Моја Европа: Сѐ останува по старо по изборите

Уште Бертолд Брехт знаеше дека пасошот е највреден дел од еден човек. Германскиот пасош, пак е еден од највредните воопшто. Со него човек може безгрижно да патува по светот и при враќањето во татковината може да се протурка меѓу останатите патници за да застане на редот за чекање за граѓаните на ЕУ. Таму на секој што доаѓа ќе му стане јасно, кој во оваа земја ужива одредени привилегии а кој не. 

Најубавото кај германскиот пасош, меѓутоа, е тоа што на изборите за Бундестагот човек може да го стави своето крстче. Барем мене така ми беше кажано, кога го добив мојот германски пасош пред три години. Смеам значи за првпат да соодлучувам за тоа кој ќе ме претставува во Бундестагот.

Уф, за седум недели тоа е прилично далеку. Не разбравте? Ништо страшно, јас знам само затоа што во моето соседство беа залепени првите изборни плакати.

Но зошто партиите би се мачеле со предизборна компања, која им се обраќа на младите гласачи? Мојата генерација и онака не може да си замисли Германија без Меркел на чело. А и зошто? Црната нула стои а економијата расте.

Ограничени договори, мали плати

Добро, сепак има неколку работи. Така на пример цените на новите кирии во моето маало во Берлин за пет години двојно се зголемија. И тоа води кон раст на економија, но со оглед дека јас не поседувам недвижност, туку плаќам станарина, тоа за мене е всушност лошо.  Да се има деца? При ваквите цени за трособен стан во големите германски градови, тоа е невозможно дури и за многу луѓе со пристојни плати. Во тоа ништо не промени ниту таканаречената регулатива „сопирачка на станарините“. Економијата расте  и поради тоа што многу млади луѓе и приправници работат со временски ограничени договори за мали плати и воопшто не се осмелуваат ни да сонуваат за  работничките права кои ги имале или ги имаат нивните родители.

Во секторот на ниски надници се разбира работат повеќе жени отколку мажи. Покрај тоа и сиромашни, мигранти и млади луѓе. Тоа се токму оние три групи, кои најмалку излегуваат на гласање или се дел од околу 10 милиони странци, кои иако се регистрирани во Германија, сепак не смеат да го стават своето крстче на изборите за Бундестагот. Но, кој не смее да гласа, неговите интереси не се ни застапувани од страна на партиите.

Колку Христијанско-демократската унија (ЦДУ) на Меркел се грижи за оваа клиентела во еден твит го опфати генералниот секретар Петер Таубер: „Ако нешто вистински научеле, тогаш не им требаат три мини работни места“. Сега човек може да се расправа за тоа дали студиите по историја на Таубер се „нешто вистинско“ , но поважно е дека со оваа реченица се открива погледот на светот на партиите на Унијата. Тие водат политика за етаблираните, а кој не успеал самиот си е виновен.

Според статистиките меѓутоа 53 проценти од луѓето со така наречени мини работни места имаат стручна диплома а осум проценти универзитетска. „Нешто вистински да се научи“ значи не е заштита од мини работно место.

„Ама младите си се сами виновни ако не одат на гласање“, разлутено ќе извика по некој, додека забалото му излетува од усната шуплина. Погрешно! Партиите се виновни, зашто вложуваат премалку напори да им се обратат на младите. Младите не излегуваат на гласање, бидејќи ниту една партија нема програма за нив.  

Кога се зборува за „темите на младите“, тогаш најчесто не се оди подалеку од барањата како „повеќе пари за образование“. Многу убаво, но зошто тогаш училиштата и универзитетите во земјава се и натаму целосно несоодветно финансирани? И конечно што би направиле со ова наводно подобро образование?

Можеме да останеме на универзитетот и со години да се подложиме на експлоатација во мизерни работни односи, во надеж дека еден ден ќе добиеме посакувано професорско место. Можеме да правиме пракса, во која не сме за да стекнуваме работно искуство, туку за евтино да замениме некого со полно работно време. Можеме да ринтаме од еден од друг временски ограничен работен договор, свесни дека ние ќе бидеме први кои ќе бидат отпуштени зашто на постарите колеги им следуваат високи отпремнини. Тие доаѓаат од едно време кога социјалната заштита покрај флексибилност и нешто вредеше. Може да се основа и старт-ап, само што повеќето старт-апи не стануваат нов Фејсбук туку банкротираат.

И сега некои можеби ќе речат: самиот си виновен будалетинко, барем нешто вистинско да студираше а не политички науки“. Но и на инжинерите, медицинарите и правниците во мојот круг на пријатели истотака не им оди многу подобро. Тие, за волја на вистината, не заработуваат лошо, но спијат уште и при првото пивце по работното време, зашто се враќаат од работа во 22 часот а наредното утро мораат повторно да излезат од дома во 6. Но да, најдобро е истовремено да се прави кариера, да се одгледаат три деца а спиењето и слободното време да се премесетат во пензионерските денови, во кои ние ќе можеме да уживаме од нашата 78 година.

Смеам за првпат да го дадам својот глас на изборите за Бундестагот, но очигледно никој не го сака. 28 години, мизерни работни услови, мигрантско потекло. јас воопшто не сум целна група на етаблираните партии.

Но и сѐ едно е. Ако во наредните недели не излезе дека Ангела Меркел била во Штази или некого заклала, таа ќе остане канцеларка. Па дури и во таков случај таа би имала подобри шанси од Мартин Шулц. Тогаш повторно  разбудете ме за четири години, доколку биде понеизвесно.

Крсто  Лазаревиќ  е  роден  во  БиХ  и  како  дете  со  родителите  побегнал  во  Германија. Денес  живее  во  Берлин  и  пишува  за  неколку  медиуми  на  германски  јазик.