Банки кои се преголеми за да пропаднат

Во извештајот на соработници на ММФ, кој го поддржаа првите луѓе на институцијата, се наведува дека во глобални рамки не постои модел за постапување со големите банки кои би западнале во криза, или пак за нивно реструктуирање, така што товарот на нивните евентуални долгови не би паднал врз даночните обврзници.

Се истакнува дека е нужно да се намали комплексноста на големите финансиски институции, да се ограничи нивното работење и да се подобри структурата на нивниот капитал. Експертите заклучуваат дека во многу земји не е ништо променето во структурата на финансискиот состав. До истиот заклучок дошла и професорката Мехтхилд Шротен од германскиот Институт за економски истражувања, која вели дека и покрај кризата расте бројот на системски важни банки.

„Бројот на банки релевантни за системот дури се зголеми, а и нивната важност за системот е зголемена. Во банкарскиот сектор расте бројот фузии, во тоа учествуваат и големите банки. Кога доаѓа до спојување на големи банки, се создаваат огромни банки, а со тоа и институции кои се уште порелевантни за финансискиот систем“.

Проблематични „стрес-тестови“

Во меѓувреме, драматично порасна и нивото на државната помош за големи банки, поради стравот дека евентуалната нивна пропаст би значела катастрофа која треба да се избегне по секоја цена. Па така, најголемиот дел од банките станаа „преголеми за да пропаднат“.

Во Германија досега не успеа идејата, превентивно да се намали бројот на системски важни банки.

„Во моментов никој точно не знае што се крие зад банкарските биланси. Но, имајќи предвид дека во меѓувреме им беше овозможено да префрлат дел од своите бизниси во ткн. „лоши банки“, може да се претпостави дека нивните биланси се далеку подобри отколку пред неколку години“, вели Шротен.

Колку се овие претпоставки точни ќе покаже следниот „стрес-тест“ кој го наложи новата европска институција за контрола на банките ЕБА. Во 88 банки, од нив 13 германски, ќе биде спроведено хипотетично сценарио со кое ќе се симулира повеќемесечна рецесија, а банките ќе мораат да задржат што поголем дел од својот капитал. Резултатите ќе бидат познати до крајот на јуни.

Експертите предупредуваат дека „стрес-тестовите“ не се многу меродавни. Имено, минатата година, од 91 банка тестот не го минаа само 7, но меѓу нив не беа четирите банки кои подоцна ја урнаа ирската економија.

Автор: Ролф Венкел/Борис Георгиевски

Редактор: Елизабета Милошевска Фиданоска