Кажете го ставот за Скопје, да знаеме со кого имаме работа

Во екот на неизвесноста по прашањето кој ќе обезбеди мнозинство за состав на новата бугарска влада, бугарски политичари го користат македонско-бугарскиот спор како тест кој ќе открие дали и кои од партиите што влегуваат во 45-тото народно собрание, имаат потенцијал да ги одбранат бугарските национални интереси.

Како последен повод за ваквото „преиспитување“, беше искористена изјавата на копретседавачот на „Демократска Бугарија“, Атанас Атанасов, кој за БТВ изјави дека ГЕРБ нема никаква шанса да состави влада, бидејќи се политички изолирани заради корупцијата. Според Атансов, сега на потег е Слави Трифонов, и ако тие бидат поканети на преговори, подготвени се да разговараат за формирање влада, за да биде отстранет Борисов. Притоа се осврнал на прашањето за иднината на односите кон западниот сосед.

„Ако формираме влада, ќе започнеме непосредни разговори со властите на Северна Македонија за да го разјасниме нашето историско минато, за да ѝ дадеме зелено светло земјата да се приклучи кон Европа“, изјави Атанасов.

Оваа, но и други слични изјави, го испровоцираа кадарот на ГЕРБ - бугарскиот европратеник Андреј Ковачев, преку Фејсбук да испрати прашања до партиите-кандидати за власт.

„Ние разбираме дека за некои од колегите од 'Демократска Бугарија' и 'Има таков народ', бугарската надворешна политика кон Република Северна Македонија претрпела 'целосен колапс', 'тотален пораз', 'трета национална катастрофа', 'автогол'. Разбираме и дека кандидатите за власт ветуваат 'непосредни преговори за разјаснување на нашето историско минато, за да им дадат зелено светло за приклучување кон Европа', додека други, прилично великодушно се за 'оставање на историјата на историчарите и итно деблокирање на преговорите'. Сепак, изборите поминаа, веќе подготвуваат нова влада и време е да бидат барем малку поконкретни во нивните намери“, им порача Ковачев, алудирајќи дека не треба да заборават на „долгорочните бугарски интереси“.

Тој побара од партиите кандидати за власт да одговорат на повеќе прашања. Ако се има предвид дека се пласирани во важен политички момент, тие добија и улога и на потсетување за напорите што ги вложила ГЕРБ за да ги заштити бугарските национални интереси во спорот со западната сосетка.

Јавно испрашување

Првото прашање на Ковачев до партиите е - дали ја поддржуваат бугарската рамковна позиција за почеток на преговорите на Република Северна Македонија од октомври 2019 година, и последователната декларација на Националното собрание?

„Дали поставуваат некакви претходни услови за Скопје, пред Бугарија да даде зелено светло за почеток на преговори? Ако не, јасно! Ако да, кои се тие услови? Кои се долгорочните гаранции за нивното почитување од страна на PCM? Која е формулата за официјалниот јазик на РСМ, што ќе фигурира во преговарачката рамката на ЕУ? Ја прифаќаат ли формулата за јазикот, потпишана од премиерите Иван Костов и Љубчо Георгиевски во 1999 година? Го признаваат ли 'македонскиот јазик'? Сакаат ли, од страна на РСМ да бидат признати бугарските корени на јазикот и на населението што живеело на територијата на географска Македонија во минатото? Каква била етничката припадност на бабите и дедовците на над 2 милиона современи Бугари со корени од Македонија? Дали биле Бугари или етнички Македонци? На кој јазик зборувале – бугарски или македонски?", бара одговори бугарскиот европратеник.

Во натамошниот прашалник, тој бара изјаснување за учебниците по историја и за историски личности. 

„Сакаат во учебниците по историја, учениците во РСМ да продолжуваат со манипулациите и отворените лаги наследени од Титова Југославија? Децата да продолжат да учат дека ние Бугарите сме татари, окупатори, фашисти, дека Цар Самоил е македонски крал, дека Гоце Делчев, браќата Миладинови или Натанаил Охридски се етнички Македонци, кои зборувале македонски јазик и се бореле против Бугарија?“, прашува бугарскиот европратеник.

Во завршниот дел, прашањата на Ковачев содржат и бројни несоодветни квалификации.

„Се согласуваат ли во РСМ да продолжува говорот на омраза, тормозата и прогонување на луѓето кои отворено го искажуваат својот бугарски идентитет? Согласни ли се, властите во РСМ да продолжат да ги финансираат сепаратистичките организации во Пиринска Македонија како ОМО Илинден или лобистички организации како словенечкиот институт ИФИМЕС, кои имаат за цел оцрнување на Бугарија и бугарскиот народ? Каков е нивниот став за насилното наметнување на 'македонскиот идентитет и јазик' на бугарското население во Пиринска Македонија од страна на Бугарската комунистичка партија и сатрапот Георги Димитров во периодот по 1944 година? Подготвени ли се да ги сменат имињата на градовите и улиците кои ги носат имињата на Георги Димитров и други слични комунистички криминалци?“, завршува Ковачев.

„Одговорите на овие прашања, драги колеги, ќе бидат корисни и за вас самите, за подобро да ја разберете оваа сложена и деликатна тема, но и за бугарското општество, за да знае со што, и во тоа име, со кого си има работа“, порачува тој.

Повеќе:

Бугарските избори и македонската јавност

„Трудно“, по„трудно“, нај„трудно“

Неизвесноста во Софија ги мати надежите на Скопје

На исток ништо ново

Според коментари во бугарската јавност, прашањата на Ковачев може да се сметаат за „чукање на отворена врата“, со оглед дека не постојат суштествени разлики меѓу бугарските партии по ова прашање.

Стефан Тафров, поранешен заменик министер за надворешни работи во две бугарски влади, поранешен амбасадор и и кандидат за пратеник од „Демократска Бугарија", запрашан - како ќе се одрази на бугарско-македонските односи нејасната политичка состојба во Бугарија по парламентарните избори, за БГНЕС изјави: „Се надевам дека нема да оди премногу лошо. Потребата да се постават картите на масата од обете страни се чини дека станува сè појасна. Стратегиски интерес на Бугарија е оваа релативно нова земја на Балканскиот Полуостров да не се формира на антибугарска основа".

Според Тафров, за разлика од другите политички сили, „Демократска Бугарија" има многу конкретна програма за ова прашање.

„Сметаме дека во преговорите за европската иднина на Македонија, што очигледно е во интерес на Бугарија, треба да се вклучи еден патоказ со конкретни мерки. Заеднички владини состаноци, дури и на парламентите, инфраструктурни проекти, учебниците по историја што треба да се ревидираат затоа што се полни со лаги. Да има вистинска комуникација меѓу младите, универзитетите, академските средини, интелектуалците, обичните луѓе“, изјави тој.

Притоа смета дека Бугарија како развиена европска земја треба да се претвори во „модел за следење“, и да стане привлечна за Македонците, нешто што почнало да се случува, но не доволно.

Во однос на македонскиот јазик, го повтори стариот „рефрен“.

„Како ќе го нарекуваат Македонците јазикот во моментов, е нивен избор. Не можеме да им диктираме. Прашањето е, дека историјата на тој јазик не треба да биде погрешно претставена. Една од основните задачи на тој рестарт на процесот за разјаснување на односите, зачувувајќи ги бугарските национални интереси, е да се направи разлика помеѓу фалсификатите на историјата и современоста. Не може да се тврди дека бугарскиот и македонскиот не произлегуваат од еден ист јазик и дека до вчера не биле еден јазик. Тоа е сигурно“, изјави Тафров.