сме горди на него“, рече Обама. 

Во 1974, чичкото со кривулести крила беше одликуван со Сојузен крст за заслуги во Берлин, а во јуни годинава средно училиште беше крстено по неговото име, во негова чест.

Гејл Халворсен, кој денес има 5 деца, 24 внуци и 41 правнук, лично присуствуваше на отворањето. Тој сака да доаѓа во Германија, каде се` уште има многу пријатели.

Средбата со децата зад оградата на аеродромот Темпелхоф е се` уште јасна за „бомбашот на бонбони“. „Ако помогнеш некому, тогаш се чувствуваш среќен“, вели тој.