„Путин? No good!“

Во Брајтон Бич, во најјужниот дел на Бруклин, во Њујорк, има три света. Тука е бучната шопинг улица со златарници, супермаркети, киосци, аптеки. Продавниците се наредени една до друга, на масите пред продавниците се продаваат руски печива, книги со кирилични наслови за еден долар, а „Pretty Woman“ продава јакни во боите на руското знаме. Сребрените возови на њујоршкото метро штракаат над главите на луѓето секоја минута, потоа не може да се разбере ни збор. А кога ќе помине метрото, разговорите на англиски речиси и да ги нема, јазикот на улиците е руски.

Само еден блок подалеку, во вториот свет на променадата Ригелман, сè што можете да чуете се криците на галебите на плажата. Шеталиштето е речиси празно, ветерот што дува од морето е сѐ уште престуден. Секој што ова попладне шета по променадата, носи крзно или дебели функционални јакни. Во рускиот ресторан „Татјана“ има само неколку гости, седнати зад пластични церади на раскошно украсени маси.

И, тука е и третиот свет, во кој Русија води војна против Украина, Советот за безбедност на ОН, кој е оддалечен само еден кварт и половина час возење, одржува кризни состаноци, а САД, заедно со своите западни сојузници, се обидуваат да го запрат Владимир Путин во неговата агресија и амбиции за моќ.

Рускиот молк

За овој свет, меѓутоа, многумина во „Мала Одеса“, како што уште се нарекува Брајтон Бич, не сакаат да зборуваат. Млада руска двојка која шета по улица со цвеќиња во рака, застанува за момент. Тие не се согласуваат со политиката на Путин, вели човекот, но додава и дека претседателот веројатно имал свои причини. Партнерката постојано го турка да продолжат да одат. Таа е професорка, не сака да зборува на оваа тема и не сака да го каже своето име. Војната и луѓето што гинат во Украина од руско оружје се далеку, многу подалеку отколку во старата татковина. Многумина повеќе сакаат да продолжат да одат, наместо да зборуваат на оваа тема, повеќето од страв, а некои, се чини, се кријат зад воочената јазична бариера за да избегнат да изразат непопуларно мислење.

Во САД живеат повеќе од три милиони Руси. Тоа е најголема руска заедница во западниот свет. Повеќе од половина од нив живеат во американската сојузна држава Њујорк, 600.000 во пошироката област на градот Њујорк. И повеќето од нив во овие неколку квадратни километри во Бруклин живеат заедно со многу украински доселеници.

Помеѓу срам и загриженост

Натали е само една година во Њујорк, доаѓа од Киев, каде веќе не можела да најде работа. Нејзиното момче имало зелена карта, сега е омажена во Америка. 41-годишната Натали се плаши за своето семејство дома: „Русија е многу посилна од нас“. Нејзин впечаток е дека за повеќето тука политиката на Путин не е голема тема. Потиснувањето е полесно кога опасноста е далеку. Сепак, уверена е дека само малкумина се на страната на претседателот и покрај руските канали како Russia Today, кои и во САД емитуваат пропаганда на Кремљ.

Навистина, во „Мала Одеса“ може да се почувствува многу срам. Русинка, која англиски разбира малку, а не зборува речиси воопшто, се фаќа за градите во пределот на срцето кога го слуша зборот Украина. Постара брачна двојка, која сѐ уште се мачи со англискиот и која пред 6 години од Санкт Петербург дошла во Њујорк поради децата, се обидува да најде зборови. На прашањето во врска со рускиот претседател, дајцата ги вртат главите: „Путин? No good!“, вели мажот и го крева бастунот во воздух.

„Проклет Путин“, коментира и Грузијката Селма. Вели дека не може да спие, додава дека нејзиното семејство и пријатели ја сакаат Украина. Сопругот на поминување извикува уште по некој збор на солидарност, пред двајцата повторно да се втурнат во сообраќајот во Брајтон Бич.

Долга заедничка доселеничка историја

Русија и САД се поврзани со долга доселеничка историја. Во 20. век, илјадници Руси побегнаа преку Атлантикот за да ја избегнат Втората светска војна. За време на Студената војна, советските граѓани кои успеаја да стигнат во САД беа прогласени за непожелни и им беше забрането да се вратат во татковината. Пред распадот на Советскиот Сојуз, на крајот на 1980-тите, стотици илјади Руси го најдоа патот до идеолошки непријателската земја.

- повеќе: Ризикот на Бајден и помошта за сојузниците во Европа

Никаде во САД не живеат толку многу Руси како во „Мала Одеса“. Борис од Москва пред 8 години се доселил во Њујорк. Неговиот англиски е подобар од оној на повеќето овде и тој не се плаши отворено да го каже своето мислење, сѐ додека се претставува само со име, без презиме. „Сето ова е лудост“, вели тој. Зборот „лудило“ му излетува на германски, јазик кој исто така го зборува по малку. Вели дека се чувствува лошо при помислата што прави неговиот претседател, „многу лошо“. Како Русин се срами. „Ние не го поддржуваме Путин, верувајте ни“, вели тој.

Кој воопшто може да ја поддржува оваа војна и овој претседател, се прашува Алекс. Тој е роден во Њу Џерси, а родителите му се од Киев. „За мене е ова многу лично“, вели Алекс. За него е важно никој од руските пријатели што ги има да не верува во она што се кажува од Русија. Пропагандата работи, како и во секоја војна, а меѓу десничарските телевизиски водители во САД има не малку фанови на Путин, како на пример Такер Карлсон. На Путин не му е потребна неговата Russia Today за да внесе пропагандаво становите во висококатниците во „Мала Одеса“. Но, Алекс е оптимист: „Никој не верува во овие лаги, во Америка имаме слободни медиуми и ја знаеме вистината.“

Рике Хаверц е дописничка на ZEIT ONLINE